نصف جهان: فخر‌الدین صدیق شریف، بازیگر سریال «ایراندخت» از مشکلات کار بازیگری و نتایج انحصارگرایی در عرصه هنر می‌گوید. صدیق شریف بازیگر تئاتر، تلویزیون و سینما فعالیت خود را از سال 1350 در تئاتر آغاز کرد. سال 1359 آغاز همکاری او با تلویزیون است و در سال 1367 وارد عرصه سینما شد. بخشی از گفتگوی او با خبرگزاری «تسنیم» را بخوانید:

در بحث بازیگران ما شاهد سیاسی کاری هایی هستیم. مثلاً گاهی برای یک بازیگر بخاطر حضورش در یک فیلم فضایی ساخته می شود که کارهای دیگری به او پیشنهاد نشود. شما با این قضیه روبه رو بودید؟

خیلی ها با این مسئله مواجه شده اند. اما من اعتقاد دارم نگاه هنرمندان نباید سیاسی باشد. شخصاً در هیچ کاری نگاه سیاسی نداشتم. من بیشتر نگاه اجتماعی به کارها دارم چون اصلاً مرد سیاست نیستم و سیاست را نمی شناسم. متأسفانه هرگروهی که وارد اینگونه خط وخط بازی ها می شود بقیه را نمی بیند، به راحتی برای دیگران تصمیم می گیرند و متأسفانه به سمت خود کامگی حرکت می کنند. یک یا چند نفر را به راحتی بایکوت می کنند و قطعاً این افراد برای هنر ارزشی قائل نیستند و هنر را فدای سیاست، یا بهتر بگویم، هنر را فدای درک خودشان از سیاست می کنند.

آفت های این نوع نگاه چه می تواند باشد؟

مهمترین آفت این نوع نگاه این است که مردم به دیدن فیلم های سطحی روی می آورند. چون وقتی یک قشر خاصی سینما را در انحصار خودشان در می آورند و فقط می خواهند پیام مورد نظر خودشان را القاکنند، سایر مخاطبین را از سینما فراری می دهند، بنا براین بقیه به فیلم های سطحی روی می آورند. خلاصه مطلب اینکه، عرصه هنر کاملاً انحصاری شده و همین انحصار باعث شده که جمع کثیری از هنرمندان مجرب و توانمند این سرزمین به دست فراموشی سپرده شوند و سال های سال از آنها بی خبر باشیم.

بسیاری از هنرمندان از شیوه پرداخت دستمزدشان گله می کنند. دلیل این گلایه ها چه می تواند باشد؟

الان یکی از معضلاتی که داریم این است که برخی از تهیه کنندگان حتی به یک درصد از زحماتی که ما می کشیم توجه نمی کنند، آنها فقط توقع دارند ما وظیفه خود را به خوبی انجام بدهیم. به موقع سر صحنه برویم، به موقع در اتاق گریم و مقابل دوربین باشیم ولی دریغ از اینکه تهیه کننده توجهی به این شیوه برخورد و وظیفه شناسی ما داشته باشد. من اینجا رسماً گلایه خود را از تهیه کننده سریال «ایراندخت» اعلام می کنم. واقعاً بعد از این همه زحمت پاسخ تلفن ما را هم نباید بدهند. من نزدیک به چهار ماه در گیر پروژه بودم که حدود 20 روز آن قبل از شروع فیلمبرداری برای مقدمات کار مثل تست گریم و آماده سازی لباس بود، ولی به صورت رسمی فیلمبرداری نقش مربوط به من از 28 آبان ماه 96 آغاز شد و 12 اسفند ماه به پایان رسید. در واقع سه ماه و نیم کار کردم و با مصیبت و مکافات فقط یک ماه دستمزد از تهیه کننده گرفتم. از آذر ماه به بعد ایشان فقط با وعده فردا و پس فردا اکثر بازیگران رو نگه داشت و دریغ از آنکه حتی شب عید کو چک ترین پرداختی داشته باشد. این نکته قابل توجه کسانی که فکر می کنند ما در تلویزیون پول پارو می کنیم!

الان ما با کسانی روبه رو هستیم که می گویند بازیگری مافیا شده است. یعنی اشخاصی را انتخاب می کنند که وارد حوزه بازیگری شوند و بازیگر بمانند. شما به این مقوله چگونه نگاه می کنید؟

در حال حاضر با شرایط اقتصادی خاصی که ما با آن مواجه هستیم این مشکل وجود دارد. البته دو طیف کاملاً مجزا این کار را انجام می دهند. طیف اول عده ای هستندکه مربوط به بدنه حرفه هستند و درعین حال سرمایه گذاری هم می کنند ولاجرم در ساخت فیلم و انتخاب بازیگران نظر خود را اعمال می کنند. حضور این طیف تقریباً موجه است. ولی در طیف دوم عده ای هستند که به‌هیچ عنوان با مقوله هنر و بازیگری آشنایی ندارند و فقط با اهرم سرمایه می خواهند نظرات خود را تحمیل کنند و طبیعتاً این افراد صدمه جدی به پیکره سینما و تولید فیلم وارد می کنند.

برای شما پیش نیامده عضو یکی از این باند های خاص باشید؟

نه، به علت اینکه من اصلاً دوست ندارم اینگونه کار کنم. من یک آدم آزاد هستم و به هیچ وجه به جایی وصل نیستم. تجربه ای دارم که پشتوانه من است. باند من تجربه ام است.

حدود 40 سال است شما در عرصه هنر و بازیگری حضور دارید آیا در این سال ها شده که از حضور در یک فیلم یا سریال پشیمان شوید؟

بله. بعضی وقت ها این احساس برای خیلی از بازیگران پیش می آید و طبیعتاً برای من هم پیش آمده است.

علتش چیست؟

همیشه بین آن چیزی که ما تصور می کنیم و آن چیزی که اتفاق می افتد خیلی تفاوت وجود دارد. ممکن است بازیگر راجع به یک فیلمنامه این تصور را داشته باشد که کارخیلی خوبی خواهد شد، اما در طول انجام کار اتفاقاتی می افتد و مشکلاتی به وجود می آید که مسیر قصه تغییر می کند و در نهایت با یک شیر بی یال و دم مواجه می شوی که با تصوری که روز اول داشتی زمین تا آسمان متفاوت است.