معاون کارگروه ایمپلنت‌های مغزی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی گفت: با اتمام پروژه های مصوب شرایط طراحی چند گونه از سیستم‌های ایمپلنت مغزی در کشور فراهم خواهد شد.

محمد حسین مقامی درباره فعالیت‌های کارگروه ایمپلنت‌های مغزی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی اظهار کرد: یکی از اهداف ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی، تشویق محققان مختلف برای فعالیت در حوزه پژوهشی ایمپلنت‌های مغزی است. برای رسیدن به این مهم، این ستاد در بهمن ماه سال ۱۳۹۳ اقدام به تشکیل یک کمیته علمی متشکل از اساتید شاخص و فعال در این حوزه کرد که پس از تشکیل حدود ۱۵ جلسه، RFP‌های متعدد (درخواست ارائه پروپزال از طرف متخصصان) در ۱۰ عنوان که برای تکمیل یک ایمپلنت مغزی نیاز است، آماده شد.

وی ادامه داد: در این راستا ابتدا دانشگاه‌های معتبر فعال در این حوزه شناسایی شدند که با بررسی‌های دقیق مشخص شد که ۲۲ دانشگاه و حدود ۱۲۰ عضو هیات علمی مشغول فعالیت‌های مرتبط با این حوزه بوده یا مستعد همکاری هستند. بنابراین به این دانشگاه ها و بالتبع اعضای هیات علمی آن‌ها و بعلاوه به متخصصین سایر حوزه‌ها که امکان مهاجرت به حوزه ایمپلنت‌های مغزی را داشتند اطلاع رسانی‌های لازم انجام شد و RFPهای مدنظر در ۳ فراخوان عمومی در وبسایت ستاد به علاقمندان فعالیت در این حوزه معرفی شد.

مقامی با بیان اینکه بر این اساس ۲۷ پروپزال از ۱۲ دانشگاه مختلف به این کارگروه ارسال شد، بیان کرد: با بررسی و داوری‌های تخصصی دقیق انجام شده توسط افراد شاخص در این حوزه، تعداد ۱۰ پروپوزال برای حمایت تصویب شد و پژوهشگرانی از دانشگاه‌های مختلف کشور همچون صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، علم و صنعت ایران، فردوسی مشهد، تربیت مدرس و صنعتی سهند تبریز مورد حمایت قرار گرفتند.

وی ادامه داد: در این راستا، متخصصان مختلفی از رشته‌های مهندسی برق (گرایش‌های مختلف)، مهندسی پزشکی، بیولوژی، فیزیولوژی، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی پلیمر و علوم اعصاب در پروژه های مصوب همکاری دارند.

به گفته مقامی، در مجموع، بیش از ۵۰ متخصص به طور مستقیم در این پروژه ها شاغل هستند که از این میان ۱۷ نفر آن‌ها عضو هیات علمی دانشگاه های مختلف کشور هستند. تاکنون ۲۵ درصد هزینه‌های مربوطه از طرف ستاد به دانشگاه ها پرداخت شده است و مابقی پرداخت‌ها نیز با بررسی گزارش‌های ارسالی از طرف مجریان و تایید ناظران پرداخت خواهد شد.

وی عنوان کرد: در نهایت با اتمام این پروژه‌های مصوب و با توجه به رویکرد مورد نظر ستاد علوم شناختی، شرایط طراحی چند گونه از سیستم‌های ایمپلنت مغزی در کشور فراهم خواهد بود که این امر برای اولین بار در کشور و به صورت پژوهش همگرا و توسط افراد متخصص از رشته های علمی مختلف انجام می شود.

مقامی درباره سیستم‌های ایمپلنت مغزی نیز گفت: یک سیستم ایمپلنت مغزی به طور کلی وظیفه ثبت سیگنال‌های عصبی و یا تحریک سلول‌های عصبی را بر عهده دارد. در واقع این سیستم‌ها از بخش‌های مختلفی تشکیل شده‌اند که در حالت ثبت سیگنال‌های عصبی، الکترودهای طراحی شده پس از برداشته شدن قسمت مشخصی از استخوان جمجمه، در تماس با سطح مغز و یا در عمق‌های کم یا زیاد آن قرار گرفته و با دریافت سیگنال‌های مغزی و ارسال آن‌ها به صورت بی‌سیم به محیط بیرون، امکان پردازش سیگنال‌های دریافتی و استخراج اطلاعات مورد نیاز از آن‌ها را فراهم می‌کنند.

وی ادامه داد: کاربرد سیستم‌های ایمپلنت مغزی متفاوت بوده و حوزه های مختلف پزشکی، توانبخشی، بازتوانی و نظامی را شامل می‌شود و به عنوان مثال در حوزه پزشکی، می‌توان به سیستم‌های تحریک عمقی مغز که برای درمان پارکینسون استفاده می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: با توجه به قرار گرفتن این حوزه در مرزهای دانش، درحال حاضر ایران ۰.۶ درصد از تولید علم این حوزه را به خود اختصاص داده و براساس آمار موجود، کشور ما جزء ۲۵ کشور اول فعال در حوزه ایمپلنت‌های مغزی است که انتظار می‌رود با حمایت‌های انجام شده از طرف ستاد علوم شناختی، رشد قابل قبولی در این حوزه و در طی سال‌های آتی در کشور مشاهده شود.