جزاير منطقه کوريل جنوبي که در مرز روسيه و ژاپن است موضوعي است که از سال 1949 تا کنون باعث اختلافات بين توکيو و مسکو بوده است.

به گزارش مهر، جزاير منطقه کوريل که در استان «ساخالين» در روسيه قرار دارد، مجمع الجزايري آتش فشاني است که در مرز روسيه با ژاپن واقع شده و مورد مناقشه بين دو کشور است.

اين جزاير پس از جنگ جهاني دوم مسئله مورد بحث براي دو طرف بوده و قرار بر اين بوده است که آنها موافقتنامه اي با عنوان توافقنامه صلح امضا کنند اما تاکنون اين اتفاق نيافتاده است. در پايان جنگ جهاني دوم اين جزاير به تصرف شوروي سابق درآمد و روسيه اين مسئله را از پيامدهاي جنگ جهاني دوم مي داند و بر اين باور است که اين جزاير متعلق به روسيه است. از طرفي ژاپن مي گويد که امضاي توافق صلح بين دو کشور مشروط بر اين است که اين جزاير به توکيو واگذار شود. نتايج اين دعوا بر سر مالکيت جزاير باعث شده است که روابط سياسي و اقتصادي دو کشور تحت تأثير واقع شود.

اگر روسيه بتواند مشکلات خود با ژاپن را حل و يا محدود کند، به همکاري بيشتر با ژاپن روي مي آورد و البته از همه مهمتر، اگر دو کشور بتوانند معاهده صلح را با يکديگر امضا کنند، اين معاهده مي تواند در حقيقت به معناي توافق صلح ميان مسکو و واشنگتن در منطقه شرق آسيا تلقي شود و مي تواند بر خلاف بعضي از تحليل ها باعث بهتر شدن رابطه مسکو و واشنگتن شود.

اما از طرفي ديگر ژاپن نيز به دنبال آن است که اين جزاير را متعلق به خود کند و اگر اين جزاير به تصرف ژاپن درآيد باعث مي شود که روس ها براي ارتباط با آمريکا از اين مسير استفاده کنند و اين امر ثمرات اقتصادي براي ژاپن خواهد داشت.

برخي هم معتقدند که اگر اين جزاير به ژاپن داده شود باعث مي شود که آمريکا با کمترين هزينه، روسيه را به عقب براند و جبهه اي که اين کشور با چين در منطقه آسيا پاسيفيک ايجاد کرده است را به هم بزند.

معاهده صلح توکيو - مسکو به همان اندازه که مي تواند مانعي براي توسعه همکاري هاي راهبردي ميان مسکو – پکن باشد، در جهتي معکوس به روسيه قابليت به چالش کشيدن سياست چرخش به پاسيفيک واشنگتن را مي دهد و اين همان فرصت پنهاني است که ژاپن به عنوان شريک کوچک آمريکا اگر ضرورت ايجاب کند، در دراز مدت از آن در جهت تأمين منافع ملي خود استفاده مي کند.

جزاير چهارگانه کوريل جنوبي به دليل برخورداري از منابع نفت و گاز، ذخاير آبزيان و واقع شدن در اقيانوس آرام موقعيت اقتصادي و راهبردي زيادي دارد و همين علت باعث مي شود که دو کشور در صدد تصرف آن بر آيند.

چندي پيش که « ولاديمير پوتين» به ژاپن سفر کرد يکي از موضوعات مورد بحث همين مسئله صلح بر سر جزاير مشترک در مرز روسيه و ژاپن بود. سال گذشته هم که «شينزو آبه» نخست وزير ژاپن سفري به روسيه داشت در جمع خبرنگاران گفت که اميدواريم با روسيه بر سر اين جزاير به يک جمع بندي مشترک برسيم.

چند ماه قبل، روسيه در اين مجمع الجزاير يک سپر موشکي براي حفاظت از اين منطقه ايجاد کرد. پس از آن وزارت امور خارجه ژاپن اعلام داشت که پاسخي مناسب به مسکو خواهيم داد. همچنين شينزو آبه گفته است که ظرف چند ماه آينده به روسيه سفر خواهد کرد. وي گفت که ما براي حل اختلافات بر سر جزاير مرزي با روسيه راهکارهاي اقتصادي ارائه خواهيم داد.

اما اخيراً «ديميتري مدودف» نخست وزير روسيه قطعنامه اي مبتني بر نامگذاري جزاير اين منطقه امضا کرد و پس از آن برخي رسانه ها اعلام کردند که اين نامگذاري قرار بوده از سال 2010 انجام شود و به تعويق افتاده است.

پس از آن دولت ژاپن اظهار داشت که اين اقدام قابل قبول نيست و ما آن را از طريق قانوني پيگيري خواهيم کرد.

طبق آخرين اخبار «ديميتري پسکوف» سخنگوي کرملين در واکنش به اعتراض ژاپن نسبت به اين نامگذاري گفته که اين جزاير متعلق به سرزمين هاي روسيه است. وي همچنين با اشاره به نقش اقتصادي مهم ژاپن در اين منطقه گفت ما از تحرکات به وجود آمده در روابط دو کشور استقبال مي کنيم و همچنين آماده فعاليت اقتصادي مشترک هستيم اما اين جزاير بدون هيچ پيش شرطي متعلق به روسيه است.

حال بايد منتظر باشيم و ببينيم اين دو کشور چه راهکاري را براي پايان دادن به اين مناقشه 68 ساله خواهند داشت.