در اولین گفت و گوی تلویزیونی رئیس جمهور دولت سیزدهم موضوعات مختلفی مطرح شد که البته برنامه‌های اقتصادی و بررسی آن‌ها مهم‌ترین بخش این گفت و گو بود.

در این برنامه حجت الاسلام ابراهیم رئیسی موضع دولت خود را در رابطه با مذاکرات برجام صراحتا اعلام کرد و این اولین موضع گیری رسمی او در این زمینه بود. رئیس دولت اظهار کرد: «گفت و گو و مذاکره در دستور کار دولت است و دنبال خواهد شد. آنچه ما می‌خواهیم رفع تحریم‌هاست».

گفتنی است، مذاکرات برجام در پایان دولت روحانی متوقف شد و قرار بر این شد که دور هفتم آن و نتیجه گیری نهایی در دولت سیزدهم صورت بگیرد. اما داستان به اینجا ختم نمی‌شود، زیرا او اعلام کرد که برنامه‌هایی در رابطه با افزایش صادرات دارد و به تولیدکنندگان این نوید را داد و خواهان افزایش تولیدات داخلی بود. حال سوال اصلی اینجاست که تاثیر این سخنان و وعده‌ها در بازار ارز چیست؟

آخرین قیمت دلار ۲۶ هزار و ۱۵۸ تومان بود، آیا قیمت دلار کاهش می‌یابد؟ و همچنین بازتاب این گفت و گو بر بازار سرمایه چه گونه خواهد بود؟ برای یافتن تمامی این سوالات به سراغ کارشناسان فعال در این حوزه رفتیم و در این گزارش به بررسی این موضوعات پرداختیم.

اعتماد و باور مردم مهم ترین عامل تاثیرگذار

کامران ندری، کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: اگر تحریم‌ها واقعا برداشته شوند و موانع تجارت خارجی رفع شوند که این مسئله تنها به تحریم‌ها مربوط نخواهد شد؛ بلکه به مسائلی مانند FATF و برقراری ارتباط کارگزاری با بانک‌های خارجی و بین المللی مرتبط است. این موضوع می‌تواند اثرات مثبتی در اقتصاد داخلی داشته باشد که این تاثیرات کاملا ملموس خواهد بود.

او ادامه داد: در پی تمام این اتفاقات نرخ ارز به ثباتی خواهد رسید و همچنین نرخ تورم کاهش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت و در نهایت احیای تولید را در پی دارد، زیرا عمده مشکلات تولید کنندگان تامین مواد اولیه، نوسازی ماشین آلات و دستگاه‌هایی است که به کار می‌گیرند که تمامی مشکلات تحت تاثیر تصمیم‌ها و مشکلات ارزی است که به تبع تحریم‌ها و مسائل مربوط به مراودات تجاری به وجود آمده در تولیدات داخلی اثر منفی داشته است.

کارشناس مسائل اقتصادی ضمن اشاره به برداشتن تحریم‌ها و احیای مناسبات مالی و تجاری با دنیا به اقتصاد کمک زیادی می‌تواند کند، بیان کرد: برداشتن موانع FATF و برقراری بانک‌های داخلی با بانک‌های بین المللی زمان می‌برد، زیرا مسئله منحصر به پذیرفته شدن دو لایحه CFT و پالرمو نیست بلکه باید اقدامات عملی صورت بگیرد؛ یعنی باید زیرساخت‌های لازم برای برقراری ارتباط با بانک‌های بین المللی و اصلاحات در نظام بانکی و پولی انجام شود.

ندری تصریح کرد: خبر پذیرفتن استاندارد‌های جهانی از سوی ایران می‌تواند انتظارات خوشبینانه‌ای را نسبت به تحولات اقتصادی در آینده ایجاد کند، اما برقراری ارتباط موضوعی نیست که به زودی رقم بخورد.

کارشناس مسائل اقتصادی در رابطه با اصلاح زیر ساخت‌ها گفت: در رابطه با FATF باید مطابق با برنامه اقدام که ایران پذیرفته بوده، البته لازم به ذکر است که در این موقعیت شاید شرایطی به این فهرست اضافه شود، این موارد خواسته‌های FATF است که مطمئن شوند در نظام بانکی ایران پولشویی، تامین مالی تروریسم و یا تامین مالی خرید و فروش اسلحه انجام نمی‌شود که چارچوب‌های این موضوعات در برنامه‌های اقدام تعیین می‌شود.

ندری ضمن اشاره به فراهم کردن برخی زیر ساخت‌های قانونی بیان کرد: دو لایحه در دستور کار قرار دارد که باید در رابطه با آن‌ها تعیین تکلیف‌ها صورت بگیرد. بانک‌های بین المللی در حال بررسی هستند تا از بستر و زیر ساخت‌های لازم برای اجرای این قوانین در داخل کشور مطمئن شوند و توانایی اجرایی کردن قوانین دارد.

او گفته‌های خود را به ذکر یک مثال توضیح داد: در حال حاضر عملکرد بانک مرکزی در زمینه گزارش معاملات مشکوک بسیار مهم است که تمامی این اقدامات نیاز به یک ساز و کار دارد.

ندری اظهار کرد: تمامی این اقدامات و تامین زیر ساخت‌ها کار نرم و پیچیده است و حتی این امکان وجود دارد که برای فراهم آوردن بستر گزارش دهی مناسب از کارشناسان خارجی استفاده کنیم. بانک‌های داخلی در نظام حسابداری با مشکلاتی مواجه هستند که قوانین آن‌ها با نظام مالیاتی بین الملل متفاوت است و نقص‌هایی در نسبت‌های نشان دهنده معاملات و فعالیت سالم بانک‌های داخلی وارد است که در اقتصاد تاثیر  بسزایی دارد.

