دردسرهای قرارداد فدراسیون فوتبال ایران با جیووا هنوز ادامه دارد؛ دردسری که حتی شرکت آدیداس را هم از همکاری با ایران پشیمان کرده. از همان روز اولی که خبر توافق فدراسیون فوتبال ایران با کمپانی ناشناخته و نه‌چندان معتبر «جیووا» منتشر شد، مشخص بود که این همکاری دوام نخواهد داشت.

افتضاحی که در مراسم رونمایی از پیراهن‌هایی که این شرکت برای تیم ملی ایران طراحی کرده بود، آن‌قدر بزرگ بود که در همان‌روز، همه را از این شرکت دلزده کرد. انگشت اتهام البته به‌سوی گزارشگری رفت که این شرکت و رابطش را که با او دوست بود، به فدراسیون معرفی کرده بود اما متهم اصلی خود فدراسیون بود که بدون بررسی و تحقیق با این شرکت به توافق رسید. برنده اصلی این توافق بی‌تردید جیووا بود که بلافاصله خبر این توافق را روی سایتش هم گذاشت تا به این طریق، خبر اولین قرارداد با یک تیم ملی در سطح جهان را منتشر کند و برای خودش نام و اعتبار بخرد. مدتی بعد اما مشخص شد که فدراسیون چه باختی داده است. پیراهن‌هایی که این کمپانی برای تیم ملی ایران طراحی کرده بود، مشکلات زیادی داشت و مربیان و بازیکنان تیم ملی اصلا از محصولات این شرکت راضی نبودند. به‌همین‌دلیل تلاش‌ها برای فسخ قرارداد با جیووا و همکاری با یک شرکت معتبر و امتحان پس‌داده شروع شد.

چند روز قبل از شروع مرحله نهایی مسابقات مقدماتی جام‌جهانی در آسیا، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری به تمرین تیم ملی رفت. این بازدید، یک اتفاق مهم دیگر را هم در خود داشت؛ رونمایی از پیراهن‌های جدید تیم ملی ایران که توسط کمپانی معروف آدیداس تولید شده بود؛ البته مدتی بود که فدراسیونی‌ها از کمپانی‌های معتبر دیگر به‌عنوان اسپانسر جدید تیم ملی نام می‌بردند اما آن روز مشخص شد که تیم ملی واقعا با آدیداس به توافق رسیده است. تیم ملی از همان اولین بازی در مقابل قطر هم آدیداس پوشید. در این میان، کمپانی جیووا که با فسخ یکطرفه قرارداد توسط فدراسیون فوتبال ایران ضربه بزرگی خورده بود، از ایران به مراجع قضایی شکایت کرد باوجوداین به نظر می‌رسید که همکاری ایران و آدیداس وارد مرحله جدی‌تری شود زیرا ایران به جام‌جهانی صعود کرده بود و این برای آدیداس هم فرصت خوبی بود که یکی دیگر از تیم‌های حاضر در جام‌جهانی را با تولیدات خودش جلوی دوربین‌های تلویزیونی بفرستد اما چند روز بعد از قطعی‌شدن صعود ایران به جام‌جهانی خبر ناامید‌کننده‌ای منتشر شد: «آدیداس با ایران قطع همکاری کرد!» دلیل این اتفاق هم این بود که گویا شرکت آدیداس برای بازی ایران و ازبکستان، پیراهن‌‌های جدیدی طراحی، تولید و به ایران ارسال کرده بود اما تیم ملی در این بازی با همان لباس‌های طرح قدیم به زمین رفت! این اتفاق عجیب بود اما نه آن‌قدر که باعث قطع همکاری دو طرف شود. به نظر می‌رسد اتفاقات دیگری رخ داده است که باعث ناراحتی مدیران آدیداس شده. شاید هم این همکاری برای آدیداس چندان حیاتی و سودآور نبود و آنها برای قطع همکاری دنبال بهانه می‌گشتند.

