دریا قدرتی پور: 300 روز آفتابی و حدود 310 ساعت درخشش خورشید در اصفهان، می‌تواند تلنگری بزرگ باشد برای اینکه بیش از این‌ها فرصت‌هایمان را نسوزانیم.

عددها شاهدان خوبی هستند برای این مدعا که ما آنطور که بایدوشاید از این انرژی در دسترس استفاده نکرده‌ایم. آمارها می‌گویند: میانگین تابش روزانه نور خورشید در اصفهان معادل 4/7 کیلووات ساعت بر مترمربع است، درحالی‌که میانگین جهانی آن 3/5 کیلووات بر مترمربع است؛ این بدان معناست که اصفهان، 20 درصد بیشتر از شهرهای دیگر می‌تواند از انرژی خورشیدی تولید برق داشته باشد.

این در حالی است که سوخت‌های فسیلی هم دیگر جوابگو نیست و خیلی وقت است آلودگی ناشی از آنها حال اصفهان را گرفته؛ نیروگاه‌هایی که دیگر نمی‌توانند جور برق صنایع را در تابستان‌ها بکشند.

قطب صنعتی کشور، باوجوداینکه استعداد خورشیدی شدن را دارد و می‌تواند به خودکفایی بی‌نهایت عالی در این زمینه برسد اما نبود فناوری و بودجه کافی اجازه نداده که تعداد این نیروگاه‌های کم دردسر خورشیدی در اصفهان زیاد شود.

طبق داده‌ها و تحقیقات به‌عمل‌آمده میزان استفاده ما از انرژی‌های خورشیدی در اصفهان به‌قدری محدود است که هنوز نمی‌توانیم به آن بسنده کنیم و همین عامل باعث شده که در مقاطعی از سال به دلیل کمبود برق، صنایع که یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد اصفهان به شمار می‌روند مجبور به تعطیلی شوند.

این موضوع برای صنعتی‌ترین شهر کشور که با مشکلات عدیده‌ای ازجمله تغییرات اقلیم و خشکی زاینده‌رود و کاهش دبی سدهایش نیز روبه رو است، بحرانی بزرگ تلقی می‌شود؛ چالش‌هایی که تنها در سایه ایجاد نیروگاه‌های بزرگ خورشیدی و استفاده از این انرژی پاک مرتفع می‌شود.

گرچه در برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای نصب 5 هزار مگاوات انرژی تجدید پذیر در شهرها برنامه‌ریزی شد و اصفهان هم یکی از شهرهایی بود که در فهرست اولویت‌دار وزارت نیرو قرار گرفت و باوجوداینکه تاکنون طرح‌های زیادی از سوی وزارت نیرو برای استفاده از انرژی خورشیدی مطرح‌شده، اما سرعت اقدامات عملی در این زمینه کُند بوده است.

به اعتقاد کارشناسان در این شرایط که دولت نتوانسته آن‌طور که بایدوشاید انرژی پاک را جایگزین انرژی‌های فسیلی کند، بخش خصوصی و فعالان این حیطه می‌توانند پا پیش بگذارند و راهکارهای عملیاتی برای تأمین نیروی برق برای مجموعه‌های صنعتی داشته باشند.

درواقع موضوع مشارکت بخش خصوصی استان در نهادینه کردن تولید برق از انرژی خورشیدی می‌تواند به‌عنوان پایلوت در اصفهان اتفاق بیافتد تا با استفاده از روش‌های جایگزین مانند نصب پنل‌های خورشیدی برای تأمین انرژی موردنیاز واحدهای تولیدی به شکل جدی‌تری عملیاتی شود.

در این میان چنانچه مدیران بخش‌های دولتی و خصوصی به چگونگی تأمین انرژی خورشیدی در مجموعه‌های تحت مدیریت خود نظری داشته باشند، با رویکردی هماهنگ می‌تواند ضمن صرفه‌جویی قابل‌توجه در مصرف انرژی، چشم‌انداز کاری جدیدی در بهره‌گیری از انرژی‌های نوین و سازگار با محیط‌زیست در قالب صنایع سبز فراهم آورند. 

