عربستان با کمک ائتلافی مرکب از ۱۱ کشور در سال ۲۰۱۵ به یمن حمله کرد. معمار این جنگ محمد بن سلمان، ولیعهد جوان سعودی بود که سعی داشت با پیروزی چند هفته‌ای در یمن بتواند خود را به عنوان رهبری بزرگ در خاورمیانه مطرح کند. اما بر خلاف پیش بینی وی این جنگ بیش از ۷۷ ماه است که ادامه دارد و ائتلاف سعودی در باتلاق یمن گرفتار شده است. اخیرا انصارالله یمن توانست مناطقی راهبردی را در دو استان شبوه و مارب آزاد کند و بسیاری معتقدند که این مسئله در کنار اعتراضات مناطق جنوبی یمن علیه ائتلاف سعودی زمینه را برای فروپاشی این ائتلاف فراهم می‌کند.

پیشروی‌ها در استان مارب

استان مارب را به عنوان قلب اقتصادی یمن می‌شناسند. استان مأرب اهمیت راهبردی بسیار بالایی دارد؛ زیرا از یک طرف به صنعا پایتخت یمن بسیار نزدیک است و از طرف دیگر بسیاری از منابع نفتی یمن در این استان قرار دارد. وبسایت آمریکایی «اینساید عربیا» مدتی پیش در خصوص درگیری‌های مأرب نوشت این شهر دارای اهمیت استراتژیک و اقتصادی در جنگ یمن است و کنترل نیرو‌های صنعا بر شهر مأرب، پایان دولت منصور هادی در یمن و آغاز یک فصل جدید در تاریخ این کشور محسوب می‌شود و یک درگیری مرگ و زندگی برای هر دو طرف به شمار می‌رود.

استان مأرب که سرشار از منابع نفتی و گازی است، مهم‌ترین مرکز حضور حزب اخوانی «الاصلاح» که بخش اصلی پیاده‌نظامی دولت منصور هادی را تشکیل می‌دهد نیز محسوب می‌شود. با تسلط نیرو‌های ارتش و کمیته‌های مردمی بر این شهر، دولت مستعفی صرفا مناطقی در استان تعز و بخشی از استان المَهَره و حضرموت را در کنترل خواهد داشت و باقی استان‌ها نیز در کنترل نسبی شبه‌نظامیان شورای انتقالی جنوب (همسو با امارات) قرار دارد. آزادسازی شهر مارب باعث دو تحول مهم در معادلات میدانی یمن خواهد شد. از یک سو انصارالله خواهد توانست بر ۹۰ درصد از استان‌های شمالی یمن مسلط شود.

به دلیل این اهمیت انقلابیون یمن در ۷ ماه گذشته عملیات‌های زیادی را با هدف آزادی این استان آغاز کرده اند. سرتیپ یحیی سریع، سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن اخیرا درنشست خبری خاطرنشان کرد عملیات نظامی ویژه و گسترده اخیر مارب با عنوان عملیات "الباس الشدید" (انتقام سخت) به آزادسازی مناطق گسترده‌ای از این استان منجر شد. سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن ابتدا اعلام کرد که عملیات نظامی منحصربه‌فرد ارتش یمن در استان مأرب منجر به آزادسازی مناطق گسترده‌ای شده است. یحیی سریع ادامه داد، عملیات نظامی در استان مأرب چند ماه به طول انجامیده؛ اما اهداف مورد نظر محقق شده‌اند به‌نحوی که این عملیات‌ها باعث آزادسازی مناطق وسیعی در این استان شده و مزدوران از مناطق مذکور بیرون رانده شده‌اند.

سریع اضافه کرد: «با حمله چندجانبه، نیرو‌های ما مرحله جدیدی از آزادسازی خاک یمن از دست متهاجمان و اشغالگران را آغاز کرده‌اند. نیرو‌های مسلح ما مسیر‌های جدیدی را بازگشایی کردند و متناسب با جغرافیای نظامی تاکتیک‌های خاصی را دنبال کردند».

وی تاکید کرد: «یگان پهپادی و موشکی ده‌ها عملیات نظامی موفقیت‌آمیز انجام داده است که ۱۲۸ مورد آن در داخل خاک یمن و ۳۳ عملیات دیگر در عمق خاک عربستان انجام شده است. نیرو‌های ما در این عملیات‌ها از موشک‌های "بدر"، "نکال"، "قاصم"، "ذوالفقار" و "قدس ۲" استفاده کرده‌اند». سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن اعلام کرد: «یگان پهپادی، ۳۱۹ عملیات انجام داد که ۱۳۶ مورد آن، دشمن را خاک کشورش هدف قرار داد و ۱۸۳ عملیات دیگر در خاک یمن انجام شد». سرتیپ یحیی سریع در پایان اعلام کرد که نیرو‌های یمنی توانسته‌اند حدود ۱۶۰۰ کیلومتر مربع را در جریان عملیات «البأس الشدید» آزاد کنند که از جمله مهم‌ترین نتایج این عملیات، آزادسازی پایگاه «ماس» بزرگترین پایگاه نظامی دشمن طی سال‌های گذشته بوده است.

