رژیم غذایی سالم نه تنها، سلامت جسم را تضمین می‌کند بلکه روح و روان را بی نصیب نگذاشته و فرد را از پیوستن به دایره افسردگی و بیماری‌های روحی خارج می‌کند.

اضطراب و افسردگی ازجمله اختلالات روانی است که شیوع بالایی در جوامع پیشرفته و درحال‌توسعه دارد. موضوعی که پیش‌ازاین «سید حسن قاضی‌زاده هاشمی» وزیر بهداشت در سخنانی به افزایش آمار افسردگی در سطح جهانی اشاره‌کرده و گفته بود، ازنظر بار بیماری‌ها، افسردگی رتبه چهارم را دارد و بر اساس پیش‌بینی‌ها در سال 2030 بیماری افسردگی در رتبه دوم بیماری‌ها قرار خواهد گرفت.

وزیر بهداشت همچنین در بخشی دیگر از سخنان خود، افسردگی در میان زنان را شایع‌تر عنوان کرد و افزود: در دنیا 350 میلیون نفر به بیماری افسردگی مبتلا هستند و در کشور ما نیز 16.8 درصد زنان و بیش از 10 درصد مردان افسرده هستند.

بر اساس مطالعات جدید علم پزشکی، عوامل تغذیه‌ای نقش بسزایی در بروز یا سرکوب اختلالات روحی دارند به این معنا که انتخاب غذاهای سالم و مناسب از لازمه‌های داشتن روح و جسم سالم است. موضوعی که خبرنگار علمی ایرنا در گفت‌وگو با «مریم حبیبی» کارشناس تغذیه، ضرورت توجه به مواد غذایی برای پیشگیری از افسردگی را موردبررسی قرارداد.

به گفته حبیبی، تغذیه سالم و مغذی یکی از عوامل پیشگیرانه در افسردگی است البته درصورتی‌که با شناسایی درست مواد غذایی و همراهی فرد مبتلا همراه باشد.

**غذاهای فوری، تشدیدکننده افسردگی

مشکلات خانوادگی، شرایط اقتصادی، محیط اطراف و تغییر بافت زندگی ازجمله عوامل زمینه‌ساز بیماری‌های روحی روانی است که بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، نزدیک به 80 درصد کسانی‌که مبتلابه افسردگی و بیماری‌های روانی هستند، درکشورهای با درآمد کم یا درآمد متوسط زندگی می‌کنند.

بر همین مبنا،کارشناسان تغذیه، یکی از عوامل تشدیدکننده افسردگی را عدم استفاده از مواد مغذی و روی آوردن به مواد غذایی فوری عنوان می‌کنند که در کشورهای درحال‌توسعه رواج یافته است. حال‌آنکه افسردگی علاوه بر ایجاد مشکلات روانی، به‌عنوان مادر بسیاری از بیماری‌های جسمانی شناخته می‌شود و ضرورت توجه به آن دوچندان است.

موضوعی که حبیبی روز دوشنبه در گفت‌وگو با ایرنا به آن اشاره کرد و گفت: افسردگی یک حالت خُلقی شامل بی‌حوصلگی و گریز از فعالیت یا بی‌علاقگی و بی‌میلی است که می‌تواند بر روی افکار، رفتار، احساسات، خوشی و تندرستی یک فرد تأثیر بگذارد. حالاتی که برخی مواد غذایی دامن زننده آن است چراکه دارای موادی هستند که اثر خاصی بر روح و روان فرد مصرف‌کننده باقی می‌گذارند. مواد غذایی که ازنظر ترکیب و طبخ مورد تائید نیستند و می‌توانند تأثیرات سویی بر روی سیستم عصبی داشته باشند.

وی در ادامه افزود: جالب این‌که در بررسی افرادی که دچار افسردگی هستند به این نکته می‌رسیم که این افراد در حالت‌های روحی روانی خاص، دچار بی‌انگیزگی، بی‌میلی و رخوتی می‌شوند که گاهی اوقات زیر بار رژیم غذایی نمی‌روند و نسبت به برنامه غذایی روزانه خود، بی‌تفاوت برخورد می‌کنند. درنتیجه به غذاهای دم‌دستی و فوری که زمانی برای طبخ نمی‌برد و ارزش غذایی مغذی ندارند روی می‌آورند غافل از این‌که با دست خود بر دامنه بیماری می‌افزایند.

**خشکاندن ریشه‌های افسردگی با غذای سالم

حبیبی در ادامه گفت‌وگو، یکی از راهکارهای پیشگیری از افسردگی را استفاده از مواد غذایی گیاهی و کم‌حجم عنوان و اظهار کرد: افراد در دوران افسردگی به دودسته بی‌اشتهای عصبی و پرخور عصبی تقسیم می‌شوند به این معنا که خوردن باریشه‌های روانی و عصبی افراد ارتباط مستقیم دارد.آنان که با پرخوری عصبی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، به‌خصوص قشر جوان، دچار تحریک‌پذیری و پرخاشگری می‌شوند. افراد بی‌اشتهای عصبی هم به‌اصطلاح راه گلوی آنان بسته می‌شود و میلی به غذا پیدا نمی‌کنند. هردوی این حالت ریشه روانی داشته و به‌نوعی ضربه زننده به جسم و روح محسوب می‌شود و نیاز به این دارد که ریشه‌ای حل شود تا دایره افسردگی گسترش نیابد.

حبیبی در پاسخ به این پرسش که این مواد غذایی به چه صورت می‌توانند اختلالات عصبی را افزایش دهند؟ گفت: وقتی شما غذایی مصرف می‌کنید که مواد چرب و افزودنی‌ها در آن زیاد باشد، سمومی را وارد بدن می‌کنید که نه‌تنها مواد لازم را به اندام‌های حسی حرکتی نمی‌دهند بلکه بر روی جسم و روح واکنش منفی دارند که احتمال ابتلا به سرطان و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهند.

به توصیه این کارشناس تغذیه، در درجه نخست، افراد افسرده باید ازنظر روحی، مورد روان‌درمانی و روان‌کاوی قرار بگیرند. بعدازآن، توصیه‌های غذایی همانند استفاده روزانه از سبزیجات، شیر و لبنیات کم‌چرب و سبک می‌تواند مسیر بیماری روحی را به سمت بهبودی سوق دهد. حتی اگر کسی تمایل دارد فست فود استفاده کند در خانه تهیه کند و از مصرف غذاهای پرچرب خودداری کنند.

این کارشناس با اشاره به تأثیر همراهی و همیاری فرد دچار افسردگی درروند درمان گفت:آگاهی و اطلاع‌یابی از افسردگی می‌تواند سواد سلامتی جامعه را افزایش دهد و در درمان و پیشگیری از این اختلال مؤثر باشد.