در حالي که امروز با جمعيت آماده به کار و فارغ التحصيلان دانشگاهي بسياري روبه‌رو هستيم، فرصت هاي شغلي زيادي در کشور وجود دارد که استقبال چنداني از آنها نمي‌شود. کارشناسان تأکيد دارند که در حال حاضر عرضه نيروي کار با تقاضا همخواني و تناسبي ندارد و ذائقه، سليقه، انتظارات و الگوي کار متقاضيان در برخي از مشاغل تغيير کرده است. به همين دليل الگوي اشتغال کشور بايد متناسب با سيماي بازار کار و تغيير و تحولات ‌آن ترسيم شود.

تا زماني که فرصت هاي شغلي بسياري در کشور خالي و کم تقاضا باشد و جويندگان کار به سمت اين شغل‌ها هدايت نشوند، عدم تعادل بازار کار همچنان به قوت خود باقي خواهد بود. آخرين آماري که از شغل‌هاي بدون متقاضي چند سال قبل انتشار يافت از وجود 5/2ميليون شغل فيزيکي و سخت ِ بدون داوطلب حکايت مي‌کرد.

کارشناسان بازار کار عوامل متعددي را در خالي ماندن بعضي از فرصت هاي شغلي مؤثر مي‌دانند که دستمزد اندک، عدم برخورداري از مزاياي بيمه و رعايت نکردن حقوق و قوانين کار از مهمترين آنها به شمار مي‌رود.

هم اکنون يکي از مشکلاتي که اشتغال کشور با آن دست به گريبان است، ضعف فرهنگ کار و مهارت آموزي است. به نظر مي‌رسد تا زماني که فرهنگ کار در ايران تغيير نکند تمايل به کار در حرفه‌هاي مختلف به وجود نخواهد آمد.

***

معاون آموزش سازمان فني و حرفه‌اي کشور مي‌گويد: بخشي از فرصت هاي شغلي موجود به دليل نبود فرهنگ کار در ميان جوانان و جويندگان کار خالي مانده که در اين راستا بايد تقويت و توسعه و نهادينه سازي فرهنگ کار را با جديت دنبال کرد.علي موسوي وجود شغل‌هاي متعدد در بازار کار را که بعضاً رغبتي به انجام آنها وجود ندارد تأييد کرد و افزود: از آنجا که گروه‌بندي مشاغل انجام نشده تا افرادي که آموزش مي‌بينند، در اين گروه ها توزيع شوند به همين دليل ابتدا بايد روي طبقه‌بندي و گروه‌بندي مشاغل کار کنيم و بر اساس آن جويندگان کار را به سمت مشاغل موجود ترغيب کرد.

***

در همين زمينه يک کارشناس بازار کار دليل بي ميلي جوانان به بعضي از شغل‌ها را تغيير ذائقه آنها و نبود تعادل ميان عرضه و تقاضا در بازار عنوان کرد.

علي اکبر سيارمه معتقد است: اگر برنامه‌ريزي مناسبي براي هدايت کارجويان به سمت شغل‌هاي خالي نداشته باشيم اين عدم تعادل همچنان وجود خواهد داشت.

وي افزود: بايد با اتخاذ راهکارها و تدابير مناسب در شغل‌هايي که رغبتي به آنها نيست جذابيت ايجاد کرد تا فارغ التحصيلان و جويندگان کار علاقه مند به انجام آنها شوند.

صاحبنظران اقتصادي از پديده «شغل‌هاي خالي» به عنوان خطري که کشور را مورد تهديد قرار مي‌دهد، ياد مي‌کنند. آنها بر اين باورند که وقتي عنوان يک شغل براي جوانان تا اين حد مهم است بايد به سمت برندسازي در مشاغل رفت و آينده شغلي را متحول کرد.