«هولگر دامبک» در مجله معتبر و بين المللي «اشپيگل آلمان» نوشت: اعطاي مدال فيلدز به ميرزاخاني در اوت 2014 تيتر اول روزنامه هاي سراسر جهان را به خود اختصاص داد. از سال 1936 تا سال 2010 تنها رياضيدانان مرد اين مدال را که بالاترين افتخار در عرصه رياضي است دريافت کرده بودند. مدال فيلدز همواره معادل عنوان جايزه نوبل براي رياضيات در نظر گرفته شده است. او اولين زني بود که نشان فيلدز را دريافت کرد. اکنون مريم ميرزاخاني، رياضيدان، در مبارزه عليه سرطان شکست خورده است. او در بيمارستاني در آمريکا از دنيا رفت.

زندگي حرفه اي وي تا حدودي مانند يک افسانه بود. مريم ميرزاخاني سال 1977 در تهران متولد شد و در آنجا در يک مدرسه مخصوص که از سوي دولت ايران براي دانش آموزان با استعداد درخشان تأسيس شده بود، تحصيل کرد.

او در سال 1994 و 1995 مدال طلاي المپياد جهاني رياضي را براي کشور خود به دست آورد. همچنين در سال 2014 که به عنوان استاد دانشگاه در آمريکا مشغول بود، موفق شد مدال معتبر فيلدز را دريافت کند.

اما شيوه زندگي وي به ناگهان درهم پيچيد. او در سن 40 سالگي در بيمارستاني در آمريکا از دنيا رفت. مرگ او در اثر بيماري سرطان بود که از سال ها پيش با آن مي جنگيد. او با يک مهندس کامپيوتر از جمهوري چک ازدواج کرد و دختري شش ساله دارد.

ميرزاخاني در مراسم اهداي جوايز در سئول در بين چهار برنده جايزه با بيشترين تشويق رو به رو شد. حدود پنج هزار دانشمندي که در کنگره رياضيدانان گردهم آمده بودند، از اين اولين زن برنده به طور ويژه تقدير به عمل آوردند.

از سراسر جهان به ميرزاخاني تبريک گفته شد، حتي از وطن وي ايران. آقاي حسن روحاني رئيس جمهور وقت کشور نيز شخصاً به وي تبريک گفت و بدين ترتيب بحثي درباره حجاب آغاز شد. اين رياضيدان با موهاي کوتاه در انظار عمومي هيچ حجابي بر سر نمي کرد.

[آقاي] روحاني در پيام توئيتري تبريک خود دو عکس از برنده منتشر کرد - يکي با موهاي کوتاه، يکي با روسري. منتقدان قوانين پوشش سختگيرانه ايران، روحاني را به دو رويي و ظاهرسازي متهم کردند. در يک پيام طعنه آميز نوشته شده بود: «من به مريم ميرزاخاني با و بدون روسري تبريک مي گويم، اما اگر زماني به ايران باز گردد، ما او را دستگير مي کنيم.»

ميرزاخاني در زمينه توپولوژي (مکان شناسي) و هندسه جبري کار مي کرد. در اين نوع هندسه قوانيني متفاوت با آنچه در کلاس درس آموزش داده مي شود، به کار مي رود. براي مثال، ممکن است خطوط منحني بين دو نقطه مشخص کوتاه تر از خطوط مستقيم بين اين دو نقطه باشند. ميرزاخاني منحني هاي بسته بر روي سطوح هذلولي را مورد بررسي قرار مي داد که به طور قابل توجهي، طول آنها به هنگام تغيير شکل، تغيير نمي کند.

اين رياضيدان دوستان و همکاران را با خوش بيني و پشتکار خود تحت تأثير قرار داده بود. «کورتيس مک مولن» استاد دانشگاه هاروارد و استاد راهنماي تز دکتراي وي گفت: «او از جاه طلبي بي باکانه اي برخوردار بود.»

در کنفرانس مطبوعاتي پس از اعطاي مدال فيلدز، فردي پرسيد بالاخره چه زماني زنان بيشتري خواهند توانست در صفوف رياضيدانان عاليرتبه جاي بگيرند. ميرزاخاني پاسخ داد: «اين امر به زمان زيادي نياز دارد.» روز به روز تعداد دختران دانشجو افزايش يافته و از شدت تعصباتي که دختران و زنان بايد با آن مبارزه کنند، کاسته مي شود. در نهايت، بيش از هر چيز به صبر و شکيبايي نياز است. «من مطمئن هستم که روز به روز زنان بيشتري به درجات بالا دست خواهند يافت.»

ميرزاخاني خود نيز به عنوان استاد در دانشگاه معتبر استنفورد مشغول به کار بود. او هرگز در مقابل مشکلات دشوار رياضي سر تسليم فرود نياورده بود. او در مصاحبه اي گفته بود: «من به خود اجازه نمي دهم به سرعت دلسرد شوم. من کاملاً اعتماد دارم که اين نيز قابل حل است.»

سرانجام او در مبارزه با سرطان شکست خورد.