«زهره سادات لاجوردی» با اشاره به اینکه نوجوانان بیشتر به کتاب‌های ماجراجویانه و طنز علاقه دارند عنوان می‌کند که برای کتاب‌خوان شدن نوجوانان باید در خانه دسته‌جمعی کتاب خواند و گرانی کتاب فرصتی باشد تا این گروه سنی با کتابخانه‌ها بیشتر از قبل انس بگیرند.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره سرانه کتاب‌خوانی در نوجوانان به تفکیک دختر و پسر گفت: «فرآیند آمارگیری از فرهنگ رفتاری خانوارها در ایران که با اهدافی ازجمله شناخت رفتارهای فرهنگی خانوارها انجام می‌شود به‌طور عمده براساس افراد ۱۵ ساله و بالاتر طراحی شده است و اغلب آمار مرتبط با سرانه کتاب‌خوانی در کشور بخش مهمی از نوجوانان پایین‌تر از ۱۸ سال را در برنمی‌گیرد لذا آمار مطالعه نوجوانان عمدتاً بر اساس مطالعات آزاد سنجیده می‌شود که در تحقیق سال ۱۳۹۹، سهم مطالعه هر دانش‌آموز ۵/۵ دقیقه در شبانه‌روز به دست آمده است بطوری‌که دختران ۹/۵ دقیقه و پسران ۳/۳ دقیقه در روز کتاب غیردرسی می‌خوانند.»

پایین بودن سرانه مطالعه صرفاً دلیل اقتصادی ندارد

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره پایین بودن سرانه کتاب‌خوانی درمیان نوجوان گفت: «ترویج کتاب و کتاب‌خوانی مستلزم فرهنگ‌سازی است لذا پایین بودن سرانه مطالعه صرفاً مربوط به وضعیت اقتصادی نیست زیرا فعالیت‌های کامپیوتری، گذراندن وقت در اینترنت و سایر تفریحاتی که این گروه سنی تمایل زیادی به آن‌ها دارند نیز مستلزم صرف هزینه است؛ بخشی از پایین بودن سرانه مطالعه در نوجوانان مربوط به اهتمام بیشتر این رده سنی و خانواده‌های آن‌ها به مطالعه کتاب‌های درسی است درحالی‌که اگر ارزش‌گذاری خانواده‌ها براین اساس باشد که تربیت یک انسان فهیم و دانا بسیار ارزشمندتر از تربیت یک شاگرد ممتاز است قطعاً حمایت خانواده منجر به افزایش سرانه مطالعه غیردرسی در نوجوان خواهد شد.»

مشارکت با فرزندان در مطالعه و خواندن دسته‌جمعی کتاب در خانه و تبادل‌نظر نیز از روش‌های علاقه‌مند کردن فرزندان به کتاب و کتاب‌خوانی است. بخش دیگر مطالعه نوجوانان برعهده مدارس است تا با فراهم کردن زمینه مساعد برای آموزش و ایجاد انگیزه، دانش‌آموزان را به مطالعه کتاب‌های خارج از کتب درسی ترغیب کنند 

افزایش قیمت کتاب زمان مناسبی برای انس با کتابخانه‌های عمومی است

لاجوردی با توجه به افزایش قیمت کتاب و مشکلات اقتصادی گفت: «افزایش قیمت کتاب و وجود مشکلات اقتصادی به‌مثابه جدایی نوجوانان از کتاب و مطالعه غیردرسی نیست، بلکه این شرایط زمان مناسبی برای انس کودکان و نوجوانان با کتابخانه‌های عمومی، کانون‌های پرورش فکری و ترغیب به استفاده از انواع کتاب‌های الکترونیکی است.»

رشد کشورها وابسته به پژوهش‌گری نوجوانانش است

لاجوردی درباره نگرانی‌هایی که عدم کتاب‌خوانی نوجوانان در جامعه به وجود می‌آورد، گفت: «نوجوانان از مهم‌ترین گروه‌های سنی جامعه هستند که آموزش آن‌ها در سطوح مختلف، بر آینده جامعه تأثیرگذار است. بخش عظیمی از تحقق توسعه و پیشرفت همه‌جانبه کشورهای قدرتمند جهان مرهون سرمایه‌گذاری آن‌ها بر قشر کودک و نوجوان است زیرا رشد کشورها در ابعاد مختلف اقتصادی، علمی، سیاسی وابسته به تسهیل و بهبود وضعیت کتاب‌خوانی و ارتقای شاخص‌های مرتبط با بسط پژوهش‌گری در بین کودکان و نوجوانان آن‌ها است زیرا این قشر سرمایه آینده در هر کشور محسوب می‌شوند.»

