نصف جهان: با آغاز فرايند ثبت نام داوطلبان در کنکور سراسري سال 99 در سايت سازمان سنجش آموزش کشور، اين آزمون 50 ساله می شود. کنکور را با حسين توکلي مي شناسيم؛ «پدر کنکوري‌ها»، که حالا با 72 سال سن در کسوت مشاور عالي سازمان سنجش آموزش کشور هنوز هم فرايندهاي اين ماراتن را با داوطلبان در ميان مي‌گذارد. مردي که از 20 سالگي همراه و همگام با متقاضيان ورود به مقاطع تحصيلات تکميلي از لحظه ثبت نام تا اعلام نتايج کنار رسانه ها و داوطلبان اين ماراتن، قرار داشته و دارد. حسين توکلي در گفتگو با «ايرنا» درباره کنکور حرف هاي جالبي زده است.

 سالي که وارد سازمان شدم جواني حدوداً 20 ساله بودم و به جز سه يا چهار کنکوري که خارج از کشور بودم، تاکنون در تمام آزمون هاي سراسري حضور داشتم.

 اولين کنکور سراسري ايران در سال 1348 با 47 هزار و 773 داوطلب برگزار شد. در اين کنکور فقط 12 دانشگاه آمادگي پذيرش دانشجو داشتند اما از سال 49 به بعد دانشگاه هاي ديگري به مرکز آزمون شناسي اعتماد و دانشجوي خود را از اين آزمون جذب کردند. 11 کنکور قبل از انقلاب فرهنگي و با احتساب کنکور سراسري سال آينده، 39 کنکور هم بعد از انقلاب فرهنگي برگزار کرديم. البته در سال هاي 59 و 60 به علت تعطيلي دانشگاه ها، آزموني در کشور برگزار نشد.

 قبل از سال 48 دانشگاه ها به طور مستقيم با دريافت مجوز از وزارت فرهنگ و آموزش عالي وقت کنکور برگزار مي کردند؛ حتي دانشکده ها و گروه هاي آموزشي هم اطلاعيه پذيرش دانشجو مي دادند و براي داوطلبان آزموني برگزار مي شد. مشکل اينجا بود اگر فردي متقاضي دو يا چند دانشگاه مي شد بايد به همه شهرها سفر مي کرد و امتحان مي داد. اين موضوع نه تنها منجر به افزايش بار سنگين مالي براي داوطلب و خانواده ها مي شد بلکه لطمات روحي و رواني به متقاضيان وارد مي کرد و حتي فسادهايي به دنبال داشت تا اينکه ساماندهي به اين شيوه پذيرش بالاخره منجر به تأسيس مرکز آزمون شناسي و برگزاري نخستين کنکور در سال 48 شد.

 به دلايلي که هنوز نمي دانيم، سازمان سنجش بعد از انقلاب فرهنگي منحل و اداره کل گزينش دانشجو زيرنظر معاونت دانشجويي وزارت علوم، جايگزين اين سازمان شد اما بعد از پنج دوره برگزاري آزمون، باز هم سازمان سنجش آموزش کشور به علت استقبال داوطلبان از کنکور روي کارآمد و مجوز فعاليت آن از سازمان امور اداري استخدامي دريافت شد.

 سال 81 در کنکور سراسري يک ميليون و 850 هزار داوطلب براي200 هزار ظرفيت محدود دانشگاه ها به رقابت پرداختند که پرداوطلب‌ترين سال کنکور در اين50 سال بود.