نصف جهان: يکي از شاخصه‌هاي اصفهان و زيبايي‌هايش را پل‌هاي تاريخي اين شهر مي‌دانند، پل‌هايي که به واسطه طول عمرهاي متفاوتشان با يکديگر نمي‌توان آنها را در يک رنج و زمان بررسي کرد، اما اين دليلي بر کاستن از درجه اهميت‌شان نيست. ايجاد ترک در نقاط مختلف سي‌وسه پل يکي از عواملي است که باعث بروز حساسيت‌هاي بسياري شده است. حساسيتي که مي‌توان نامش را «بلعيده شدن اين پل تاريخي در دل زمين» گذاشت.
هر چند شايد برخي افراد اين حساسيت را به واسطه نبود آب در زاينده‌رود مي‌دانند، اما به نظر مي‌رسد اين تنها دليل براي فاجعه‌اي که به مرور در حال خوردنِ جانِ پل‌هاي تاريخي اصفهان است، نباشد.
حميد مظاهري تهراني، رئيس پژوهشکده تخصصي «پنج او هفت» با مطرح کردن اين هشدار، از چگونگي فرايند اين اتفاق به مرور زمان صحبت مي‌کند.
اين مدرس دانشگاه نخست در توصيف وضعيت پل‌هاي تاريخي اصفهان گفت: اصفهان شهر زاينده رود و شهر پل‌هاي تاريخي متعدد و بي‌نظير است، قدمت برخي از اين پل‌ها مانند پل شهرستان به پيش از اسلام و دوره ساسانيان مي‌رسد و پل‌هاي شگفت‌انگيزي مانند خواجو و سي‌وسه پل در دوره صفوي در آن بنا شده‌اند. سازه و بدنه اصلي اين پل‌ها آجري است و مهندسي دقيقي که طاق و قوس‌هاي متعددي را بر پايه‌هاي قدرتمندي از سنگ و ساروج - ملاط براي قرن‌ها استوار کرده است.
وي با بيان اينکه بسياري از ترک‌ها و شکستگي‌هاي قابل مشاهده روي پل‌هاي تاريخي مانند سي‌وسه پل و خواجو به علت نشست و فرسودگي طبيعي مصالح به کار رفته در ساختار آن (آجر،گچ،کاشي،سنگ و ساروج) و البته فرورفتن تدريجي جسم سنگين پل در بستر زيرين خود است، ادامه داد: اين عوارض حتي در صورت پر آب بودن دائمي زاينده‌رود نيز به مرور اتفاق مي‌افتد، هر چند نبايد فراموش کرد که اکثر پل‌هاي اصفهان و ايران بر اساس مکانيابي دقيق و با اشراف کامل معماران بر مقدار سختي و ميزان مقاومت جنس خاک بستر پل‌ها ساخته شده‌اند که اين امر تضمين‌کننده طول عمر و ادامه حيات پل‌هاي اصفهان در طول اين سال‌ها بوده است.
مظاهري ادامه داد: خشکي زاينده رود باعث سستي و ضعف بي‌سابقه‌اي در لايه خاکي -سنگي پل‌هاي اصفهان شده است و در حال حاضر نيز گسترش اين فرايند (پوک شدن خاک بستر) همراه با فشار طبيعي حاصل از وزن سازه پل و حتي انواع بارهاي مازاد مانند آسفالت و سنگ فرش نادرست و عبور کنترل نشده گردشگران و عابران، وقوع يک فاجعه براي پل‌هاي تاريخي اصفهان را محتمل و حتي قريب‌الوقوع مي‌کند.
اين مدرس دانشگاه تأکيد کرد: به همه اين موارد بايد نحوه غيراصولي و آسيب‌رسانِ نورپردازي پل‌هاي اصفهان که بر مبناي ايجاد حفره و تخريب در بدنه پل و کاشت نورافکن‌هاي بسيار بزرگ است را نيز اضافه کرد.
به گفته وي، با سست‌شدن خاک و عبور از آستانه تحمل، نخست لايه سنگي- خاکي بستر پل و سپس در عمقي بيشتر از پي‌سازي سنگ و ساروجِ پل‌ها بر اثر بي‌آب و خشکي طولاني و در نهايت با توجه به نيروي برشي وزن پل، در ميان مدت احتمال شکست و فرونشست لايه خاکي زيرين پل و در نتيجه درهم شکستن کامل پل‌ها ايجاد مي‌شود. وي ايجاد حفره‌اي بسيار بزرگ در دل زمين را غير ممکن نمي‌داند به حدي که فرورفتن پل در زمين دور از انتظار نيست.
مظاهري، تراژدي تخريب پل‌هاي اصفهان را رؤيت ترک‌ها و شکاف‌ها يا کاشي‌هاي فرو افتاده در بخش‌هاي مختلف آن، که از قضا آسيب‌هايش با روش‌هاي حفاظت و مرمت علمي درمان پذير است، نمي‌داند، بلکه معتقد است: روند فرورفتن پل‌ها در دل زمين، دقيقاً در بخش‌هاي غيرقابل رؤيت پل‌ها و در زيرزمين در حال پيشروي و در حال وقوع است.
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
پیشنهاد سردبیر
ارسال نظر
ایمیل مستقیم: info@nesfejahan.net شماره پیامک:۳۰۰۰۷۶۴۲ شماره تلگرام:۰۹۱۳۲۰۰۸۶۴۰
با اینستاگرام نصف جهان همراه ما باشید 
عضویت در کانال تلگرام نصف جهان 
