دریا قدرتی پور: بداقبالی امسال بیشتر از گذشته بازار کفش خیابان سپه و پاساژ افتخار را نشانه گرفته؛ فروشندگان چندان از این وضعیت راضی نیستند و قیمت‌های سربه فلک کشیده. کفش‌هایی که معمولاً از سرزمین چشم‌بادامی‌ها سر از فروشگاه‌های اصفهان درآورده، اگرچه با جنس‌های اصلی مو نمی‌زند اما به اعتقاد خریداران نه جنس دارد و نه دوام.

برای خرید یک کفش خوب باید میلیونی خرج کنی تا حداقل یکسال تحصیلی پایه باشد و در پای دانش آموزان نپوسد و زخمی نشود.

فروشندگان گلایه دارند که مشتری هست اما خریدار نه. امید، فروشنده جوانی است که ته خیابان سپه کیف و کفش می‌فروشد. وقتی می‌خواهد از وضعیت بازار بگوید، دخلش را نشان می‌دهد. دخل خالی‌اش نشان می‌دهد که نیازی به توضیح اضافه نیست. آفتاب وسط آسمان است و بااینکه نیمی از روز طی شده او حتی یک جفت کفش هم نفروخته. بقیه کفش‌فروش‌ها هم تکلیفشان معلوم است. حالا چه عمر طولانی در تولید و فروش کفش داشته باشند و چه عمری کوتاه، تکلیف همه‌شان مشخص است.

«امیدمان به مهر و فصل مدارس بود.» این جمله را یکی از فروشنده‌هایی می‌گوید که با بقیه در حال گپ زدن و چای خوردن است. استکان چای را می‌گذارد کنار جعبه‌های روی‌هم چیده شده و آه می‌کشد: «بنویسید صنف کفش‌فروش‌ها جانشان به لبشان رسیده.»

ویترین مغازه‌اش پرشده از کفش‌های پاییزه و اسپرت که مناسب فصل است، مابقی کفش‌ها که مجلسی هستند در گوشه‌ای دنج از ویترین نشسته‌اند اما آنچه برجسته‌تر دیده می‌شود کفش‌هایی است که با رنگ‌ها و طرح‌های مختلف به درد بچه‌مدرسه‌ای‌ها می‌خورد.

تقریباً تمامی مغازه‌های سپه به همین شکل است، فروشگاه‌هایی که معمولاً کفش‌های اسپرت با برچسب قیمت‌هایی که دارند از 690 هزار تومان پایین‌تر نیستند و اگر دو بچه‌مدرسه‌ای داشته باشی و بخواهی یک جفت کفش بادوام برایشان بخری حداقل باید 5/1 میلیون بدهی و جیبت برای خرید مابقی اقلام خالی خواهد شد.

به‌غیراز خیابان سپه که تقریباً بورس کفش‌فروشی‌های اصفهان محسوب می‌شود؛ پاساژ افتخار هم از دیگر مکان‌هایی است که بورس کفش است. در این پاساژ سه‌طبقه هم که می‌توانی انواع کفش‌ها را ببینی، خریدار چندانی دیده نمی‌شود.

فروشنده‌ها کنار مغازه‌ها و یا داخل نشسته‌اند، بدون اینکه مانند سال‌های قبل‌تر مشتری و خریدار داشته باشند.  برخی از کفش‌فروشی‌ها برای جلب مشتری بیشتر کلمه «حراج» را بزرگ روی شیشه‌هایشان زده‌اند اما این حراجی‌های گران، قیمت‌هایشان آنقدر پایین نیامده که مشتری گیر باشد.

فروشنده‌ها در این بازار کساد، هر مشتری را غنیمتی دست نایافتنی می‌بینند؛ البته خریداران هم حق‌دارند، قیمت‌های این پاساژ برای بسیاری از خریداران سر به فلک کشیده است و قیمت‌ها از 750 هزار تومان به بالاست. بعضی از کفش‌ها هم سقف قیمتی‌شان بیش از اینها است؛ چرم‌هایی که دو تا سه میلیون و حتی بیشتر قیمت می‌خورند.

جالب اینجاست که دو کفش مشابه در دو مغازه در این پاساژ تفاوت قیمت فاحشی دارد و وقتی از فروشنده‌ها بپرسی که به چه علت این اتفاق افتاده توجیه‌های زیادی دارند؛ از جنس کفه و رویی کفش تا...، البته قیمت هر طبقه با طبقه دیگر هم فرق دارد، بسته به اینکه فروشنده‌ها در طبقه اول باشند و یا طبقات بالایی قیمت‌ها هم متفاوت می‌شود و این دیگر به اجاره‌هایی برمی‌گردد که ممکن است کم یا اضافه شود.

در پاساژ که بگردی دریکی دو فروشگاه، فروشنده‌ها در حال چانه‌زنی با خریدارانی هستند که جیبشان کفاف این قیمت‌ها را نمی‌دهد اما آنکه در این جنگ برنده می‌شود فروشنده‌ها هستند که گاهی از سر دل سیری می‌گویند قیمت‌ها مقطوع است و تخفیفی در کار نیست. بماند که برخی هم به‌واسطه اینکه باید سرماه اجاره بدهند کمی منعطف‌تر عمل می‌کنند و فروششان را شامل تخفیف‌های جزیی می‌کنند.

برای طبقات متوسط و ضعیف اما بهترین بورس کفش‌فروشی‌ها محدوده میدان شهدا است، جایی که مغازه‌های کفش‌فروشی ردیف کنار هم قرارگرفته‌اند و کاسبان اینجا هم‌محلی تر هستند و هم قدیمی‌تر.

قیمت‌های کفش در اینجا پایین‌تر است تا جایی که یک کفش اسپرت را می‌توانی تا 500 هزار تومان هم بخری و کفش‌های معمولی‌تر را هم تا 400 هزار تومان قیمت زده‌اند.

مرد فروشنده دریکی از همین فروشگاه‌ها با اشاره به یک ردیف از کفش‌های کنار هم چیده شده به حرف‌هایش رنگ و لعاب می‌دهد و خطاب به یک مشتری می‌گوید: «اینها را می‌بینید! تولید خودمان است، قیمت مناسب، هیچ جاگیرتان نمی‌آید. فقط یک‌پا بزنید ببینید چقدر راحت است.» خریدار نگاهی به کفش‌هایی که به نظرش اینقدر نمی‌ارزد می‌اندازد و یکی از آنها را می‌پوشد. اما با یک ممنون گفتن خشک‌وخالی فروشنده را دلسرد می‌کند.

به گفته فروشندگان این منطقه از شهر هم پایین آمدن قدرت خرید مردم باعث شده که فروششان به نسبت قبل پایین بیاید. آنها دل‌خوش به باز شدن مدارس هم نیستند و می‌گویند تا بود کرونا بود و حالا هم مردم مثل قبل روی آورده‌اند به تعمیرات و  بازار تعمیر کفش بیشتر از فروش کفش داغ است.

شاهدان فروشنده‌ها هم مشتری‌هایی هستند که می‌آیند؛ قیمت‌ها را می‌پرسند و می‌روند و کار هرروزه کاسبان این منطقه بیش از اینکه کفش بفروشند دادن قیمت شده است.