وی افزود: «با توجه به اینکه پژوهش از شاخص‌های مهم توسعه محسوب می‌شود و با عنایت به حرکت کشور در مسیر توسعه و نیازمندی‌های خاص یک جامعه درحال‌توسعه، تداوم پایین بودن سرانه مطالعه تأثیر نامناسبی درروند توسعه کشور در بخش‌ها و سطوح مختلف به‌جای خواهد گذاشت.»

الگوی گذراندن اوقات فراغت توسط نوجوانان، خانواده است

لاجوردی در پاسخ به اینکه نوجوانان چگونه عمل کنند تا از قافله کتاب‌خوان‌ها عقب نمانند، عنوان کرد: «پاسخ این سؤال بیشتر مربوط به بزرگترها است زیرا نوجوانان اغلب وقت خود را صرف مطالعه کتاب‌های درسی می‌کنند و گذران اوقات فراغت آن‌ها اغلب الگوبرداری شده از خانواده و گروه‌های همسالان است.»

کتاب‌خوان شدن درگرو خواندن دسته‌جمعی کتاب در خانه است

دبیر اول کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: «مشارکت با فرزندان در مطالعه و خواندن دسته‌جمعی کتاب در خانه و تبادل‌نظر نیز از روش‌های علاقه‌مند کردن فرزندان به کتاب و کتاب‌خوانی است. بخش دیگر مطالعه نوجوانان برعهده مدارس است تا با فراهم کردن زمینه مساعد برای آموزش و ایجاد انگیزه، دانش‌آموزان را به مطالعه کتاب‌های خارج از کتب درسی ترغیب کنند.»

لاجوردی گفت: «سهم هر یک از نوجوانان در قافله توسعه و پیشرفت کشور آن است که سطح دغدغه‌مندی در گروه‌های همسالان را بالا برده و با همراهی و حمایت خانواده و مدارس ضمن انجام فعالیت‌های تفریحی و فراغتی متناسب با سن خود، با برنامه‌ریزی صحیح و مناسب، کتاب و کتاب‌خوانی را به‌عنوان بخشی مطلوب و جدایی‌ناپذیر از زندگی خود تلقی کرده و باور داشته باشند که کتاب و مطالعه به‌عنوان یک یار همیشگی و همراه، آن‌ها را از گردنه‌های مختلف زندگی به‌سلامت و سعادت عبور می‌دهد.»

افزایش قیمت کتاب و وجود مشکلات اقتصادی به‌مثابه جدایی نوجوانان از کتاب و مطالعه غیردرسی نیست، بلکه این شرایط زمان مناسبی برای انس کودکان و نوجوانان با کتابخانه‌های عمومی، کانون‌های پرورش فکری و ترغیب به استفاده از انواع کتاب‌های الکترونیکی است 

نوجوانان بیشتر به چه کتاب‌هایی علاقه دارند؟

لاجوردی در پاسخ به اینکه بیشترین گرایش نوجوانان به چه نوع کتاب‌هایی است، گفت: «آن‌گونه که از گزارش‌های مرتبط با این حوزه برمی‌آید عمده اقبال نوجوانان به کتب ادبی با ژانرهای ماجراجویانه، طنز، حادثه‌ای، علمی- هیجانی، ترسناک، مذهبی، کتاب‌های داستانی، رمان و هنری است. با توجه به علایق و سلایق این گروه سنی شایسته است که افسانه‌ها و ادبیات کهن و فاخر ایرانی و اسلامی و اسطوره‌های معاصر از طریق خلاقیت نویسندگان توانمند این حوزه ضمن خلق قصه‌های خوب و جذاب در قالب ژانرهای مورد اقبال نوجوانان نگاشته و به جامعه مخاطب ارائه شود.»