پیشروی‌ها در استان شبوه

انقلابیون یمن نه تنها در حال آزاد کردن شهر‌های استان مارب هستند بلکه در دیگر استان‌ها از جمله شبوه نیز همچنان در حال پیشروی هستند. پیشروی‌هایی که که در صورت تداوم می‌تواند کمر ائتلاف سعودی را بشکند و این ائتلاف را به سمت تسلیم شدن بکشاند. نیرو‌های ارتش و کمیته‌های مردمی یمن سه‌شنبه موفق شدند کنترل شهر‌های «بیحان» و «عین» در استان «شبوه» (در جنوب شرقی یمن) را به دست بگیرند. بیحان حدود ۲۰۰ کیلومتر با «عتق» مرکز استان شبوه فاصله دارد و از آنجایی که این شهر در مسیر اصلی میان استان‌های نفت خیز شبوه و «مأرب» قرار دارد، دارای اهمیت راهبردی بالایی است.

پیشروی نیرو‌های یمنی در استان شبوه در حالی صورت می‌گیرد که «محمد عبدالسلام» سخنگوی جنبش انصارالله یمن در تاریخ ۱۶ شهریور ماه گفته بود که عملیات‌های نیرو‌های یمنی افزایش خواهد یافت. در تاریخ ۲۰ شهریور نیز سرتیپ «یحیی سریع» سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن با اشاره به سخنرانی اخیر سید عبدالملک بدر الحوثی رهبر جنبش انصارالله درباره باز پس گیری تمام مناطق یمن، گفت که ارتش یمن با رهبر انصارالله عهد بسته است که این سخن را عملی کند.

انقلاب گرسنگان در جنوب یمن

جنوب یمن از زمانی که به اشغال مزدوران سعودی و اماراتی درآمده است با فقر گسترده، ناامنی و بی ثباتی سیاسی مواجه شده است. علاوه بر این تشدید تورم باعث شده که بار‌ها مردم مناطق جنوبی یمن علیه سیاست‌های ائتلاف سعودی دست به اعتراض بزنند. موج خشم مردم یمن در روز‌های گذشته در مناطق اشغالی مزدوران وابسته به امارات و عربستان، هشداری مبنی بر ورود این کشور به یک مرحله سرنوشت‌ساز است.

پایگاه خبری «البوابه الاخباریه الیمنیه» گزارش داد، این اعتراضات می‌تواند باعث تسریع در نابودی گروه‌های وابسته به ائتلاف متجاوز سعودی-اماراتی شود؛ هر چند که این مزدوران در تلاش هستند از اعتراضات مردمی، به سود درگیری خود استفاده کنند، ولی این تظاهرات ها، صادقترین نمود از بیداری مردمی در جنوب یمن است.

به گزارش این پایگاه، مردم جنوب یمن، بیش از هر زمان دیگری به سوی رهایی از ظلم و محرومیت و فشار‌های هفت ساله متجاوزان سعودی-اماراتی حرکت می‌کنند. به عبارتی دیگر، خشم مردمی در استان‌های جنوبی، بیانگر واقعیت این منطقه و واکنش طبیعی مردم آن در قبال جنایات و تجاوزات متجاوزان است. این در حالی است که دولت مستعفی یمن در جنوب این کشور، هیچ نقشی از نظر نظامی، امنیتی و خدماتی برای مردم این منطقه ایفا نمی‌کند. ظاهرا تحرکات مردمی تحت لوای، «انقلاب گرسنگان»، بیانگر وضعیت وخیم معیشتی است که مردم این منطقه از هفت سال پیش تا کنون با آن دست به گریبان هستند.

انتظار می‌رود که در جنوب یمن، دامنه انقلاب گرسنگان علیه ائتلاف سعودی گسترش پیدا کند؛ به ویژه اینکه سقوط ارزش پول ملی ادامه دارد، وضعیت معیشتی مردم، بسیار وخیم است و رخداد‌های هفته اخیر، سرآغاز شعله‌ور شدن انقلاب مردمی است. طبق اعلام رسانه‌های یمنی، موج خشم مردمی در مناطق تحت اشغال مزدوران سعودی و اماراتی، آخرین زنگ خطر برای تولد یک انقلاب بزرگ و نجات یافتن از وضعیت وخیم معیشتی است.

نتیجه گیری

ائتلاف سعودی در ۷۷ ماه گذشته در ۲ عرصه بازنده لقب گرفته است. این ائتلاف در عرصه نظامی و تقابل با انصارالله نه تنها به اهداف خود نرسیده بلکه جنوب عربستان بار‌ها هدف حملات پهپادی و موشکی انصارالله قرار گرفته و همین مسئله تبدیل به یک بحران امنیتی برای ریاض شده است. این در حالی است که اخیرا آمریکا سامانه‌های دفاعی پاتریوت خود را از عربستان خارج کرد و به نوعی عربستان در برابر حملات انصارالله بیش از پیش تنها شده است.

پیشروی‌های گسترده انقلابیون یمن در استان‌های مختلف به ویژه مارب و شبوه باعث شده تا بسیاری از تحلیلگران از رسیدن به روز‌های پایانی جنگ یمن خبر دهند. چرا که با آزادی مارب تقریبا ائتلاف سعودی به پایان کار خود خواهد رسید و انقلابیون اکنون در ۳ کیلومتری این شهر هستند. در کنار این بحران، اعتراضات مردم یمن در استان‌های جنوبی علیه ناکارآمدی ائتلاف سعودی روز به روز بیشتر می‌شود و فقر، سقوط پول ملی در کنار ناامنی گسترده در این مناطق باعث شده تا انقلاب گرسنگان به راه بیفتد. همه این مسائل کنار یکدیگر می‌تواند ائتلاف سعودی را به نقطه فروپاشی برساند. نقطه‌ای که به نظر می‌رسد شمارش معکوس برای آن شروع شده است.