روزه داری در ماه مبارک رمضان مستلزم تغذیه مناسب هنگام سحر و افطار و نیز استفاده مناسب از داروها برای بیماران است تا بتوان این فریضه الهی را به بهترین شکل انجام داد.

به گزارش ایرنا، روزه داری در اقلیم گرم و خشکی مانند سیستان و بلوچستان پاداشی دو چندان دارد، روزه گرفتن برای هر فرد مسلمانی واجب است و افراد با تغذیه مناسب می توانند این فریضه الهی را بهتر انجام دهند و از پاداش های آن بهره برند.

** دارو درمانی و روزه گرفتن

برای بسیاری از افراد این پرسش پیش می آید که چه بیمارانی می توانند روزه بگیرند و چگونه؟ آیا می توان به فرایندهای درمانی در ماه مبارک رمضان ادامه داد؟ و آیا افرادی که باید مستمر دارو مصرف کنند امکان روزه گرفتن دارند؟

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان به خبرنگار ایرنا گفت: تغییر زمان مصرف دارو در ماه مبارک رمضان بدون مشورت پزشک معالج می تواند سبب بروز اختلال در روند درمان بیماران شود.

دکتر فرزانه فرجیان اظهار داشت: قطع مصرف دارو و یا تغییر در میزان و زمان مصرف آن بدون مشورت با پزشک معالج و یا پزشک داروساز کار نادرستی است که علاوه بر بروز اختلال در روند درمان می تواند سبب کاهش اثر بخشی داروها شود.

وی تصریح کرد: قطع خودسرانه مصرف برخی از داروها برای بیماران کلیوی، مغز و اعصاب، فشار خون و صرع کار بسیار خطرناکی است که می تواند عوارض ناگواری به دنبال داشته باشد.

وی افزود: بیماران دیابتی، کلیوی، مبتلایان به آسم و یا صرع، مادران باردار و شیرده و مبتلایان به زخم های گوارشی حتما باید قبل از اقدام به روزه داری، پزشک معالج خود را در جریان قرار داده و در خصوص نحوه مصرف داروهای خود با وی مشورت کنند.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان به بیماران دیابتی به ویژه مصرف کنندگان انسولین توصیه کرد که زیر نظر پزشک روزه بگیرند و روزانه در چندین نوبت میزان قند و فشار خون خود را کنترل کنند.

فرجیان با اشاره به طولانی بودن مدت روزه داری و کاهش میزان الکترولیت ها، آب و قند بدن تاکید کرد: بهتر است روزه داران افطار خود را با آب، چای و سوپ سبزی به همراه چند عدد خرما آغاز و پس از گذشت یک تا 2 ساعت از افطار، نسبت به صرف شام اقدام کنند.

وی تاکید کرد: در ابتدای بازکردن روزه باید از مصرف غذاهای پرچرب، سرخ کردنی و حجیم اجتناب کرد و نوشیدن آب بسیار سرد نیز سبب بروز اختلال در هضم غذا و تضعیف عملکرد معده می شود.

** آب به جای تمام نوشیدنی های قندی غیرطبیعی

یکی از کارشناسان علوم تغذیه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: برخی افراد پس از تشنگی طولانی مدت که در سیستان و بلوچستان به دلیل حدود 15 ساعت روزه داری به وجود می آید بیشتر از آبمیوه های غیر طبیعی و پاکتی استفاده می کنند که باوری اشتباه است.

معین شهیری ادامه داد: باید توجه داشت که آب تنها رفع کننده تشنگی است و در این ماه تا می توان باید به جای خوردن آبمیوه های غیر طبیعی از آبمیوه های طبیعی استفاده کرد.

وی افزود: در ساعات آخر روزه داری، بدن آب خود را به شدت از دست می دهد و هنگام افطار روزه داران به سرعت به سمت نوشیدن آب می روند چرا که تاب و تحمل آنان تمام می شود و بدنشان به شدت به آب احتیاج پیدا می کند.

وی خاطرنشان کرد: در ماه مبارک رمضان می توانید به آبی که می نوشید تکه های لیموی تازه، برگ نعناع و یا زنجبیل یا خاک شیر اضافه کنید.

این کارشناس تغذیه تصریح کرد: با رعایت اصول تغذیه سالم در ماه مبارک رمضان می توان تشنگی و گرسنگی را به حداقل رساند.

شهیری اظهار داشت: خوردن میوه های تازه و سبزی در ماه مبارک رمضان به ویژه هنگام سحر توصیه می شود، زیرا میوه و سبزی از جمله خیار حاوی میزان بالایی آب و فیبر هستند که مانع تشنگی بیش از حد می شود.

**بدون سحری روزه نگیرید/ غذای شور نخورید

این کارشناس تغذیه گفت: در فصل گرما هرگز بدون سحری روزه نگیرید و حتما سحر غذای سبک بخورید زیرا در این ساعات طولانی حتی نیم ساعت هم برای بدنتان ارزشمند است پس هرگز در ساعات اولیه شب سحریتان را نخورید.

وی افزود: از خوردن غذاهای شور در ماه مبارک رمضان خودداری کنید زیرا نمک زیاد، نیاز بدن به آب را تشدید می کند و نیز از خوردن ترشی یا غذاهای پرنمک و پر ادویه پرهیز کنید.

وی ادامه داد: غذاهای شور و پرادویه به محض خورده شدن باعث خشکی دهان شده، آب معده را جذب و نیاز بدن به آب را زیاد می کند.

