با وجود بسته شدن درهای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بر روی قطر وتوقف صادرات محصولات غذایی به این کشور اما هنوز ایران نتوانسته در استفاده از این فرصت مناسب موفق عمل کند تا جاییکه کارشناسان از ادامه ارتباطات صادراتی گذشته با این کشور میگویند. البته دراین بین گفته میشود ارتباط های کوچکی ایجاد شده اما همه به صورت اعتباری صورت گرفته چراکه هنوز هم هیچ گونه رابطه بانکی با قطر وجود ندارد.

این درحالی است که ترکیه گوی سبقت را همانند اتفاق های مشابه در خصوص افغانستان و عراق از ایران ربوده و فعالیت گسترده تاجران خود را در این کشور افزایش داده است.به نوعی باید گفت بسته شدن درهای کشورهای عرب خلیج فارس برروی قطریها سود سرشاری را به جیب تاجران ترک سرازیر کرده است.

براساس این گزارش، آنطور که کارشناسان تاکید دارند صادرات محصولات ایرانی که پس از بحران خلیج فارس در این کشور انجام شده براساس ارتباطاتی بوده که از قبل تاجران استان فارس با طرف‌های قطری داشتند هرچند ارتباطات جدیدی هم شکل گرفته اما صدور کالا و نحوه تسویه آن کاملاً به صورت اعتباری بوده است.

بنابرآمارهای موجود در سال ۹۵، ۱۰۲ میلیون دلار صادرات به قطر داشته‌ایم که ۱۸ میلیون دلار آن مواد غذایی بوده است که از این رقم فقط ۱۰ میلیون اختصاص به صادرات پسته و زعفران داشته که به اذعان کارشناسان این آمار حکایت از آن دارد که ما فقط در بخش محصولات انحصاری قوی هستیم.

از سویی دیگر، براساس اظهارات رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران، به دلیل اینکه هیچ گونه رابطه بانکی با قطر وجود ندارد تاجرهای ایرانی و قطری در حال حاضر به صورت اعتباری با یکدیگر معامله می کنند.

به گفته کاوه زرگران، در بخش مواد غذایی دو گروه مواد خام کشاورزی و صنایع تبدیلی داریم و علی‌رغم اینکه ما در بخش کشاورزی واریته‌های خوشمزه و پرطرفدار داریم اما به لحاظ بسته‌بندی و عدم توانایی نگهداری بلندمدت از آنها نتوانستیم بازار منطقه را به دست بگیریم.

به اذعان وی، در بخش صنایع تبدیلی همچون شکلات، کنسروها و آرد تکنولوژی ما با کشورهای توسعه‌یافته یکسان است و حتی در برخی از حوزه‌ها می‌توانیم گوی رقابت‌ را از آنها بگیریم. بسیاری از برندهایی که در ماه‌های گذشته وارد قطر می‌شد امروز در ایران مشغول تولید هستند به طور مثال چهار برند مطرح آب‌معدنی که صادرات به قطر دارند امروز در ایران تولید می‌کنند و در سایر صنایع نیز این برندها به همراه شرکای ایرانی خود در حال فعالیت هستند.

بنابراظهارات عضو اتاق بازرگانی ایران در بخش لبنیات نیز برندهای کشورمان در بازار منطقه و کشورهای حوزه قفقاز حضور قوی دارند و توانسته‌اند به بازار اروپا نیز راه پیدا کنند. ما در این بخش کالاهای لوکسی داریم و به طور حتم برای تصاحب بازار قطر مشکلی نخواهیم داشت.

به اعتقاد او، علاوه بر توانایی‌های لازم برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان مقوله‌های سیاسی و امنیتی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار هستند و دولت نیز باید در این راه به ما کمک کنند. در بخش صدور روادید و ارتباطات بانکی ما برای تجارت با قطر دچار ضعف هستیم.

بنابراین در شرایط فعلی میتوان به قطعیت از برباد رفتن بازار قطر از دست تاجران ایرانی گفت که این امر را باید بیشتر در نبود بسترهای مناسب تجارت و صادرات چون نبود تعاملات بانکی با این کشور جستجو کرد. اما در این میان همچنان تاجران ایرانی امیدوار به صادرات بیشتر هستند که باید دید دولت برای ایجاد تعاملات بانکی با قطر طی روزهای آینده چه خواهند کرد؟