محصول پسته نیز به عنوان یکی از محصولات استراتژیک کشور که نام ایران را در سطح جهان به عنوان تولیدکننده برتر مطرح می کند، یکی از محصولاتی است که بازار صادرات سنتی آن در اختیار عده ای خاص قرار گرفته است.

بدین ترتیب، طبق نظر فعالان این حوزه، صادرات پسته ایران در انحصار مافیای ثروت و قدرت است؛ بطوری که چند تن از بازرگانان ایرانی فعال در خارج از کشور ادعا می کنند که شرکت های مهم جهان که در کار پسته فعالیت دارند، فقط از طریق اعضای این مافیا قادرند معاملاتی را در ایران انجام دهند و به دیگران اجازه داده نمی شود در این کار وارد شوند.

لزوم وجود یک متولی قوی در بازار

در همین زمینه، رئیس هیئت مدیره تعاونی تولیدکنندگان پسته و فعال بازار پسته با بیان اینکه محصول پسته هم قابلیت تازه خوری دارد و هم به عنوان خشکبار محسوب می شود، اظهارداشت: برای محصولات کشاورزی اگر متولی و یک اتحادیه منسجم وجود نداشته باشد و یا شرکت های سهامی بازار را مدیریت نکنند، در فصل برداشت به دلیل عدم وجود امکان انبارداری محصول برای همه کشاورزان و باغداران و نیاز آنها به منابع مالی، عرضه در بازار افزایش یافته و تعادل بازار به هم می ریزد. زیرا باغدار به انبار ذخیره محصول و منابع مالی نیاز دارد.

محمود بارانی افزود: به دلیل اینکه در بازار پسته اکثراً خرده مالکین و تولیدکنندگان در سطح کوچک هستند، به دلیل مشکلات مالی محصول خود را به هر قیمتی در بازار عرضه می کنند.

وی با بیان اینکه در دنیا عرضه و تقاضا تعیین کننده واقعی قیمت است، تأکید کرد: نیمه نخست سال جاری با وجود تقاضا، متولی برای عرضه وجود نداشت به طوریکه برنامه ریزی لازم برای میزان تولید و تقاضای وجود ندارند و همین عدم برنامه ریزی باعث می شود تا در طول سال تعادل بازار به هم بخورد.

این فعال بازار پسته ادامه داد: این در حالی است که در آمریکا به عنوان کشور رقیب ایران در تولید پسته، ظرفیت های بازار به خوبی شناسایی می شود و به همان میزان نیز عرضه صورت می گیرد.

به گفته وی در بازار محصولات کشاورزی مافیا وجود دارد و بازار پسته که یک محصول استراتژیک برای کشور محسوب می شود، نیز از این امر مستثنی نیست.

بارانی با بیان اینکه بازار پسته در دست بخش خصوصی است، عنوان کرد: ۱۰۰ درصد بازار پسته از تولید و فرآوری تا فروش و صادرات در دست بخش خصوصی است و رتبه اول صادرات بخش کشاورزی را در اختیار دارد، از این رو به لحاظ اهمیت ارزآوری برای توسعه بخش کشاورزی، دولت باید زمینه صادرات هدفمند این محصول را فراهم کرده و بازار داخلی را به بازارهای جهانی وصل کند.