«یحیی گل‌محمدی با تیم شهر خودرو، بدون تردید پدیده لیگ هجدهم شد. او و مجموعه‌ای از بازیکنان گمنام شهر خودرو تا هفته‌های پایانی مدعی قهرمانی لیگ بودند اما در این فصل به نظر می‌رسد این عنوان به جواد نکونام برسد.»

«رقابت‌های لیگ نوزدهم فوتبال ایران با وجود قرعه‌کشی، هنوز زمان مشخصی برای شروع ندارد. افراد نزدیک به سازمان لیگ می‌گویند این بازی‌ها قرار است روزهای پایانی همین مرداد شروع شود ولی هنوز تاریخ دقیقی برایش وجود ندارد. همین ابهام در شروع لیگ، فضایی دوگانه در فوتبال ایران به وجود آورده و موافقان و مخالفان خاص خودش را هم دارد. آنهایی که دیرتر دوره آماده‌سازی را شروع کرده‌اند از تعویق لیگ خوشحال و آنهایی که سر برنامه و به وقت استارت زده‌اند، غالبا شاکیان این تأخیر هستند. این تأخیر اما باعث شده تا مربیان زمان بیشتری برای شناختن ترکیب اصلی‌شان به دست بیاورند و شاید بهانه‌‌ای را مبنی‌ بر این که زمان کافی برای آماده‌سازی نداشته‌اند، دیگر نیاورند. طبیعتا مثل هر دوره هم می‌شود قبل از شروع لیگ از مدعیان قهرمانی نام برد یا این که دست‌ کم بخت آنها را بیش از بقیه دانست. پرسپولیس، مدافع عنوان قهرمانی، همچنان بخت زیادی دارد. استقلال با تحولات زیادی که در تیمش داشته و نتایجی که در پیش‌فصل گرفته مدعی است. امیر قلعه‌نویی هم بالاتر از بقیه مربیان بخت بیشتری برای قهرمانی با سپاهان دارد. تراکتور هم مصطفی دنیزلی را آورده تا به ناکامی‌اش در بردن لیگ پایان دهد. یحیی در شهر خودرو خریدهای خوبی داشته و اگر همان فرمان فصل پیش را داشته باشد، دوباره مدعی است. ذوب‌آهن هم با علیرضا منصوریان ثبات نسبی‌اش را که از نیم‌فصل دوم به این‌طرف داشته حفظ کرده و می‌تواند با حفظ همین روند، یکی دیگر از مدعیان لیگ نوزدهم باشد. اما اگر جواد نکونام معادلات را به‌هم بریزد چه؟ سرمربی این روزهای فولاد، چراغ‌ خاموش، تیمش را مهیای رقابت با ۱۵ تیم دیگر در لیگ می‌کند. او نه‌تنها خودش اسیر حاشیه نشده، بلکه بازیکنانش هم با پذیرش این موضوع که راه رسیدن به موفقیت پرهیز از حاشیه است، همان فلسفه را در پیش گرفته‌اند. اگر چه روزهای نخست حضور جواد نکونام در فولاد با اعتصاب‌های گاه‌وبیگاه بازیکنانش در تمرین همراه شد ولی به نظر می‌رسد این تیم و بازیکنان از آن روزها فاصله گرفته‌اند و حالا یک هدف بیشتر ندارند: موفقیت.

