سهیل سنایی: همزمان با حضور اصفهان در نمایشگاه ملی صنایع‌دستی که روز گذشته در تهران پایان یافت، اینجا در اصفهان در جریان سفر یک روزه هیئتی از انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب به این شهر، تفاهم‌نامه همکاری بین انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب و اتاق بازرگانی اصفهان در هتل عباسی به امضای دو طرف رسید.

درباره جزئیات مفاد این تفاهمنامه خبری منتشر نشده است اما از لابه لای اظهارات مسئولان حاضر در این آیین می توان پی برد که تفاهم‌نامه همکاری بین انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب و اتاق بازرگانی اصفهان دارای موارد واجد اهمیت زیادی است.

یکی از این موارد، تلاش برای ورود هنر دست هنرمندان اصفهانی به بازارهای کشورهای عربی در پی امضای این تفاهمنامه است که امیر کشانی، رئیس اتاق بازرگان اصفهان به آن اشاره کرده است: « اتاق بازرگانی اصفهان آمادگی دارد تا با همکاری انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب در قالب شریک استراتژیک و یا ایجاد دفاتر مشترک و یا با فعالیت‌های توسعه‌ای بتواند دست‌ساخته‌های بی‌نظیر هنرمندان اصفهان را در کشورهای عربی به نمایش بگذارد تا ضمن آشنایی بیشتر آنان با هنر هنرمندان اصفهان، صنایع‌دستی و فرش اصفهان نیز بتواند در کشورهای عربی بازار پیدا کند.»

مورد دوم که در سخنان کشانی قابل توجه است، وارد کردن صنایع دستی اعراب به اصفهان است که به نظر می رسد در این باره هم رایزنی هایی با انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب به انجام رسیده که کشانی می گوید: «اتاق بازرگانی اصفهان آمادگی دارد تا دفتری در اصفهان برای نمایش صنایع‌دستی کشورهای عربی در اختیار اتحادیه صنایع‌دستی جهان عرب قرار دهد تا آثار هنرمندان کشورهای عضو در آن به نمایش گذاشته شود.»

مجموعاً نتیجه ای که از این مبادله فرهنگی به دست می آید، به گفته رئیس اتاق بازرگانی اصفهان، حضور هر چه بیشتر ایران در عرصه اقتصاد جهانی به رغم تحریم های سنگین غرب است که منافعش متوجه اصفهان خواهد شد: «همان‌طور که با وجود تحریم‌ها، فولاد و نفت ایران در بازارهای جهانی فروخته می‌شود، می‌توانیم با همکاری هم صنایع‌دستی ایران را نیز در دنیا عرضه کنیم و به عبارت بهتر هیچ تفکر متوقف‌کننده‌ای نمی‌تواند تفکر انسان عالم را متوقف کند.»

رابطه دو سر برد

اما سوی دیگر امضای این تفاهمنامه، محمد عبدالباسط القدح، مؤسس و رئیس انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب است که در پی انعقاد تفاهمنامه، آمادگی این اتحادیه را برای هرگونه همکاری اعلام کرده است. آنچه محمد عبدالباسط القدح بر آن تاکید کرده در واقع از وسعت فعالیت انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب در کشورهای عربی قابل برداشت است.

دفتر انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب در دمشق واقع سوریه است و متشکل از ۱۹ کشور عربی بوده و هدف اصلی آن حمایت از کارگاه‌های کوچک تولیدکننده صنایع‌دستی و سنتی و همچنین بازاریابی آنها در کشورهای مختلف است. رئیس انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب می گوید بر اساس اساسنامه انجمن که از طرف همه کشورهای عربی به امضا رسیده است، این انجمن فقط می‌تواند در کشورهای غیر عربی شریک استراتژیک داشته باشد که به گفته او شریک استراتژیک قوی‌تر از عضو است.

بر اساس همین دکترین می توان گفت که در جریان سفر اعضای انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب به اصفهان، آنها در واقع در پی یافتن «شریک استراتژیک» بوده اند تا از طریق رابطه حسنه با چنین شریکی اهداف از پیش طراحی شده خودشان را پیش ببرند. اهدافی که بر اساس اظهارات القدح، بخشی از سود آن متوجه اصفهان هم خواهد بود: «ما آمادگی داریم صنایع‌دستی ایران را از طریق ۱۹ دفتر محلی انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب به کشورهای مختلف صادر کنیم.»

هدفگذاری روی صادرات صنایع دستی

یکی دیگر از کسانی که در آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری بین انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب و اتاق بازرگانی اصفهان حضور داشت، مجدالدین تاج، رئیس اتحادیه صنف صنایع‌دستی اصفهان بود که از اظهارات او نیز می توان پی به بخش هایی دیگر از اهداف امضای این تفاهمنامه پی برد: «باید سطح تجاری ایران با کشورهای عرب افزایش یابد. این آمادگی وجود دارد فضایی برای ایجاد مرکز تجاری در اختیار انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب قرار داده شود و متقابلاً از انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب درخواست داریم مرکزی در کشورهای عرب در اختیار ما قرار داده شود تا بتوانیم صنایع‌دستی اصفهان را معرفی کنیم.»

اظهارات تاج در واقع همراستا با آن چیزی است که  مژگان ایزدی، عضو هیئت نمایندگان و رئیس کمیسیون گردشگری، صنایع‌دستی و فرش اتاق بازرگانی اصفهان در همین آیین به آن اشاره کرد. هدفی که مشخصاً بر صادرات صنایع دستی به کشورهای عربی متمرکز خواهد بود: «صادرات حلقه مفقوده در زنجیره تولید صنایع‌دستی است و از آنجا که انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب در کشورهای مختلف خاورمیانه دفتر دارد همکاری با آن می‌تواند موجب افزایش صادرات صنایع‌دستی اصفهان شود.

فراهم آمدن یک فرصت استثنایی

در آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری بین انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب و اتاق بازرگانی اصفهان، نمکی زاده، رئیس اتاق اصناف اصفهان و همچنین مسعود نیک آیین، دستیار ویژه استاندار اصفهان در گردشگری و امور بین‌الملل نیز حضور داشتند و در سخنان خود به اهمیت اصفهان در حوزه صنایع دستی و همکاری‌های بلند مدت بین اصفهان و انجمن صنایع‌دستی اتحادیه عرب اشاره کردند.

حضور این تعداد مقام بلندپایه در آیینی که مرتبط با امور هنری است نشان می دهد که هدفگذاری اصفهان این روزها از جمله بر صنایع دستی نیز متمرکز شده است. امیر کشانی، رئیس اتاق بازرگانی معتقد است که اصفهان فرصت‌های بی‌نظیری برای صنایع‌دستی دارد. نمود این اعتقاد کشانی، در آیین ویژه هتل عباسی قابل مشاهده است؛ آنجا که وقتی نمایندگان 19 کشور عربی تصمیم می گیرند روابط خودشان با اصفهان را در حوزه صنایع دستی گسترش بدهند، طبیعی است «فرصت بی نظیر اصفهان در صنایع دستی» برای اتخاذ چنین تصمیمی نقش مهمی ایفا کرده کرده است.

فراموش نکنید همزمانی حضور اصفهان در نمایشگاه ملی تهران و حضور هیئت بلندپایه عربی در این کلانشهر به منظور گسترش روابط با این استان در حوزه صنایع دستی، موقعیت مهمی برای این هنر- صنعت مهم به وجود آورده تا اصفهان را بیش از گذشته در صدر خبرهای مرتبط با حوزه صنایع دستی قرار بدهد.