خورشید کیایی: دانش آموزان ما سرشار از استعدادهای نابی هستند که استعدادهایشان زیر بار نمره و صفر و یک ها از بین می رود.  این حرف امروز و دیروز نیست. ادعایی اغراق آمیز هم نیست. مشکلی است که در آموزش کشور ما به عینه مشخص است و این نشان می دهد که نظام آموزشی ما آنطور که باید و شاید نتوانسته از پس بازپروری استعدادها برآید.

در اکثر مباحث آموزشی همواره این موضوع مطرح بوده که کودکان و نوجوانان ما در زمینه های آموزشی نمی توانند مهارت لازم را دریافت کنند که باعث می شود در رابطه با انتخاب رشته در دالان سرنوشتی نانوشته گم شوند و بعد از تحصیلات عالیه هم نتوانند نه به علایقشان پاسخ بدهند و نه به بازار کار وارد شوند.

همه اینها در حالی است که بررسی ها نشان می دهد بخش عظیمی از پتانسیل استعدادهای دانش آموزان هرز می رود و هدایت تحصیلی با آنچه در سطح استانداردها تعریف شده است، فاصله فراوانی دارد.

اگر ایرادهای هدایت تحصیلی از بین نرود باید بنشینیم و شاهد از دست رفتن سرمایه هایی باشیم که می توانند در آینده مؤثر باشند، چرا که اصل هدایت تحصیلی این بوده که وقتی دانش آموزی نه نمره یک درس را آورده و نه استعدادی در آن دارد و نه حتی آینده شغلی منطقی در آن رشته برای خود متصور است، اجازه نداشته باشد وقتش را سه سال تلف کند، نه اینکه کلاً روی انتخابی که او حق آن را دارد خط بکشیم.

منیژه کریمی، کارشناس ارشد اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان اصفهان، در رابطه با حل این مشکل می گوید: از آنجایی که موضوع بیکاری یکی از مهمترین مسائل و مشکلات جهان است و در کشورهای در حال توسعه با توجه به عدم توازن ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی سهم بیشتری را در توسعه دارد و با توجه به اینکه یکی از دلایل بیکاری در کشور فقدان مهارت های مورد نیاز بازار کار از سوی جویندگان کار است، انتظار می رود سازمان آموزش فنی و حرفه ای با ارائه آموزش های مهارتی بتواند نقش بسزایی در کاهش میزان بیکاری ایفا کند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، آموزش های فنی و حرفه ای به سبب انعطاف پذیری و به این خاطر که از خصیصه های بازار کار و اوضاع اقتصادی کشور نشأت می گیرند و نیز به دلیل آموزش و ایجاد مهارت های لازم در افراد برای توانایی در احراز مشاغل، نقش بسزایی در اشتغال دارند. این آموزش ها، هم مهارت های خاص مورد نیاز صنعت و هم مهارت های عمومی بازار کار را فراهم می سازد و همچنین برای شاغلینی که به دلیل تغییرات تکنولوژی دچار کاهش کارایی می شوند امکان به روز شدن و تکمیل مهارت را فراهم می کند.

به گفته رئیس سازمان فنی و حرفه‌ای کشور اکنون ۱۲ هزار آموزشگاه فنی و حرفه‌ای آزاد در کشور داریم که بیش از ۵۰ درصد این آموزش‌ها تنها در یک رشته و ۵۰ درصد بقیه در چند رشته فعال هستند، این در حالی است که 6500 استاندارد آموزشی داریم؛ اما کمتر از ۳۰۰ استاندارد آموزشی پوشش داده می‌شد.

حسینی نیا با اشاره به اینکه 1300 استاندارد در حوزه دانش‌بنیان تهیه شده است، گفت: این استانداردها در اختیار دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان قرار داده شده است تا زمینه تحول در مهارت‌آموزی ایجاد شود و در همین زمینه ۳۱ مرکز دانش‌بنیان در حوزه مهارت‌آموزی در استان‌های مختلف راه اندازی خواهد شد.

وی یکی دیگر از برنامه‌های سازمان فنی و حرفه‌ای کشور را ایجاد ۳۱ پارک علم و مهارت در کشور عنوان کرد و افزود: در حال تعامل با سایر دستگاه‌های اجرایی، جهت توسعه‌ مهارت آموزی هستیم و همه دستگاه‌های لشکری و کشوری را وارد حوزه آموزش مهارت خواهیم کرد.

حسینی نیا خاطرنشان کرد: یکی دیگر از برنامه‌های ما «دیپلماسی مهارت» با اولویت کشورهای همسایه است که در مواردی، مهارت آموزان آنها به ایران می‌آیند و در مواردی مربیان کشورمان برای مهارت آموزی به سایر کشورها اعزام خواهند شد.

کارشناسان امیدوارند با این تصمیمات شاهد مهارت آموزی دانش آموزان و رشد استعدادهایی باشیم که تا کنون بخش زیادی از آنها به علل گوناگون از جمله شناسایی نشدن پتانسیل های بالقوه دانش آموزان هدر رفته است.