۱۰ بازی و یک گل خورده

فولاد به همراه جواد نکونام در حالی بازی‌های پیش‌فصل را در قالب دیدارهای تدارکاتی سپری کرده که نتایجش به همراه این تیم در سایه اتفاقات چند باشگاه بزرگ پرسپولیس، استقلال، تراکتورسازی و سپاهان گم شده است. با این‌ حال این تیم با ساختار جدیدی که به خودش گرفته نشان داده رقیبی سرسخت برای مدعیان قهرمانی است؛ جدیدترین نتیجه‌‌ای هم که باعث شد جواد نکونام زیر ذره‌بین قرار بگیرد، برتری ۲ بر صفر فولاد برابر پرسپولیس در دیداری تدارکاتی بود. شاگردان نکونام نه‌تنها در این بازی از پرسپولیس، یکی از مدعیان قهرمانی لیگ، گلی نخوردند، بلکه دو بار هم دروازه آنها را که به استحکام در خط دفاعی معروف هستند باز کردند. البته این تنها نتیجه خوب نکونام و تیمش در بازی‌های تدارکاتی نبود. در واقع با مرور بازی‌های فولاد در دیدارهای دوستانه مشخص می‌شود که نکونام ۱۰ بازی دوستانه داشته که هفت بازی را برده و سه‌تای دیگر را هم مساوی کرده. عجیب این که در این ۱۰ بازی دوستانه فقط یک‌ بار دروازه‌شان باز شده است! فولاد در سه بازی نخست تدارکاتی‌اش به‌ ترتیب با نتایج ۲ بر صفر، ۵ بر صفر و ۵ بر صفر از سد تیم‌های بام ایران شهرکرد، رز موکت بروجن و داماش تهران گذشت. چهارمین بازی تدارکاتی تیم نکونام که اتفاقا با اولین تساوی فولاد هم همراه شد، برابر قشقایی بود؛ تیمی که نه‌تنها به فولاد نباخت، بلکه یک گل هم وارد دروازه رقیب اهوازی کرد. آن گل اما اولین و آخرین گلی بود که فولاد در بازی‌های دوستانه‌اش خورده است. اتفاقا بعد از بازی قشقایی، رقبای فولاد هم سرشناس‌تر شده‌اند و بیشتر از تیم‌های لیگ‌برتری؛ فولاد ابتدا ۳ بر صفر گل‌گهر را شکست داد و بعد دو تساوی بدون گل دیگر برابر سایپا و ماشین‌سازی به دست آورد. جواد نکونام و تیمش از بازی ذوب‌ آهن دوباره به ریتم گلزنی‌شان برگشتند و با یک گل علیرضا منصوریان را بردند. همین نتیجه را هم برابر جوانان تیمشان رقم زدند تا این که بالاخره نوبت به بازی حساس ولی دوستانه‌شان با پرسپولیس رسید. ابتدا قرار بود این دو تیم در جام شهدا به میدان بروند ولی با انصراف فولادی‌ها آن بازی شکل نگرفت؛ نکونام اما بالاخره مقابل کالدرون قرار گرفت ولی این‌بار با دو گل برنده از زمین خارج شد تا باز هم دروازه تیمش را بسته نگه دارد؛ ۱۶ گل زده و یک گل خورده در ۱۰ بازی تدارکاتی، کارنامه‌‌ای است که نکونام تا به اینجا در فولاد از خودش به‌جا گذاشته است.

در مکتب کی‌روش؟

این که جواد نکونام ساختار فولادی در خط دفاع فولاد به وجود بیاورد مورد عجیبی نیست؛ خیلی‌ها او را شاگرد مکتب کارلوس کی‌روش، سرمربی پرتغالی و سابق تیم ملی ایران می‌دانند؛ جواد نه‌تنها برای کی‌روش سال‌ها بازوبند کاپیتانی را بر دست می‌بست و نقش رهبر را ایفا می‌کرد، بلکه در مقطعی از سال ۲۰۱۸ هم به‌عنوان دستیار او در کادر فنی مشغول شد تا بیش از پیش با تفکرات این مربی پرتغالی آشنا شود؛ گرچه عمر این همکاری با اختلافی که بین کی‌روش و فدراسیون فوتبال به وجود آمد زیاد طولانی نشد ولی همان هم کافی بود که نکونام به تجربه‌اش در ساختار تدافعی اضافه کند. البته که دفاع‌کردن و کارلوس کی‌روش تنها درس و مربیانی نبوده‌اند که «نکو» از آنها نکته‌برداری کرده باشد. او با حضور در فوتبال اسپانیا و جنگیدن چندساله با پیراهن اوساسونا با سایر ایده‌های فوتبالی هم آشنا شده است؛ خودش تیم بارسلونا را دوست دارد و به بازی هجومی در چارچوب مشخص و حفظ ساختار تیمی علاقه نشان می‌دهد؛ شاید به همین خاطر است که با وجود کلین‌شیت‌هایی که تیمش ثبت می‌کند، معمولا راه گشودن دروازه رقبا را هم پیدا می‌کند.

