نصف جهان: موسیقی آثار ماندگاری از جمله «خونه مادر بزرگه»، «آقای حکایتی»، «زی‌زی‌گولو»، «همسران» و «باغ مظفر» را یادتان هست؟ آنها را بهرام دهقانیار در دوران جوانی اش ساخته و حالا در سن 50 سالگی در گفتگویی از چگونگی ساخته شدن این آثار می گوید.

خونه مادربزرگه

مریم سعادت شاگردِ پیانوی من بودند و به تازگی نیز فارغ‌التحصیل شده بودند، بعد از مدتی به من گفتند که خانم برومند مشغول ساخت سریالی عروسکی است و دلش می‌خواهد با یک جوان به عنوان آهنگساز کار کند. دوست داری این کار را انجام دهی یا نه؟ من هم پذیرفتم. خانم برومند، قصه را برای من تعریف کرد و بلافاصله تم اصلی در گوشم صدا کرد. استقبالی که از آن کار شد، بی سابقه بود و خوشحالم که این قطعه یکی از کارهایی شده است که در بافت شنیداری مردم نفوذ کرده است؛ افتخاری از این بالاتر برای یک هنرمند نیست که اثرش در حافظه‌ تاریخی شنیداری جامعه بنشیند. من 20 ساله بودم که خانم برومند به من اطمینان کرد و ساخت موسیقی «خونه مادربزرگه» را به من سپرد. ما از همان تجربه تا آخرین همکاری‌مان در «شهر موش‌های 2» سعی کردیم تا وقتی کار به اتمام می‌رسد با افتخار به همدیگر نگاه کنیم.

آقای حکایتی

در «خونه مادربزرگه» آقای بهرام شاه محمدلو نقش «مخمل» را داشتند. وقتی «خونه مادربزرگه» تمام شد به من زنگ زدند تا کار مشترکی با هم داشته باشیم، من در آلمان با موسیقی الکترونیک و دیجیتال هم آشنا شده بودم و به همراه فریبرز لاچینی، سعید شهرام، پیمان عبدلی جزو اولین کسانی بودیم که موسیقی الکترونیک کار می‌کردیم، به آقای شاه‌محمدلو گفتم که می‌خواهم از یکسری صداهای الکترونیک در کار استفاده کنم و یکی از شاگردانم سینتی سایزر دارد، شما ترتیبی دهید که آن را به سازمان صدا و سیما بیاوریم؛ وقتی کار را ضبط می‌کردیم؛ خواننده‌ای نمی‌شناختیم. یک‌باره دیدم جوانی از در آمد و گفت قرار است کار شما را بخوانم و کار را خواند.

همسران

آقای بیژن بیرنگ و مسعود رسام شرکتی تأسیس کرده بودند که کارهای تبلیغاتی می‌ساختند و موسیقی کارهایشان را من می‌نوشتم؛ چون باید در تیزرهای تبلیغاتی در یک زمان بسیار کوتاه یک ایده‌ موزیکال را به صورت مؤثر به بیننده انتقال می‌دادید؛ این کار تجربه‌ بسیار خوبی برای من بود. بعد این دو عزیز اعلام کردند که می‌خواهند سریالی با نام «همسران» بسازند و من اعلام آمادگی کردم. ذهنیت آقای رسام این بود که چون دو خانواده (از دو نسل) هستند و در عین حال که تضادهایی دارند، به همزیستی مسالمت‌آمیز به همدیگر رسیده‌اند، موسیقی تلفیقی از این ماجرا باشد، موسیقی «همسران» با این ایده کار شد. تار را مرحوم شهریار فریوسفی اجرا کردند.

خانه سبز

در سریال «این خانه دور است» به کارگردانی بیژن بیرنگ و مسعود رسام تمام هنرپیشگان بزرگ آن زمان بازی می‌کردند. بعد از آن بود که صحبت از ساخت سریال «خانه سبز» شد. یک شب جلسه‌ای گذاشتیم و دوستان به دفتر کار من آمدند که آقای شکیبایی نیز همراهشان بود. خیلی هول شده بودم و با توجه به تجربه‌ای که از «همسران» داشتیم می‌دانستم که کارگردانان ما چه می‌خواهند. خیلی سریع به نقطه‌ مورد نظر رسیدیم. تیتراژ اول بی‌کلام بود؛ اما تیتراژ آخر بر اساس مصرعی از محمد صالح‌علا (سبز سبزم ریشه دارم) شکل گرفت و مسعود رسام و آقای شکیبایی طرح ترانه را ریختند. قرار بود تیتراژ را آقای شکیبایی بخواند اما در آخرین فرصتی که برای این کار داشتیم ایشان سرما خوردند و هیچ امکانی برای خواندنشان نبود، در بخشی از تیتراژ ما کمانچه داشتیم که نوازنده‌ای آن را می‌نواخت که بسیار هم خوش صدا بود، بعد از اینکه آقای شکیبایی این امکان را نیافت تا قطعه را بخواند، من از ایشان (علی تفرشی) استفاده کردم و ایشان آمد و در یک جلسه خواند و رفت. ما صبح کار را تحویل دادیم و شب از شبکه پخش شد.

پدر سالار

بعد از «همسران» و «خانه‌ سبز»، آقای خواجویی با من تماس گرفتند و گفتند سریالی ساخته‌اند که استاد محمد علی کشاورز نقش اصلی را دارند. من خواستم که تدوین شده‌ کار را ببینم. تا کار را دیدم، تم اصلی که در چهارگاه است در ذهن من به صدا درآمد. بسیاری از استادان امروز ویلون از جمله مازیار ظهیرالدینی، بردیا کیارس و علی جعفری پویان در آن حضور داشتند.

همکاری با مهران مدیری

سیامک انصاری از دوستان بسیار قدیمی من بود و با توجه به اینکه می‌دانست من کارهای طنز را دوست دارم، یک روز به من زنگ زد و گفت که آقای مدیری مشغول ساخت یک سریال است، آیا آهنگسازی آن را انجام خواهی داد، من گفتم باید کار را ببینم و تا سر فیلمبرداری رفتم، عاشق فضای محیط و خود آقای مدیری شدم. ایشان علاقه‌ بسیاری به بازخوانی آثار گذشته دارد و بر همین اساس موسیقی تیتراژ شکل گرفت. البته ما فرصتی بسیار اندک داشتیم اما قرار شد برای هر کدام از شخصیت‌ها موسیقی‌ای گذاشته شود که احساسات آنها را به مخاطب منتقل کند. همکاری با آقای مدیری در سریال‌های «گنج مظفر» و «باغ مظفر» نیز ادامه پیدا کرد.