در ادامه به سراغ کارشناس بازار سرمایه رفتیم و اثر این برنامه‌ها را در این حوزه جویا شدیم.

اثر مثبت افزایش تولید و صادرات

مهدی میرزایی کارشناس بازار سرمایه در رابطه با صحبت‌های رئیس جمهور درباره افزایش تولید و صادرات و تاثیر این موضوع بر بازار سرمایه اظهار کرد: افزایش تولید الزاما به معنی افزایش صادرات نخواهد بود، زیرا از آن بخش تولید، کالا‌هایی صادر می‌شوند که تقاضای خارجی برایشان وجود داشته باشد. بنابراین مهم است که در چه زمینه‌هایی بیشتر این رونق تولید و صادرات برنامه ریزی شود.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه اظهار کرد: معمولا افزایش تولید و افزایش صادرات کالا‌ها تاثیر مثبتی که بر شرکت‌های بورسی خواهد گذاشت این است که درآمد صادراتی این شرکت‌ها که همان درآمد ارزی است، افزایش پیدا کند و منجر به این می‌شود که سود آوری این شرکت‌ها در طی زمان نیز زیاد پیدا کند و در نتیجه سود نقدی و EPS (سود خاص سالیانه) که بین سهامداران تقسیم می‌شود، نیز افزایش و رونق شکل می‌گیرد و از این سو نیز منجر به رشد ارزش سرمایه گذاری مردم در بازار سرمایه و سبب رونق خود این بازار نیز می‌شود یعنی هم بازار هم شرکت‌ها و در آخر کل بازار و اقتصاد تاثیر مثبت می‌پذیرند.

میرزایی در ادامه بیان کرد: علاوه بر بحث رشد شرکت‌ها تاثیر مثبت کلی که بر ساختار و روند بازار خواهد گذاشت، بر اشتغال و رونق نیز افزوده می‌شود و زمانی که رونق ایجاد شود سایر صنایع و بنگاه ها‌ی وابسته نیز گسترش پیدا می‌کنند و منجر به سودآوری این شرکت‌ها و بنگاه‌ها می‌شود، البته باید دید که منظور افزایش تولید و صادرات بیشتر روی کدام کالا‌هاست.

در این گفت و گو از مسئله مهم دیگری هم صحبت شد که محقق شدن برنامه‌ها در این زمینه اتفاقات خوبی را در پی خواهد شد.

در ادامه این پیگیری‌ها سری به بازار صادرات زدیم و پایه حرف‌های تولید کنندگان نشستیم.

بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: باید بستر سازی‌های لازم در این زمینه صورت بگیرد، زیرا دولت جدید تازه روی کار آمده است و وزرای انتخابی هنوز کادر اجرایی خود را تکمیل نکرده اند، اما نوید دادن این موضوع و فراهم کردن زمینه‌های لازم اتفاق خوبی است.

شکوری ضمن اشاره به اینکه صادرات گلوگاه اقتصاد است، بیان کرد: این تصمیم‌ها به تنهایی تاثیرات آن چنانی نخواهد داشت و باید در کنار آن تسهیل گری صورت بگیرد و موانع صادرات برداشته شود به عنوان مثال هم اکنون در زمینه صادرات سیاست گذاری‌های غلطی وجود دارد که امیدواریم دولت جدید اشتباهات دولت پیشین را تکرار نکند.

او در رابطه با از سرگیری مذاکرات وین گفت: بخشی از مشکلات صادرات در خارج از مرز‌ها است که در این سخنرانی در رابطه با موضع گیری دولت در بحث برجام سخن به میان آمد، یکی از راه‌هایی که می‌تواند صادرات را توسعه دهد ایجاد مناسبات خوب سیاسی و در پی آن اقتصادی با دنیا، مخصوصا کشور‌های منطقه است.

شکوری بیان کرد: در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که هرچقدر تولیدات انجام شود صادراتی وجود ندارد، زیرا سامانه‌ها و کد‌های زائدی در مسائل قانونی و سیاسی داخلی وجود دارد که باید حذف شوند.

سخن پایانی:

هم اکنون؛ قیمت دلار با افزایش ۷۵ تومانی به ۲۶ هزار و ۱۵۸ رسید و همچنین قیمت سکه از 12 میلیون و 90  به ۱۲ میلیون و 70 هزار تومان رسید.

بازار سرمایه در روز یکشنبه ۱۴ شهریور ماه در پایان معاملات خود افت ۳ هزار واحدی را تجربه کرد، همچنین لازم به ذکر است  شاخص کل بازار بورس در ابتدای معاملات خود با رشد ۲ هزار واحدی در ارتفاع یک میلیون و ۵۳۹ هزار واحد قرار گرفت.

طبق گفته کارشناسان باور مردم و جلب اعتماد آن‌ها بیشترین تاثیر را در بازار می‌تواند داشته باشد.

برطرف کردن مشکلات داخلی و اصلاح زیر ساخت‌ها در زمینه تولید می‌تواند عامل رشد و توسعه تولیدات شود و همچنین از بین بردن موانع صادرات یکی از مهم‌ترین برنامه‌های این دولت است که مذاکرات وین مهم‌ترین عامل تاثیر گذار در این زمینه است.

امید است دولت سیزدهم از اشتباهات دولت پیشین عبرت بگیرد و با تکرار نکردن آن‌ها مشکلات فعلی را که بزرگ و مهم هستند، حل کند و این نیازمند برنامه‌ای جامع و اهداف مشترک است.