نصف جهان: در روزهاي اخير تصاويري دردناک از معدوم سازي جوجه هاي يک روزه منتشر شد که با توجه به شرايط کنوني کشور در زمينه تأمين مواد غذايي و همچنين استفاده از شيوه اي غيرانساني براي اين کار، واکنش‌هايي را به همراه داشت. اين جوجه ها، زنده زنده دفن مي شدند.

تعطيلي بسياري از فست فودها، رستوران‌ها و غذاخوري‌هاي دانشگاهي، مراکز دولتي و... موجب کاهش مصرف مرغ و در نهايت کاهش قيمت مرغ شده است. همين به عاملي براي کاهش توليد مرغداري‌ها تبديل شده که به نظر اصلي‌ترين دليل انجام چنين عمل غيرانساني بوده است. اما اصل ماجرا از چه قرار بود؟

انجمن صنفي توليدکنندگان جوجه يک روزه چهار روز قبل نامه اي به واحدهاي صنفي خود ابلاغ کرده است که نشان مي‌دهد معدوم‌سازي دستوري الزامي درون صنفي براي تنظيم ميزان توليد بوده است.

همچنين معاون امور توليد دام وزارت جهاد کشاورزي نيز در اظهارنظري درباره علت اصلي معدوم‌سازي جوجه‌هاي يک روزه گفت: شيوع ويروس کرونا موجب تعطيلي بسياري از مراکز و مراسم مصرفي گوشت مرغ از جمله دانشگاه‌ها، غذاخوري‌ها و... شد که همين موجب کاهش حدود 3000 توماني قيمت مرغ شد که از ميزان مصوب نيز پايين‌تر بود. وي ادامه داد: يکي از اقدامات فوري که لازم بود انجام شود کاهش و توقف توليد جوجه يک روزه بود. در ستاد تنظيم بازار تصويب شد تا به جاي 125 ميليون جوجه يک روزه، 115 ميليون جوجه در يک ماه توليد شود. طبق مصوبه قرار نبوده جوجه معدوم شود و تصميم گرفته شده بود که تخم مرغ نطفه‌دار کاهش يابد.

در ظاهر اتفاقي که براي جوجه‌هاي يک روزه رخ داده را مي‌توان به يک تصميم درون صنفي براي تنظيم نظام عرضه و تقاضا ربط داد. اما زماني‌که ابعاد آن بررسي مي‌شود و وضعيت صنعت مرغداري از توليد و واردات جوجه يک روزه تا کشتار و توزيع و فروش مرغ بررسي مي شود، ابعاد پنهان اين تصميم نمايان مي‌شود.

کارشناسان معتقدند در زمينه کشتارگاه مرغ نوعي انحصار به وجود آمده و از سوي ديگر در زمينه توليد جوجه يک روزه و مرغداري توسعه مناسبي رخ داده است. انحصار به وجود آمده در زمينه کشتارگاه‌ها موجب شده تا به هنگام تنظيم عرضه و تقاضاي آنها تعيين کننده قيمت و سود باشند.

روح ا... ايزدخواه کارشناس اقتصادي و منتخب مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي در اظهارنظري درباره علت اساسي کشتار دردناک جوجه‌هاي يک روزه گفت: در چرخه توليد مرغ عدالت در سهم‌بري عوامل رعايت نشده است. از اين‌رو موجب تکثر در تعداد واحد توليدي جوجه و مرغداري‌ها شده است اما در حلقه‌هايي از جمله شبه انحصارها هستيم. در اين چرخه کشتارگاه‌ها دائماً سود مي‌کنند اما مرغداري‌ها و صنف توليد جوجه با آسيب‌هايي از جمله ضررهاي اقتصادي روبه رو مي‌شوند. علت اصلي اتفاق کشتار جوجه‌ها نيز ناتواني مرغداري‌ها در خريد جوجه است.

وي ادامه داد: کرونا موجب تعطيلي مراسم شب عيد و عروسي‌هاي ايام عيد شعبان و رجب شد که همين برنامه‌ريزي واحدهاي توليد جوجه را مختل کرد. کاهش قيمت جوجه و عدم کفايت هزينه‌ها موجب شد تا جوجه‌ريزي براي اين واحدها صرفه اقتصادي نداشته باشد.

با اين حال ممکن است در ظاهر وزارت جهاد کشاورزي و معاونت دام و طيور اين وزارتخانه، مقصر نباشند اما آيا اين معاونت از وقوع چنين شرايطي پيش‌بيني لازم را نداشته است؟ آيا خبرهاي يک ماه اخير مبني بر کاهش مصرف مرغ در مراکز مختلف و کاهش قيمت مرغ تازه در بازار به آنها نرسيده است؟ شرايط بازار به نحوي بوده که امکان پيش‌بيني چنين شرايطي وجود داشته است و بايد سريعاً تمهيدات لازم براي افزايش ذخيره‌سازي و يافتن روش‌ها و بازارهايي براي صادرات انديشيده مي‌شد تا هم از مرگ زنده جوجه‌هاي يک روزه و هم از مرگ صنعت پرورش جوجه و مرغداري جلوگيري مي‌شد.