مدیران آدیداس از دید خودشان دلایل کافی برای قطع همکاری با ایران داشته‌اند. آنها علاوه بر خلف وعده‌ای که ایرانی‌ها در بازی با ازبکستان مرتکب شدند دلایل دیگری هم برای این کار دارند. اولین دلیل مهم، وضعیت مبهم قرارداد ایران با جیوواست. واقعیت این است که هنوز قرارداد دو طرف به‌طور رسمی فسخ نشده و فقط از سوی ایران به‌صورت یکطرفه باطل شده است. نماینده شرکت جیووا در ایران هم از سرمایه‌گذاری منصرف شده و فقط به شکایت از ایران اکتفا کرده است تا از فدراسیون ایران غرامت بگیرد. بااین‌حال، هنوز پرونده این شکایت در مراجع قضایی مربوطه باز است و مشخص نیست چه رأیی انتظار فدراسیون فوتبال ایران را می‌کشد. به‌همین‌دلیل آدیداس حاضر نشده با شرایط موجود، همکاری‌اش را با ایران ادامه بدهد. دومین دلیل قطع همکاری آدیداس با ایران به ماجرای قانون «کپی‌رایت» برمی‌گردد. قانونی که در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای اجرای آن شد اما هیچگاه به نتیجه نرسید. حتی لباس‌هایی مشابه آنچه کمپانی جیووا برای تیم ملی ایران و بعدها باشگاه‌هایی مثل پرسپولیس طراحی کرده بود در کمتر از 24 ساعت در ویترین فروشگاه‌های ورزشی میدان منیریه به وفور دیده می‌شد. باشگاه پرسپولیس حتی دراین‌باره چند بار در سایت رسمی باشگاه به تولید کنندگان غیر‌قانونی این پیراهن‌ها هشدار داد اما کو گوش شنوا؟ همین الان آخرین پیراهن‌هایی که پرسپولیس با آنها در لیگ قهرمانان آسیا شرکت کرد (طراحی کمپانی جوما) و حتی پیراهن‌های جشن قهرمانی این تیم در لیگ برتر به هر تعدادی که بخواهید در فروشگاه‌های سراسر کشور موجود است. این مسئله شاید برای «جیووا» و «جوما» خیلی مهم نباشد اما برای کمپانی معتبری مثل آدیداس غیر‌قابل قبول است. در هیچ کجای دنیا فروشگاه‌های غیر‌مجاز، حق تولید نمونه‌های مشابه تولید شده توسط این کمپانی را ندارند. درواقع جریمه‌های چنین تخلفی آن‌قدر سنگین است که کسی جرأت نمی‌کند وارد این بازی‌ها شود اما در ایران قانونی به‌نام کپی‌رایت اصلا مفهومی ندارد. مدیران آدیداس هم با این مسئله مشکل دارند و اصلا نمی‌توانند با آن کنار بیایند. حالا یک سؤال مهم پیش می‌آید. قرارداد فدراسیون فوتبال ایران با کمپانی آدیداس چطور بوده که این کمپانی توانسته یکطرفه آن را فسخ کند؟ و آیا اصولا قراردادی به‌صورت قانونی بین دو طرف وجود داشته یا نه؟ این‌طور که به نظر می‌رسد توافق دو طرف چندان قانونی و رسمی نبوده است وگرنه آدیداس نمی‌توانست به‌دلیل اینکه ایران در بازی با ازبکستان با لباس‌های جدید این کمپانی بازی نکرده، آن را فسخ کند! شاید هم قرارداد وجود داشته اما فدراسیون این اجازه را به طرف مقابل داده بوده که این هم گاف بزرگی محسوب می‌شود؛ البته خبر رسیده که بعد از قطع همکاری آدیداس با ایران، کمپانی‌های دیگری برای عقد قرارداد با ایران اعلام آمادگی کرده‌اند. به‌هرحال ایران به جام‌جهانی صعود کرده و همکاری هر کدام از این شرکت‌ها با ایران نفع زیادی برایشان خواهد داشت اما با این اوصاف، فدراسیون کار سختی برای قراردادهای بعدی دارد. چون دو تجربه ناموفق با جیووا و آدیداس را پشت سر دارد که هنوز مشخص پایانشان مشخص نیست.