گرچه بخشی از این انرژی پاک در خدمت صنعت اصفهان درآمده و سخنگوی صنعت برق استان اصفهان به‌تازگی از در مدار قرار گرفتن 300 مگاوات برق نیروگاه فولاد مبارکه تا پایان شهریورماه خبر داده و اظهار داشته: شرکت فولاد مبارکه ساخت نیروگاه با ظرفیت 900 مگاوات را شروع کرده است که مرحله اول آن با ظرفیت 300  مگاوات تا پایان شهریورماه امسال وارد مدار خواهد شد و مرحله دوم این نیروگاه هم با ظرفیت 300 مگاوات تا چند روز آینده وارد مدار خواهد شد و مرحله سوم آن‌یک سال بعد راه‌اندازی خواهد شد.

با تمام این احوال نوپا بودن این تکنولوژی مانعی بزرگ است و باوجوداینکه طبق آمارها اصفهان توانسته رتبه اول کشوری احداث نیروگاه‌های تجدید پذیر خورشیدی پشت‌بامی را کسب کند اما هنوز آن‌طور که بایدوشاید نتوانسته در عرصه احداث نیروگاه‌های خورشیدی بزرگ گام‌های بلندی بردارد تا این نیروگاه‌ها بتوانند همپای صنعت باشند.

اما همین گام‌های کوچک هم می‌تواند نقطه شروعی برای استفاده از انرژی‌های پاک در اصفهان باشد چنانچه پالایشگاه اصفهان نیز درخواست ساخت نیروگاه خورشیدی با ظرفیت 1000مگاوات در اصفهان را داشته است. به گفته نوحی، زمین‌های ساخت این نیروگاه در سه منطقه تعیین‌شده و قرار است پالایشگاه اصفهان در مناطق مورچه‌خورت به میزان 215 مگاوات، شهرک رازی به میزان 300 مگاوات و دهاقان به میزان 485 مگاوات نیروگاه احداث کند.

در حال حاضر تعداد سامانه‌های برق خورشیدی در محدوده استان اصفهان 861 با مجموع ظرفیت 2 هزار و 467 کیلووات است.

بر اساس اعلام مسئولان شرکت توزیع برق اصفهان میزان انرژی مصرفی سالانه در محدوده شهرستان اصفهان در حدود 6 هزار و 600 میلیون کیلووات ساعت است و میزان انرژی تولیدی خورشیدی سالانه در محدوده شهرستان برابر با چهار میلیون کیلووات ساعت و معادل 0/061 درصد انرژی مصرفی سالانه برآورد می‌شود.

 هزینه سرمایه‌گذاری احداث هر مگاوات برق حرارتی به شکل تقریبی 12 میلیارد تومان و هر مگاوات برق خورشیدی حدود 15 میلیارد تومان و هزینه جاری ماهانه بهره‌برداری هر مگاوات برق حرارتی 20 میلیون تومان و برق خورشیدی حدود 200 هزار تومان است.

این در حالی است که ظرفیت تولید برق خورشیدی در اصفهان به‌راحتی می‌تواند تا 300 مگاوات افزایش یابد و علت بی‌توجهی به این موضوع باور نداشتن مدیران ارشد اصفهان به‌ضرورت و اهمیت انرژی خورشیدی، شرایط عمومی اقتصاد کشور، دیدگاه فرهنگی حاکم و ریسک ناپذیری سرمایه‌گذاران اصفهانی است.

راه‌حل این موضوع جذب و تشویق سرمایه‌گذاران، حمایت از تجهیزات ساخت داخل، اطلاع‌رسانی دقیق دستگاه‌های اجرایی و دولتی، اعطای زمین باکیفیت و نزدیک به شبکه‌های برق، تخصیص تسهیلات برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی و حمایت دولت از طرح‌های خرید تضمینی برق تجدیدپذیر ازجمله راهکارهای توسعه و افزایش نیروگاه‌های خورشیدی است؛موضوعی که اگر نادیده گرفته شود، قطب صنعت کشور را با مشکلات جدی روبه‌رو خواهد کرد و افزایش بهره‌وری در این حوزه را زیر سئوال خواهد برد چراکه شانه فرتوت اصفهان دیگر نمی‌تواند بار اضافه سوخت‌های فسیلی را تحمل کند.