پدیده لیگ برتر؟

یحیی گل‌محمدی با تیم شهر خودرو، بدون تردید پدیده لیگ هجدهم شد. او و مجموعه‌‌ای از بازیکنان گمنام شهر خودرو تا هفته‌های پایانی مدعی قهرمانی لیگ بودند اما در این فصل به نظر می‌رسد این عنوان به جواد نکونام برسد. نه این که بشود از روی نتیجه ۱۰ بازی تدارکاتی فرمول صادر کرد، بلکه می‌شود با نگاهی به کارنامه نکونام در عصر کوتاه مربیگری‌اش به این موضوع پی برد که جاه‌طلبی‌های کاپیتان سابق تیم ملی زیاد است؛ جواد کارش در عرصه باشگاهی را با تیم خونه‌به‌خونه بابل در لیگ یک شروع کرد. او به‌همراه این تیم ۱۷ بازی در لیگ یک داشت و موفق شد خونه‌به‌خونه را به بالای جدول برساند. هفت برد، هشت مساوی و تنها دو باخت، از او و تیمش یک مدعی صعود به لیگ برتر ساخته بود. اوج کار نکونام با این تیم در رقابت‌های جام حذفی بود که با خونه‌به‌خونه به نیمه‌نهایی رسید اما اختلاف با مالک باشگاه مسیر نکونام و خونه‌به‌خونه را از هم جدا کرد؛ نکو استعفایش را نوشت و به تهران برگشت. اختلاف با خونه‌به‌خونه فرصت خوبی را در اختیار نساجی، رقیب خونه‌به‌خونه گذاشت تا ‌سراغ نکونام برود؛ آنها آن روزها هفت امتیاز با تیم دوم جدول (خونه‌به‌خونه) فاصله داشتند و با توجه به این که فقط ۹ بازی تا پایان رقابت‌های لیگ مانده بود، بخت کمی برای صعود به رده بالاتر داشتند اما نکونام با گفتن این جمله که «من آمده‌ام تا مبارزه کنم» نشان داد برای صعود نساجی به لیگ برتر مصمم است. کارنامه‌اش اتفاقا در این برهه از تاریخ جذاب است. او با ثبت هفت برد و دو تساوی و تنها دو گل خورده (!) مأموریت غیر ممکنش را عملی کرد و به‌همراه نساجی به لیگ برتر صعود کرد تا این تیم بعد از ۲۴ سال دوباره به سطح اول فوتبال ایران برگردد. اگرچه مالک خونه‌به‌خونه صعود او را به لیگ برتر  زیر سؤال برد ولی نکو در نساجی چنان آمار خیره‌کننده‌‌ای ثبت کرده بود که نمی‌شد به هیچ طریق توانایی‌هایش را زیر سؤال برد؛ جواد با همین تیم کارش را در رقابت‌های لیگ برتر هم شروع کرد. او که حالا به یکی از جوانان پیشرو در عرصه مربیگری تبدیل شده بود، می‌خواست توانایی‌هایش را در سطح بالای فوتبال ایران به نمایش بگذارد؛ نساجی با نکونام تا نیم‌فصل پیش رفتند؛ تیمشان خوب بازی می‌کرد ولی درست در لحظه‌‌ای که باید امتیاز مهمی به دست می‌آوردند، آن امتیاز را از دست می‌دادند؛ نتیجه آن شد که بعد از ۱۵ بازی تیمش سه برد، هفت تساوی، پنج باخت ثبت کرد و با ۱۶ امتیاز در رده دهم جدول لیگ برتر قرار گرفت. البته نکونام اعتقاد داشت اگر اشتباهات داوری نبود، نساجی در همان نیم‌فصل تا رتبه ششم بالا می‌آمد. به هر روی داستان جواد و نساجی هم در همان ایستگاه نیم‌فصل به پایان رسید.

پیکان، تراکتورسازی و سرانجام فولاد

طرفداران نساجی اعتقاد داشتند نکونام تیمشان را رها کرده تا سرمربی پیکان شود؛ پیکان نه‌تنها در تهران حضور داشت و برای نکونام از این حیث بهتر بود، بلکه به نظر می‌رسید از لحاظ مالی هم مشکلات کمتری داشتند. آن روزها مجید جلالی در این تیم خوب کار نکرده بود و عذرش را خواستند. جواد نکونام با پیکان به توافق رسید، ولی نساجی‌ها می‌گفتند این مربی هنوز با ما قرارداد دارد و آن قرارداد فسخ نشده؛ مدیرعامل پیکان هم حضور نکونام در پیکان را وتو کرد تا جواد با وجود توافق‌های حاصل‌شده، روی نیمکت این تیم تهرانی ننشیند. دوری‌اش از فوتبال تا پایان فصل ادامه داشت تا این که تصاویری از او در حین مذاکره با مسئولان تراکتورسازی و نماینده مجلس این شهر دیده شد؛ خبر رسید نکونام قرار است سرمربی تراکتورسازی شود ولی به‌ناگاه جواد با فولادی‌ها به توافق رسید تا سکان هدایت تیمی را که پیش از این در دست افشین قطبی بود، به دست بگیرد. او حالا کارش را در فولاد استارت زده، بازیکنان مد نظرش را به خدمت گرفته و بازی‌های پیش‌فصلش را هم انجام داده است. آمار می‌گوید هر جایی که رفته انتظارات را برآورده کرده، ولی جدال با تیم‌های بزرگ ایرانی، شاید دل هواداران خوزستانی را خالی کند که نکونام نتواند برایشان کاری کند. «نکو» اما در صحبت با سایت باشگاه حرف آخرش را این‌ طور می‌زند: «امسال هراسی از نام تیم‌ها نخواهیم داشت. من در تیمم جنگجو می‌خواهم. بازیکنانم این موضوع را متوجه شده‌اند. همه یک هدف مشترک داریم و آن موفقیت فولاد و خوشحالی هواداران است.»