محمدرضا خدایی روانپزشک و عضو هیئت علمی دانشگاه توانبخشی درباره اجزای تشکیل‌دهنده سیستم روان اظهار کرد: سیستم روان از چهار قسمت رفتار، هیجان، تفکر و شناخت تشکیل شده است، اگر این چهار بخش در تعامل با یکدیگر باشند، سیستم روان به خوبی شکل می‌گیرد، سیستم روان با عوامل معنوی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و شخصیتی در ارتباط است.

او بیان کرد: یکی از بخش‌های سیستم روان هیجان است، تفریح در شکل‌گیری هیجان نقشی موثر دارد، رفتار‌های ذهنی و عملی که فرد در اوقات فراغتش انجام می‌دهد تا دوباره به حالت اولیه برگردد، تفریح نام دارد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه توانبخشی افزود: هیجان برای سلامت روان فرد ضروری است، اشخاصی که هیجانات خود را به خوبی بروز می‌دهند، در مقایسه با دیگران موفق‌تر هستند، شوخی کردن، بازی، گردشگری و شرکت در امور خیریه از جمله تفریحات هستند.

خدایی تاکید کرد: تفریح به ۲ دسته فعال و انفعالی تقسیم‌بندی می‌شود، از جمله تفریح‌های فعال می‌توان به ورزش کردن، فوتبال بازی کردن و رفتن به خانه اقوام اشاره کرد و تماشای فیلم یا منظره هم جزو تفریح‌های انفعالی است.

او تصریح کرد: اگر تفریحات هدفمند و با انگیزه باشند، میزان اثربخشی آن‌ها بر سلامت روان بیشتر است، در تفریح‌هایی گروهی انگیزه‌ها دوچندان می‌شود، اثر‌های تور‌های گروهی نسبت به تفریحات انفرادی ماندگارتر است به شرطی که افراد شرکت‌کننده در این تور‌ها از نظر تیپ شخصیتی با هم یکسان باشند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه توانبخشی گفت: از جمله تفریحات منفی می‌توان به اذیت و آزار دیگران، حیوان آزاری، تمسخر دیگران و مصرف مواد مخدر برای دستیابی به احساس نشاط موقت اشاره کرد، این تفریح‌ها نقشی در بهبود سلامت روان ندارند.

اثر‌های تفریح بر جسم و روان

خدایی اظهار کرد: تفریح با افزایش هیجان، استرس را کاهش می‌دهد حتی تفریحاتی مانند سوار ترن هوایی شدن و تماشای فوتبال با وجود اینکه استرس را به طور موقت افزایش می‌دهند، اما در نهایت با تخلیه هیجانی به کاهش استرس کمک می‌کنند.

او بیان کرد: تفریح میزان ابتلا به اختلالات روانپزشکی و روانشناختی را در افراد کاهش همچنین سلامت روان را ارتقاء و انگیزه، خلاقیت و قدرت یادگیری را در شخص افزایش می‌دهد.

او بیان کرد: برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که تفریح و خواب کار‌هایی بیهوده بوده در حالی تفریح و خواب هر ۲ برای جدید قوا لازم هستند، تفریح، ارتباطات افراد را با یکدیگر نزدیک می‌کند، بنابراین در جامعه ماشینی امروزی که گاهی افراد یک خانواده، بسیار از هم فاصله دارند، تفریح می‌تواند در نزدیک شدن ارتباطات اشخاص با یکدیگر موثر باشد.

خدایی با اشاره به تاثیر تفریح در افزایش طول عمر مفید افراد و بهبود سلامت جسم یادآوری کرد: امروزه تفریح، جنبه درمانی هم پیدا کرده است به طوری که اثر‌های تفریح درمانی بر بهبود وضعیت جسمی و روانی جانبازان قطع نخاع اثبات شده است.