تنها چند روز از انتخاب ریاست‌جمهوری آمریکا و زمانی که دونالد ترامپ توانست پیروز میدان این مبارزه باشد، می‌گذرد؛ فردی که با پیروزی خود نه‌تنها سرمایه‌گذاران دنیا را شوکه کرد، بلکه موج نگرانی را برای اقتصاد دنیا به‌وجود آورد.

در این میان، بعد از انتخابات آمریکا، مباحثی درباره سرنوشت قرارداد ایران با کمپانی‌های سازنده هواپیما از جمله ایرباس و بوئینگ مطرح شد که آمریکا در هر کدام از آنها سهامی دارد. این در شرایطی که حمل‌ونقل هوایی کشور از سال‌ها قبل تحت شدیدترین تحریم‌‌ها قرار داشت اما سال گذشته و بعد از اجرایی شدن برجام، تحریم هوایی کشور برداشته شد و به این ترتیب موضوع خرید هواپیما از ایرباس و بوئینگ به‌شدت دنبال می‌شد. در این خصوص، قراردادهایی نیز بین ایران و کمپانی‌های سازنده هواپیما به امضا رسید.

پس از لغو تحریم‌ها، دولت ایران اعلام کرد که طی دهه آینده به حدود 400 تا 500 فروند هواپیمای مسافربری نیاز دارد. از سوی دیگر، مقامات ایرانی نیز عنوان کردند که قصد دارند فرودگاه‌های تهران را توسعه دهند و این شهر را به قطب هوایی خاورمیانه تبدیل کنند.

با این حال با انتخاب دونالد ترامپ به‌عنوان رییس‌جمهور جمهوری‌خواه آمریکا، مساله خرید هواپیما با ابهام روبه‌رو شد، چراکه بلافاصله پس از انتخابات آمریکا، مجلس نمایندگان این کشور با تصویب طرحی درصدد ممنوعیت فروش هواپیما به ایران برآمد؛ البته طرح تصویب شده، هنوز به رای سنای این کشور گذاشته نشده است و باراک اوباما گفته تا زمانی که در قدرت حضور دارد، این طرح را وتو خواهد کرد. اما با این حال، جمهوری‌خواهان در کنگره آمریکا به شدت مخالف توافق سال 2015 بین ایران و قدرت‌های جهانی هستند.

به دنبال این اتفاق، مقامات شرکت بوئینگ اعلام کردند که «اگر دولت ترامپ فروش هواپیما به ایران را ممنوع سازد، این شرکت به این تصمیم احترام خواهد گذاشت.»

گزارش‌ها حاکی از آن است که شرکت آمریکایی بوئینگ به دنبال فروش 80 فرود هواپیما به ارزش 17/6 میلیارد دلار به ایران به صورت مستقیم و 29 جت مسافربری از طریق شرکت های لیزینگ به ایران است.

شرکت هواپیماسازی ایرباس نیز اعلام کرده است «در حال ارزیابی تبعات رای کنگره آمریکا به ممنوعیت فروش هواپیماهای ایرباس و بویینگ به ایران است، اما فرآیند تکمیل قرارداد 27 میلیارد دلاری فروش هواپیما به تهران را نیز متوقف نکرده است.» هر چند ایرباس شرکتی فرانسوی است، اما با توجه به این که بیش از 10 درصد قطعات هواپیمای این شرکت آمریکایی است، مشمول قانون قدیمی داماتو می شوند و به همین دلیل ایرباس برای فروش هواپیما به ایران به مجوز واشنگتن نیاز دارد.

کلاود براندس معاون رییس شرکت ایرباس در امور تامین مالی مشتریان در خاورمیانه گفته است «ایرباس منتظر خواهد ماند تا ببیند سنا و رییس‌جمهور باراک اوباما چه واکنشی به تصمیم اخیر مجلس نمایندگان نشان می‌دهند.»

گزارش‌ها نشان می دهد که در حال حاضر قرارداد خرید ۱۱۲ فروند هواپیمای ایرباس نهایی شده و آماده امضا است. طبق قرارداد اولیه، روش خرید هواپیماها به صورت اجاره به شرط تملیک بلندمدت خواهد بود که در این زمینه، با یک شرکت لیزینگ بین‌المللی برای تأمین مالی خرید ۷۷ فروند ایرباس به توافق نهایی رسیده‌ایم و برای تامین مالی تعداد باقی مانده هواپیماهای ایرباس نیز بنا به گفته قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی، «به اندازه کافی فرصت باقی است و به راحتی می‌توان برای تامین مالی آن اقدام کرد.»