در هر دوره از اقتصاد ایران، یک یا چند بخش به طور همزمان توجه سرمایه‌گذاران و سفته بازان را به خود جلب کرده است. دراین دوره‌ها گاه کالاهایی مأمنی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود شده اند که به هیچ عنوان حکم بازاری برای سرمایه‌گذاری نداشته‌اند ولی به دلیل شرایط اقتصادی خاص حجم عمده‌ای از سرمایه‌های مردمی را نصیب خود کرده است. در دوره‌ای سیمکارت تلفن همراه چنین نقشی را بازی می‌کرد و افراد با خرید تعداد زیادی سیمکارت و فروش دوباره آن بازدهی بالایی را کسب می‌کردند.

خودرو نیز در دوره‌های گذشته بازاری جذاب برای مردم بوده است هرچند در شرایط فعلی نیز ورود خودروهای جدید و پرمتقاضی بازهم سرمایه زیادی به سوی خود جلب می‌کند ولی در مجموع، دیگر به‌عنوان یک بازار سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شود. اما در طول تمام این سال‌ها همواره رقابت شدیدی میان پنج بازار شامل سکه و طلا، ارز، سپرده‌های بانکی، بورس و مسکن وجود داشته که در هردوره‌ای این رقابت بسته به شرایط و نوسانات به نفع یکی ازاین بازارها تمام شده است. این درحالی است که بورس و بیمه در سایر کشورها مهمترین محل برای سرمایه‌گذاری و کسب سود است اما در ایران به طور معمول بخش‌هایی مورد توجه قرار می‌گیرد که حجم بالایی از بازدهی را در زمان محدودی نصیب سرمایه‌گذاران می کند. البته ممکن است با لحاظ نرخ‌های روزانه و بدون درنظر گرفتن متوسط ماهانه شاهد بازدهی بالاتر در بازارهایی همچون طلا و ارز باشیم و در این میان برخی از سرمایه‌گذاران سود قابل توجهی کسب کرده باشند ولی بررسی متوسط نرخ‌ها برآیند منطقی تری به دست خواهد داد.

در سال 1395 یعنی از ابتدای سال تا دی ماه تحولات بسیاری در بازارهای پنج گانه رخ داد. درشرایطی که در دو سال قبل بازارهای طلا و ارز با ثبات نسبی مواجه بودند و همین ثبات تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود به این بازارها را کاهش داده بود ولی از پاییز امسال رشد دامنه نوسانات دراین بازارها باعث شد تا برخی از سفته بازان یک بار دیگر به این دو بازار بازگردند هرچند که از بهمن ماه این نوسان مهار شد و قیمت‌ها عقب نشینی کرد.

بازار مسکن نیز با وجود رکود بیش از دو ساله‌ای که گرفتار آن است در ابتدای سال‌جاری نشانه‌های پیش رونق را به نمایش گذاشت و قیمت مسکن که نشان دهنده بازدهی این بازار است افزایش یافت اما در میان تمام این بازارها باثبات‌ترین و پربازده‌ترین بازار برای سرمایه‌گذاران، سپرده‌های بانکی است که با وجود کاهش نرخ سود سپرده‌ها به 15 درصد، همچنان در صدر سایر بازارهاست ضمن اینکه جزو کم ریسک‌ترین هاست.

پربازده‌ترین و کم بازده‌ترین بازارها

مقایسه بازدهی بازارهای پنج گانه در ده ماهه سال‌جاری نشان می‌دهد که حداکثر میزان بازدهی در حدود 15 درصد و کمترین آن نیز منفی یک درصد بوده است.

بازدهی بازار سکه، 9 درصد

در بازار سکه و طلا مقایسه نرخ سکه تمام بهار آزادی به‌عنوان ملاک این بازار از فروردین تا آذر ماه امسال حکایت از بازدهی بیش از 9 درصدی دارد. در 9 ماهه امسال نیز متوسط قیمت سکه تمام طرح قدیم یک میلیون و 78 هزار و 900 تومان بوده که نسبت به نخستین ماه سال 5/5درصد رشد را نشان می‌دهد. سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز با رشدی9/3درصدی بازدهی همانند سکه طرح قدیم دارد.

بازار ارز 10/5 درصد بازدهی

اما در بازار ارز و برای دلار میزان بازدهی بیشتر از بازار سکه و طلا بوده است به طوری که در این بخش شاهد بازدهی 10/5درصدی هستیم.

بازدهی مسکن، 9/9 درصد

تغییرات نرخ هر مترمربع مسکن نیز از ابتدای سال تا دی ماه بازدهی بین 5/2 تا 9/9 درصد را نشان می‌دهد. براساس گزارش بانک مرکزی درحالی متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در دی 94 حدود 40 هزار و 888 ریال بوده که این رقم در دی امسال به44 هزار و 44 ریال رسیده و 9/9 درصد افزایش داشته است.

بازدهی سپرده بانکی، 15 درصد

با این حال در سال‌جاری کم ریسک‌ترین بازار سرمایه‌گذاری بیشترین بازدهی را نیز به همراه داشته است. هرچند در سال‌های اخیر نرخ سود سپرده‌های بانکی در چند مرحله کاهش یافت و به 15 درصد در آخرین تصمیم شورای پول و اعتبار رسید ولی با لحاظ همین نرخ، سپرده‌گذاری در بانک‌ها بالاترین بازدهی را به همراه داشته است. در دو سال اخیر با هماهنگی شبکه بانکی و بانک مرکزی نرخ سود سپرده‌های بانکی از 24 درصد در دو مرحله به 18 درصد رسید و از ابتدای تیر ماه امسال این نرخ به 15 درصد کاهش یافت اما گزارش‌های رسمی بانک مرکزی نشان می‌دهد با وجود کاهش 9 درصدی نرخ سود سپرده شاهد مهاجرت گسترده سپرده‌های بانکی به سایر بازارها نبوده‌ایم.