دریا قدرتی پور: اصفهان کلانشهری است که بیش از دو هزار نابینا را در خود جا داده که نزدیک به ۵۰۰ نفر از آنها در صف انتظار اشتغال هستند. افرادی که اگرچه از داشتن نعمت بینایی محرومند اما گاه استعدادها و توانمندی‌شان بیشتر از دیگر اقشار جامعه نمود دارد در حالی که دیده نمی شود. بنابر اعتقاد کارشناسان، سیاست‌های حمایت از اشتغال افراد معلول به ویژه نابینایان و کم‌بینایان در اصفهان با خلأهای جدی روبه ‌رو و نیازمند تحول بنیادین در عرصه اشتغال این جمعیت است.

واقعیت آن است که جامعه دو هزار نفری روشندلان شهر ما، از داشتن برخی امکانات رفاهی و تفریحی و مهمتر از همه شغل بی‌بهره‌هستند و در جامعه جای مشخصی برای آنها تعریف نشده است. طبق آمار به دست آمده از سوی جامعه اسلامی نابینایان استان اصفهان ، حدود یک‌چهارم از جمعیت کل نابینایان با مدارک تحصیلی بالا به علت اجرا نشدن موارد قانونی بیکار هستند و ۵۰۰ نفر زن و مرد نابینا در استان در صف انتظار مشاغل هستند و پس از اشتغال نابینایان، مسکن آنها نیز با مشکل روبه‌رو است.کسانی که تا مدرک دکترا هم پیش رفته و توانسته‌اند موفقیت‌های زیادی را کسب کنند. بعضی‌شان هم مدال‌آور رشته‌های ورزشی هستند و عده‌ای هم در رشته موسیقی سرآمدند اما آنچه بیشتر از همه امروز تبدیل به معضل لاینحل نابینایان شده، اشتغال است که پیامدی جز افسردگی، سرخوردگی و معضلات اقتصادی نداشته است.

درهمین راستا، مدیرعامل جامعه اسلامی نابینایان استان اصفهان اخیراً از این وضعیت انتقاد کرده و از تعطیلی 20 ساله مراکز آموزشی شبانه‌روزی نابینایان در استان اصفهان خبر داده و گفته: اکنون تنها یک مرکز نابینایان در استان داریم که به‌صورت روزانه فعالیت می‌کند، اما مرکز شبانه‌ای نداریم.

سید محمد نیکزاد، با اعلام اینکه در سال ۹۷ توانستیم به کمک افراد دغدغه‌مند قانون جامعه حمایت از معلولین را در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسانیم تا به دولت ابلاغ شود اما بسیاری از موارد این قانون ازجمله مناسب‌سازی معابر، مناسب‌سازی ناوگان شهری و غیرشهری، تخفیف ریل برون‌شهری ویژه معلولان و برخورد با متخلفانی که این قانون را رعایت نمی‌کنند، انجام نمی‌شود.

در همین رابطه عباس بابایی، دبیر هیئت‌مدیره جامعه اسلامی نابینایان استان اصفهان نیز با اشاره به اینکه نابینایان انسان‌های فرهیخته و دارای هنرهای متفاوتی هستند، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات جامعه را رفتار نادرست با نابینایان دانسته و گفته: جامعه  رفتار با نابینایان را آموزش ندیده‌ ودر این زمینه صداوسیما ضربه‌ای بزرگی به جامعه نابینایان می‌زند، زیرا صداوسیما وظیفه دارد هفته‌ای ۵ ساعت مخاطبان را با زندگی نابینایان آشنا کند، اما هیچگاه به تعهدات خود عمل نکرده است.

هم اکنون تصورات غلط نسبت به این قشر از جامعه باعث شده که زمینه های اشتغال برای آنها چندان مهیا نشود. این در حالی است که اگر قانون جامع حمایت از حقوق معمولان به طور کامل اجرا شود مشکلات معلولان به حداقل کاهش می‌یابد. بدون شک مهمترین الزام در ورود افراد نابینا و کم بینا به عرصه زندگی، توانبخشی آنان مبتنی بر فراگیری طیف گسترده ای از مهارت های اداره مستقل زندگی در شرایط نابینایی و کم بینایی است. حمداله خواجه حسینی، مدرس دانشگاه و کارشناس با سابقه سازمان بهزیستی با تأکید بر این امر می گوید: هیچ امری ضروری تر از ارائه کامل بسته آموزش و توانبخشی به افراد دچار محدودیت پایدار بینایی برای تضمین زندگی فعال و با کیفیت این افراد هم پای افراد بینای جامعه نیست و به همین اعتبار تدوین برنامه جامع توانبخشی نابینایان و کم بینایان شامل مهارت های تحرک و جهت یابی، بریل آموزی، مهارت های مدیریت زندگی مستقل روزانه، مهارت های ارتباط اجتماعی، مهارت های فنی و حرفه ای مهمترین هدف گذاری در عرصه توانبخشی مددجویان نابینا و کم بینایان کشور محسوب می شود که این مهم باید از سوی مراکز تخصصی توانبخشی نابینایان و کم بینایان جامه عمل بپوشد.

اما علیرغم تأکید این کارشناسِ عرصه توانبخشی، به گفته بسیاری از مسئولان تشکل های نابینایان و کم بینایان متأسفانه نه شاهد اجرای برنامه جامع توانبخشی نابینایان و کم بینایان هستیم و نه شاهد توسعه مراکز تخصصی توانبخشی. برعکس به دلیل حذف مراکز توانبخشی دولتی نابینایان از ساختارهای تشکیلاتی و عدم موفقیت در جایگزینی این مراکز از طریق تأسیس مراکز توانبخشی بخش غیردولتی، شاهد فرسودگی و تعطیلی مراکز دولتی توانبخشی در این بخش هستیم. در حالی که  رفع این چرخه معیوب یکی از بزرگ ترین مطالبات جامعه نابینایان و کم بینایان اصفهان است.