گفتگوی نشریه «سانگ لاینز» با برنده ایرانی جایزه معتبر جهانی در موسیقی
نصف جهان: چندی پیش کیهان کلهر، آهنگساز و نوازنده کمانچه، جایزه بزرگ موسیقی وومکس را دریافت کرد و به عنوان هنرمند سال ۲۰۱۹ انتخاب شد. او در حاشیه این رویداد با «سایمون بروگتون»، سردبیر نشریه «سانگ لاینز» به گفتگو پرداخت. کلهر درباره آشناییاش با موسیقی تلفیقی میگوید: «سالها قبل در تلویزیون ملی ایران، تصاویری از استاد علی اصغر بهاری دیدم که در آن زمان مشهورترین نوازنده کمانچه بود. صدای این ساز برای من بسیار دلانگیز بود. اگرچه در آن سالها، این ساز مهجور بود و پیدا کردن استادی در زمینه کمانچه و همچنین پیدا کردن خود استاد بهاری کار بسیار دشواری بود. به هر روی من از پنج سالگی موسیقی را به همراه برادرم که یک موزیسین غیرحرفهای بود شروع کردم. بعد از مدتی، پدر و مادرم متوجه شدند که به موسیقی علاقه دارم و من را به مدرسه موسیقی فرستادند.»
«کلهر» همچنین ادامه داد: «مدتی هم ویولون میزدم؛ اما بعد به سمت کمانچه رفتم. شاید نواختن این ساز به من کمک کرد تا نحوه استفاده از دست چپ را بهتر بیاموزم، اما تکنیک این دو ساز و همچنین نحوه آرشهکشی آن بسیار از یکدیگر متفاوت است. سالهای ابتدایی که بخواهی کمانچه نواختن را یاد بگیری، بسیار مشکل است و مشکلتر از آن یاد گرفتن ردیفهاست. من سالها بعد از آنکه مینواختم، یعنی در سن 12 سالگی شروع به یاد گرفتن ردیفها کردم و بعد از آن کمانچه تبدیل شد به تمام زندگی من.»
او همچنین در گفتگو با «سایمون بروگتون» درباره زندگی شخصیاش نیز گفت: «وقتی من ایران را ترک کردم 17 ساله بودم و دیگر در آن زمان میدانستم که مسیر زندگیام قرار است با موسیقی همراه باشد و در این زمینه بسیار جدی بودم؛ البته هنوز تحصیلاتم به اتمام نرسیده بود. بعد از خروج از ایران مدتی در کشورهایی چون ترکیه، یوگسلاوی و ایتالیا زندگی کردم و در نهایت در کانادا تحصیلاتم را در زمینه موسیقی ادامه دادم و سپس به نیویورک آمدم.»
کلهر همچنین از همکاری و همراهیاش با محمدرضا لطفی گفت: «در سالهایی که من در ایران نبودم با استاد محمدرضا لطفی که از اساتید محترم موسیقی کلاسیک ایرانی است، همراه شدم. ایشان هم از ایران مهاجرت کرده بود. من در این سالها، تلاش بسیار زیادی کردم تا از جامعه موسیقی ایران جدا نشوم؛ هر چند مهاجرت و زندگی در کشورهای دیگر به من کمک کرد تا با جنبههای دیگر موسیقی آشنا شوم و یک موسیقیدان تکبعدی باقی نمانم. آشنایی با موسیقیدانانی از فرهنگهای دیگر به زندگی حرفهای من کمک بسیار زیادی کرد.»
این نوازنده کمانچه وقتی در برابر این سئوال قرار گرفت که آیا تصور میکرده که روزگاری سفیر کمانچه شود، گفت: «هیچوقت؛ اصلاً آن زمانی که موسیقی را شروع کردم فکر نمیکردم چیزی شوم. شما به عنوان یک کودک، سعی میکنی موسیقی را گوش کنی، بفهمی و درکش کنی. بعد از آن روزی میرسد که بدون اینکه خودت متوجه شوی، موسیقی مهمترین رکن زندگیات شده است. مدام از این ارکستر به آن ارکستر دعوت میشوی، ساز میزنی و کنسرت میدهی و تمام اینها در حالی اتفاق میافتد که خودت تصمیم نگرفتهای موسیقیدان شوی؛ اما موسیقی همه زندگیات را تسخیر کرده است. فکر میکنم برای بسیاری این یک تصمیم شخصی نیست و شما حتی اگر به مدرسه موسیقی هم بروید، این اتفاق خود به خود صورت نمیگیرد و نیاز به ترکیبی از استعداد، سختکوشی و معلمان خوب است. عوامل دیگری هم در این میان دخیل هستند، مثلاً اینکه کجا و در چه خانوادهای به دنیا میآیی.»
او همچنین به سیر احیای دوباره ساز کمانچه اشاره کرد و گفت: «بعد از انقلاب، بعد از دورانی که موسیقی کنار گذاشته شد، هنرهای سنتی و به خصوص موسیقی سنتی مورد توجه قرار گرفتند و این موسیقی شروع به رشد کرد. در این میان موسیقیدانانی نیز در این زمینه نقش داشتند و در آثار خود از سازهای ایرانی استفاده میکردند. به نظر میرسد این دوران، در شکلگیری علاقه مردم به موسیقی بسیار مؤثر بود و حالا تعداد زیادی از مردم به موسیقی علاقهمند هستند.»
کیهان کلهر درباره اصالت خود (کرد بودن) میگوید: «کرد بودن اصلاً هویت اصلی من نیست؛ من به دنبال ملیت یا قومیت خاصی در هویت خودم نیستم و نمیخواهم این کار را کنم. من در خانوادهای کرد در ایران متولد شدم؛ اما ما انتخاب میکنیم که انسان باشیم و حقیقت را بگوییم و این مسئله بسیار مهم است. ضمن اینکه ما به عنوان یک موسیقیدان باید از تریبونی که داریم، استفادهای صحیح کنیم. ما در یک کسب و کار فرهنگی هستیم و در این میان باید حقیقت را بگوییم و چیزهایی که برای انسانیت و انسانها اهمیت دارد.»
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
پیشنهاد سردبیر
ارسال نظر
ایمیل مستقیم: info@nesfejahan.net شماره پیامک:۳۰۰۰۷۶۴۲ شماره تلگرام:۰۹۱۳۲۰۰۸۶۴۰