**خرما بخوریم

خرما یکی از میوه هایی است که کالری بسیار زیادی دارد و از طرفی در سیستان و بلوچستان به وفور یافت می شود و خوشبختانه این میوه سر سفره بیشتر مردم سیستان و بلوچستان یافت می شود.

محمد رضا خلیلی، کارشناس تغذیه گفت: خرما دارای فلزات معدنی مثل فسفر، کلسیم، آهن، ید و منیزیم است که هر کدام از این مواد در سلامتی انسان نقش بسزایی دارد.

وی ادامه داد: خرما به علت داشتن فیبر و خاصیت ملین بودن، سیستم گوارشی را که به دلیل روزه داری بی تحرک شده است به تحرک وا می دارد.

وی عنوان کرد: استفاده از خرما در ماه مبارک رمضان به دلیل ارزش غذایی آن توصیه می شود چرا که این میوه، قند کاهش یافته در مدت روزه داری را جبران می کند.

جلیلی تصریح کرد: مصرف خرما در کنار کربوهیدرات و محصولات آردی موجب می شود که در طول روزه داری، کربوهیدرات به آرامی در بدن آزاد شده و انرژی لازم برای فعالیت روزانه بدن تامین و بدن یکباره دچار افت قند نشود.

وی اظهار داشت: بهترین رژیم غذایی در ماه مبارک رمضان، رژیمی است که حاوی مایعات و قندهای ساده و قابل جذب سریع باشد چرا که در زمان افطار قند خون در پایین ترین حد خود قرار دارد که می تواند یکی از علل سردردهای نزدیک افطار باشد و با داشتن رژیم غذایی حاوی خرما می توان از ضعف پیش از افطار جلوگیری کرد.

بنابراین خوردن خرما در این ماه در زمان افطار و سحر توصیه می شود.

**در خوردن افطار زیاده روی نکنید/ حتما سحری بخورید

متخصص تغذیه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: گرچه روزه داری در ماه های گرم تابستان فشار زیادی به روزه داران وارد می کند که میل به خوردن را در هنگام افطار افزایش می دهد اما باید از زیاده روی هنگام افطار خودداری کرد.

محمدرضا ساعدی ادامه داد: با توجه به اینکه روزه داران در سیستان و بلوچستان تا 16 ساعت روزه دارند در صورت ورود حجم زیادی از غذا و نوشیدنی های پرکالری در هنگام افطار دچار مشکلات گوارشی و سوء هاضمه می شوند.

وی افزود: بهتر است نوشیدن آب بعد از افطار تا قبل از خواب ادامه داشته باشد و به طور مـتـوسـط بـین 1.5 تا دو لیتر آب نـوشـیده شود که توصیه می شود این آب نه خیلی گرم و نه خیلی سرد باشد.

وی تصریح کرد: روزه داران توجه داشته باشند که خوردن آب همراه با غذا موجب عــوارض زیــادی مــی شــود و در صورتی که فرد تمایل به باز کردن روزه بــا آب دارد باید آب جوشیده و ولرم باشد تا دچار اختلال گوارشی نشود.

این پزشک متخصص تصریح کرد: خوردن شیر ولرم، دوغ کم نمک و بـدون گاز و آبـمیوه های تازه طبیعی و هـمـچـنـین چـای کـمـرنگ می تواند جایگزین مناسبی برای آب باشد.

ساعدی اظهار داشت: پس از اذان مغرب بدون وقفه طولانی، روزه را باز کنید و ترجیحا از نوشیدنی ها و غذاهای آبکی و سبک به همراه نان استفاده کنید، توجه داشته باشید که از مواد غذایی مشابه صبحانه در هنگام افطار استفاده شود زیرا در هنگام افطار باید یک ششم تا یک پنجم انرژی لازم در طول روز دریافت شود.

وی افزود: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر و قندهای پیچیده مثل انواع سبزی و میوه ها، به جای استفاده از مواد حاوی قندهای ساده و چربی فراوان مثل حلوا توصیه می شود و نوشیدن زیاد آب و انواع شربت ها برای رفع تشنگی، نه تنها باعث کنترل آن نخواهد شد، بلکه باعث دفع سریع ادرار نیز می شود.

وی گفت: نخوردن وعده سحری یکی از نکاتی است که متاسفانه در سال های اخیر به ویژه در نسل جوان شاهد آن هستیم، مصرف وعده سحری مشابه ناهار توصیه می شود زیرا ثابت شده است که حذف سحری علاوه بر ایجاد مشکلات گوارشی در ایام ماه مبارک رمضان و عدم توفیق ادامه روزه داری در این ماه، حتی در کسانی که روزه داری را به اتمام رسانده اند نیز باعث بروز مشکلات گوارشی می شود.

ساعدی ادامه داد: در افرادی که وعده سحری نمی خورند پس از 8 تا 9 ساعت توان فکری و جسمی خود را به میزان قابل ملاحظه ای از دست می دهند و کسانی هم که سحری می خورند باید توجه کنند که تا اندازه امکان از مواد قندی ساده در وقت سحر استفاده نکنند، زیرا باعث ضعف و بی حالی زودرس در روز خواهد شد.

وی تصریح کرد: مصرف زیاد آب در هنگام سحر نیز توصیه نمی شود زیرا در تنظیم مایعات بدن و رفع تشنگی روزانه تاثیری نخواهد داشت.

می توان در ماه ضیافت الهی با رعایت موارد تغذیه ای و دارو درمانی مناسب از تک تک نعمات خان بی دریغ خالق یکتا استفاده کرد و تا پایان بر این سفره ماند.