طی روزهای گذشته در برخی از صفحات در شبكه های اجتماعی خبری مبنی بر جاسوسی باغبان منزل رئیس سازمان انرژی اتمی منتشر شده بود که بلافاصله یک منبع نزدیک به سازمان انرژی اتمی درباره آن به میزان گفت: «منزل دکتر صالحی در وسط شهر قرار دارد و اصلاً باغی ندارند که باغبانی وجود داشته باشد. مستخدمی افغانستانی داشتند که مرتکب دزدی شده و لذا به کارش خاتمه داده شده است». بعد از انتشار این خبر و البته این تکذیب فوری، بار دیگر موضوع حفاظت امنیتی و اطلاعاتی مسئولان بلندپایه کشور که به اسناد محرمانه و سرّی دسترسی دارند، بر سر زبان ها افتاد. خبرگزاری میزان در خصوص این موضوعات به سراغ ابوالفضل حسن بیکی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس رفته و نظرات وی را در این زمینه جویا شده است.

به عنوان سئوال اول بفرمایید که اطلاعات کامل تری از ماجرای اخراج مستخدم منزل رئیس سازمان انرژی اتمی دارید؟

موضوع مستخدم منزل آقای صالحی، ظاهراً به خیر گذشته است اما با توجه به پیشرفت های پرشتاب فناوری و تکنولوژی به ویژه در حوزه تجهیزات و دوربین های بسیار کوچک که اغلب در اختیار سیستم های جاسوسی دنیا قرار دارند، هنوز نمی توان با قاطعیت گفت این فردی که در منزل رئیس سازمان انرژی اتمی رفت و آمد داشته، از آن ابزارها استفاده کرده است یا خیر.

شما برای حفاظت از مکان های استقرار مسئولانی که به اطلاعات محرمانه و سرّی دسترسی دارند، چه راهکاری را پیش بینی می کنید؟

در خصوص موضوع حفاظت اطلاعاتی، از گذشته برای بسیاری از مسئولین نگرانی شدیدی داشتم؛ امروز ثابت شده حادثه جاسوسی از اطلاعات مسئولان می تواند برای هر مسئولی رخ دهد؛ سیستم امنیتی ما باید تمام محدوده های مکان استقرار مسئولان به جز آن محدوده هایی که جزو حریم شخصی وی محسوب می شوند را کنترل کند.

عده ای اعتقاد دارند که اگر تمام مسئولان حیاتی نظام در یک شهرک خاص زندگی کنند و رفت و آمدها به منازل آنها تحت کنترل های امنیتی صورت گیرد، هیچوقت مسئله درز اطلاعات یا جاسوسی اطلاعات رخ نمی دهد؛ نظر شما در این خصوص چیست؟

زندگی تمام مسئولان در یک شهرک به خصوص، خطرات خاص خودش را دارد؛ وقتی مسئولین در یک نقطه جمع شوند، دشمن می تواند با ضربه زدن به آن شهرک، ضربه مهلکی را به کشور وارد کند؛ از طرف دیگر، مسئولان کشور نباید از مردم جدا شوند زیرا این جدایی آنها بر تصمیماتشان اثر می گذارد و موجب می شود که آنها نتوانند واقعگرایانه برای امور کشور تصمیم گیری کنند. ما در حکومت های پادشاهی و حکومت های اقتدارگرا همین مشکل را داشتیم؛ در آن حکومت ها تا کودتا نمی شد، حاکمان متوجه حرکتی نمی شدند، چون جدای از مردم زندگی می کردند؛ نباید میان نظام و مردم فاصله بیافتد.

اصولاً مسئولان نظام ما که دارای پست های حساس و حیاتی هستند، دوره های آموزشی لازم در حیطه های مختلف حفاظتی را طی کرده اند؟

خیر؛ متأسفانه در گذشته آموزش های حفاظتی و امنیتی به مسئولان و صاحب منصبان کشور داده نشده است. علیرغم آنکه مقام معظم رهبری بارها و بارها در قالب موضوع «مصونیت مسئولان» موضوع حفاظت اطلاعات را به مسئولین بلندپایه کشور اعم از دولتمردان و نمایندگان مجلس و سایر مسئولان دستگاه های مختلف، گوشزد کرده اند، اما همچنان شاهد بی توجهی برخی از مسئولان نسبت به این امر هستیم و این بی توجهی نگران کننده است.

مصونیت مسئولان شامل حفاظت اطلاعات، حفاظت فیزیکی، حفاظت امنیتی و همچنین حفاظت مطبوعاتی و فضای مجازی است؛ همچنان برخی از مسئولین به این موارد بی توجه هستند؛ گاهی خودشان مسائل حفاظتی را به صورت فردی رعایت نمی کنند، گاهی هم در محیط کار، دفتر و منزل مسئولان که تردد و رفت‌وآمد زیادی در آن وجود دارد، مسائل حفاظتی رعایت نمی شود. اخیراً هم دو سه آسیب از ناحیه بعضی از نفوذی ها به مسئولان کشور وارد شد.

با توجه به آنکه «نفوذ» مقدمه جاسوسی اطلاعات است؛ بفرمایید که اهمیت این امر تا چه اندازه از سوی مسئولان جدی گرفته شده است؟

مسئولان ما هنوز موضوع نفوذ را خیلی جدی نگرفته اند و متأسفانه فکر می کنند موضوع حفاظت منحصر به حفاظت فیزیکی است؛ حواسشان تنها به داعش و سلاح گرم و سلاح سرد است؛ در حالی که دنیای امروز بسیار پیچیده شده و حتی استفاده کردن از گوشی های همراه هم باید با حفاظت های مربوط به خودش صورت بگیرد؛ برخی از گوشی های همراه، اطلاعات فرد را برای سازمان های جاسوسی در 40 کشور دنیا مخابره می کنند.