خبرآنلاین: «لابی» کردن با مردان و زنان پارلمانی همزاد و همراه شده است. امری که شاید بتوان برای آن، طیفی از کم تا زیاد قائل شد، آنچنان که یک نماینده در وادی لابی کردن تبدیل به محمدرضا باهنر، مرد اول لابی های مجلس شود یا سطح آن به مباحث خرد و منطقه ای کاهش یابد. لابی‌هایی که گاه پنهان هستند و گاه در همین مراودات روزمره درون صحن عیان هستند و آشکار.

اما داستان لابی های پارلمان نشینان فقط محدود به خود آنها نمی شود، هستند لابیگری های برون پارلمانی که گهگاه پایشان به بهارستان هم باز می شود، روزهایی مثل همین روزهای بررسی برنامه ششم در صحن و برنامه بودجه در کمیسیون ها که باعث شده عبور و مرور برخی چهره ها آنقدر در لابی پارلمان زیاد شود که حتی خبرنگاران هم آنها را پابه پای نمایندگان در لابی مشاهده کنند.

این روزها افراد پرقدرتی از آنها در پارلمان مشغول رایزنی و لابی هستند. کسانی که حضورشان

نگرانی برخی نمایندگان را علنی کرده است. درست است که برنامه توسعه قانون دائم نیست اما اولویت‌های کشور را برای پنج سال آینده مشخص می‌کند و بودجه‌های سالانه برمبنای اولویت‌های آن بسته می‌شود. بنابراین دعواهای قدرت درباره آن دور از انتظار نیست. در این بین هستند نمایندگانی که سهم خود را برمی‌دارند و دستکم کاری می‌کنند که رأی‌آوری‌شان در دوره بعد به خطر نیافتد، البته اگر رانت‌هایی که گاهی ردپای آنها تا مرکز قدرتی به اسم مجلس هم می رسد را جدی ندانیم.

اتفاقات نگران کننده در کمیسیون تلفیق

ششمین لایحه برنامه توسعه پیش از ورود به صحن هم پرحاشیه بود چه آنکه لایحه دولت 34 ماده داشت اما گزارشی که از کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه به صحن علنی آمد 144ماده شده بود. این تغییرات گسترده و اتفاقات پشت پرده آنقدر نگران کننده بود که صبح روز اول بررسی کلیات، نوبخت به فراکسیون امید رفت و از نمایندگان خواست به کلیات رأی ندهند تا اصلاحاتی در کمیسیون تلفیق صورت بگیرد. اما بنابر تفسیر لاریجانی از آیین نامه داخلی مجلس، اگر کلیات این لایحه رد می‌شد، به کمیسیون برنمی‌گشت بلکه دولت باید از ابتدا لایحه دیگری تقدیم مجلس می‌کرد و کمیسیون تلفیق جدیدی شکل می‌گرفت.

روندی که شاید نزدیک به یکسال طول می‌کشید. از همین رو رئیس مجلس از نمایندگان خواست تا اصلاحات خود را در بررسی جزئیات اعمال کنند. در آن روز در حدی فشارها به کار کمیسیون تلفیق زیاد شد که وقتی حمیدرضا حاجی بابایی‌ رئیس کمیسیون تلفیق برای دفاع از گزارش به پشت تریبون رفت، صدایش می‌لرزید.

اما در این کمیسیون چه اتفاقاتی افتاده بود که فراکسیون امید می‌خواست به آن رأی ندهد. سخنگوی فراکسیون نگرانی را اینگونه به ایلنا توضیح داده است: متأسفانه احتمال این وجود دارد که دستگاه‌ها و ارگان‌هایی که منبع قدرت هستند، بودجه مدنظرشان را از دولت بگیرند اما بخش‌های نیازمند مورد بی‌مهری قرار گیرند.

بهرام پارسایی با ابراز نگرانی از اعمال نفوذ دستگاه‌ها و ارگان‌های صاحب قدرت در دریافت بودجه و ناتوانی بخش‌های خدماتی در این راستا، اعلام کرد: درحالی که انتظار داریم مشکلات فرهنگیان، کارمندان، بازنشستگان و افراد تحت‌پوشش بهزیستی در برنامه ششم توسعه حل شود، این بخش‌ها با کمبود بودجه مواجه شده و قادر به عملیاتی کردن انتظارات جوامع هدفشان نیستند اما ارگان‌های قدرتمند مشکل خود را حل می‌کنند و به این دلیل اعمال چنین تغییراتی که در پی لابی‌های پشت پرده صورت می‌گیرد،

صرفاً به نفع ارگان‌های قدرتمند است. به عنوان نمونه در همین برنامه ششم توسعه که هم‌اکنون در صحن مجلس درحال تصویب است، در یک جلسه کمیسیون تلفیق، حدود ۱۵ ماده به بودجه قوه قضائیه اضافه شده است.

پیش از پارسایی،‌ یکی از اعضای کمیسیون تلفیق نیز درباره اتفاقاتی که در جریان بود،‌ ابراز نگرانی کرده بود. محمد حسینی‌ نماینده تفرش به مهر از لابیگری‌ها گفته بود: «دستگاه‌های اجرایی با مراجعه به نمایندگان مجلس، موادی را برای گنجاندن در لایحه برنامه به آنها ارائه می‌دهند تا در کمیسیون به تصویب برسد و این امر سبب شده لابی‌های دستگاه‌های اجرایی برای گنجاندن موادی در لایحه برنامه افزایش یابد.»

بروز نگرانی، همگانی نیست

در این بین سهیلا جلودارزاده با تأکید بر اینکه نمی‌تواند از لابی‌های قدرت نام ببرد، به خبرآنلاین توضیحاتی می‌دهد. نماینده مردم تهران می‌گوید: بیشتر کسانی که با جناح‌های داخلی ارتباط دارند، سعی می‌کنند اولاً حداقل‌های قبل خود را حفظ کنند و ثانیاً تا می‌توانند افزایش دهند. در مجلس معمول است که می‌آیند و با نمایندگان همفکر در جهت حفظ منابع بودجه ای و توسعه فعالیت‌های خود مذاکره می‌کنند. ولی کمیسیون تلفیق و سازمان مدیریت باید به عنوان دو رکن قوی بایستند و تعادل را در برنامه توسعه حفظ کنند.

جلودارزاده البته اساساً اینگونه مذاکرات را بد نمی‌داند. او می‌گوید: اگر حرف کسانی که اعتراض دارند و می‌خواهند بودجه بیشتری بگیرند را نشنویم، ممکن است حقایقی مغفول بماند اما اگر همه را بشنوی و رفیق شوی و تصویب کنی که برنامه نمی‌شود. برنامه باید چارچوب خودش را حفظ کند و آنجاهایی که پیش‌تر از آنها غافل شده‌اند، ترمیم شود.

تغییر مصوبات در یک اتاق دربسته

در حالی که به گفته پارسایی، لابی‌ها آنقدر قوی بوده که هر چند نماینده یک الحاقیه در کمیسیون تلفیق تصویب می‌کردند، سخنگوی کمیسیون از لابی در جای دیگری نگران است. محمد خدابخشی در جلسه چند روز پیش مجلس بابت آنچه «تغییر مصوبات کمیسیون در یک اتاق دربسته» می‌خواند به هیئت رئیسه مجلس تذکر داد.