نصف جهان: پژوهشگر حوزه آب و استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) با تشریح وضعیت بحرانی زاینده‌رود به دلیل کاهش 40 تا 50 درصدی بارش‌ها از تدوین 160 راهکار برای پایان خشکسالی این رودخانه خبر داد.

ناصر حاجیان در گفتگو با آنا با تشریح شرایط فعلی زاینده رود اظهار کرد: وضعیت فعلی زاینده رود به هیچ وجه مناسب نیست و مشکل کمبود بارش امسال بیش از همیشه در زاینده رود وجود دارد. زیرا سال گذشته با کاهش 40 تا 50 درصدی بارندگی نسبت به متوسط بارش مواجه بودیم.

حاجیان افزود: مشکل بعدی که موجودیت زاینده رود را تهدید می‌کند، استفاده بیش از حد از این رودخانه و برداشت‌های بدون حساب است. به عبارت دیگر منابع و مصارف رودخانه همخوانی ندارد و مصارف بیش از منابع است؛ تفاوت ورودی‌ها و خروجی‌های زاینده رود در یکی دو دهه گذشته از مشکلات جدی این رودخانه بوده و به قول معروف دخل و خرج زاینده رود برابر نیست که این نشانه نوعی ضعف مدیریتی و در حوزه آب کشور بسیار مشهود بوده است.

وی حل نهایی خشکسالی در زاینده رود را در بلندمدت میسر دانست و گفت: مشکلات زاینده رود بین دو تا سه دهه اخیر ایجاد شده است. اگر ادعا شود که در مدت کوتاهی قابل حل است، عوام فریبی است. در حالت خوش‌بینانه برای حل چنین مشکلی باید به اندازه‌ زمانی که آن مشکل ایجاد شده است برای حل آن صبر کرد. اما این نکته را نباید از نظر دور داشت که با قرارگیری رودخانه در مسیر حل مشکل و اتخاذ تصمیمات صحیح، بسیاری از موانع برطرف می‌شود و روند کار سرعت می‌گیرد.

عضو هیئت علمی گروه عمران واحد خوراسگان بیان کرد: آخرین کتاب اینجانب، طرح 160 راهکار برای حل مشکل زاینده رود است. در حقیقت این کتاب پاسخی به این پرسش است که با وجود شناخت مشکلات و معضلات این رودخانه، حال چه باید کرد؟ این کتاب پاسخ این چه باید کردهاست؛ ما قصد داریم رسالت دانشگاه برای حل مشکل زاینده رود را انجام دهیم. به اعتقاد بنده این ظرفیت در مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان وجود دارد تا مشکلات آب استان اصفهان و رودخانه زاینده رود را برطرف کند؛ البته این طرح قابلیت اجرا در رودخانه کارون را نیز دارد و می‌تواند مشکلات این رودخانه را نیز برطرف کند.

این پژوهشگر خاطرنشان کرد: نخستین راهکاری که در طرح مورد تأکید قرار گرفته است، جاری شدن آب در رودخانه است. پس از جاری شدن آب در رودخانه می‌توان اقدامات بعدی را نیز آغاز کرد. بنابراین باید صبغه اکولوژیک رودخانه حفظ و مانع تغییر شرایط و ویژگی‌های آن شد.

استاد واحد اصفهان گفت: برداشت از زاینده رود از سرچشمه تا مقصد نهایی باید به صورت اصولی و بر اساس «حقابه» صورت گیرد و اگر مشکلاتی وجود دارد، باید اصلاح شود. باید این موضوع پذیرفته شود که رودخانه مهم است نه مسائل دیگر. اولویت با حل مشکل زاینده رود است و همه باید برای حل این مشکلات همکاری کنند.

حاجیان ادامه داد: متأسفانه در سراسر مسیر رودخانه برداشت‌هایی وجود دارد که باید اصلاح شود. نباید مشکلات را به بالادست و پایین دست تفکیک کرد و وارد تنش‌هایی شد که برای کشور ضرر دارد. زیرا همکاری و تعامل ضروری است؛ روند اجرای این طرح طبیعتاً پس از طرح و تصویب در مراکز و نهادهای ذیصلاح آغاز خواهد شد. قصد داریم این طرح را دانشگاه محور عرضه کنیم. به این معنا که مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان با اتکا به این طرح تحقیقاتی وارد فاز اجرایی شود.