2 عنصر آموزش و پرورش همواره به عنوان مکمل همدیگر در تربیت دانش آموزان هستند ولی کمرنگ بودن دغدغه ها و اقدامات پرورشی در سطح مدارس، کُمیت پرورش را به کلی لنگ و پای لنگ پرورش حرکت آموزش را نیز دچار مشکل کرده است.

به گزارش ایرنا، تربیت همواره با هدف آموزش و اصلاح کردن یک یا چند خصوصیت فردی، با التزام به مراقب بودن از وی به واسطه پیوستگی مربی و متربی انجام می شود.

نظام آموزشی هر کشوری از مهمترین ارکان تربیتی نسل های جدید آن کشور به شمار می آید، از این رو نباید این نظام دچار انحراف از هدف شود، چرا که پیمودن راه اشتباه موجب سردرگمی نسل جدید می شود.

به نظر می رسد طی چهار دهه گذشته، از توازن در امر آموزش و تربیت نسل جدید، کاسته شده و رفته رفته اولویت پرورشی با تغییر نگاه مسئولان، معلمان و والدین نسبت به این مسئله، کم رنگ شده است.

این درحالی است که داشتن جامعه مترقی و توسعه یافته متوازن، نیازمند نسلی آموزش و پرورش یافته است.

امام جمعه زنجان در جلسه شورای آموزش و پرورش استان زنجان با انتقاد از وضع موجود آموزشی، می گوید: آموزش و پرورش 2 بال در کنار هم هستند، متاسفانه امروز خانواده ها و مجموعه آموزش و پرورش روی مسئله آموزش تاکید داشته و اهمیت چندانی به تربیت کودکان و نوجوانان نمی دهند.

حجت الاسلام علی خاتمی در همین جلسه پرداختن صرف، به موضوع آموزش در مدارس را به انسان ماشین نما تشبیه کرد و گفت: 'در مدارس ایران به جای تربیت انسان، ماشین تربیت می کنیم'.

بیان این مسئله از زبان نماینده ولی فقیه در استان زنجان اهمیت این موضوع را نشان داده و بیان کننده ضعف عملکردی آموزش و پرورش در طول دهه های گذشته است.

البته به نظر می رسد می توان نگاه مالی دولت ها، به آموزش و پرورش و کم توجهی به بحث تربیتی - آموزشی طی سالیان گذشته را، با ذکر این نکته از زبان مدیرکل آموزش و پرورش استان که 99 درصد بودجه این اداره کل صرف حقوق معلمان می شود، تا حدودی به اثبات رساند.

** مطلق گویی درباره کم توجهی آموزش و پرورش به تربیت، پایه علمی ندارد

مشاور مدیرکل آموزش و پرورش زنجان درباره کم توجهی این اداره به حوزه پرورش در مدارس، می گوید: در این رابطه نمی شود به طور مطلق اظهار نظر کرد، چرا که مبتنی بر پژوهش های علمی نخواهد بود.

فرید باباخانی اضافه می کند: نظام آموزشی در کشور تلاش می کند تا در هر 2 حوزه آموزشی و پرورشی عملکرد یکسانی داشته باشد.

او معتقد است: دلیل نمی شود دانش آموزی که دچار برخی ناهنجاری ها شده، فقط آموزش و پرورش به عنوان مقصر معرفی شود، چرا که وی در جامعه امروز به غیر از مدرسه منابع فراوان دیگری برای تغذیه فکری خود مانند استفاده از فضای مجازی دارد.

مشاور مدیرکل آموزش و پرورش زنجان با مقایسه جامعه 30 سال پیش ایران با جامعه امروز، منابع تاثیرگذار تربیتی فرزندان نسل های گذشته را بررسی کرده و یادآور می شود: منبع اطلاعاتی کودک، نوجوان و جوان دیروزی، محیط کوچک خانواده، فامیل، همسایه ها و در نهایت محل آموزشی وی بود، اما اینک فرد، با انبوهی از اطلاعات مختلف مضر و مفید روبرو است.

باباخانی ادامه می دهد: همین اطلاعات فراوان، باعث نداشتن تعادل در دریافت این منابع شده و سبب ایجاد مشکلات جدیدی که در گذشته جامعه با آن مواجه نبود، می شود.

وی به ویژگی های دوره جدیدی از زندگی که چندین سالی از آن سپری می شود، اشاره کرده و یادآور می شود: دانش آموز امروزی با ذهن خالی که معلم آن را پر کند، در مدرسه حضور ندارد و همزمان ذهن او تحت تاثیر اطلاعات دریافتی از منابع متعدد است.

مشاور مدیرکل آموزش و پرورش زنجان اظهار می کند: معتقدم کل جامعه و دستگاه های متولی، نتوانسته اند تناسب رفتاری و توازن، بین اطلاعات دریافتی کودک و نحوه تربیت او برقرار کنند.

باباخانی با انتقاد از نداشتن نگاه جدی سیاست گذاران به آموزش و پرورش، ابراز می کند: نگاه جدی به خاطر وجود یک میلیون کارمند در این وزارتخانه و اختصاص بودجه کلان برای تامین حقوق این قشر بزرگ وجود ندارد، همچنین مانع از توجه بنیادی به این حوزه مهم و تاثیر گذار شده است.

وی به کاهش سلامت روانی جامعه اشاره کرده و می گوید: افزایش درگیری های فیزیکی دانش آموز، تغییر در ظاهر، آرایش و پوشش، افزایش ناهنجاری ها و فراهم شدن بستر ارتباطات گسترده و راحت با هم نوعان در کمک به گسترش این وضعیت، از تفاوت های اساسی نسل های گذشته با نسل جدید است.

مشاور مدیرکل آموزش و پرورش زنجان خاطرنشان می کند: از طرف دیگر هم جامعه برای جبران خلاهای موجود تربیتی در دانش آموزان، فقط و فقط به آموزش و پرورش چشم دوخته و تحقق این مسئله، با داشتن زیرساخت های آموزشی - تربیتی همراه با کیفی سازی مدارس امکان پذیر خواهد بود.

** گسترش موسسه های آزاد کنکور، والدین را از تربیت محور بودن دور کرده است

معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش استان زنجان نیز معتقد است یکی از دلایل کم توجهی به تربیت دانش آموزان، گسترش موسسه های کنکوری و توجه بیش از اندازه والدین به این موضوع، باعث دوری از تربیت محور بودن دانش آموزان شده است.

محمود عباسی اضافه می کند: نباید جای دغدغه های تربیتی فرزندان با رفتن به سمت آموزش محوری کاهش یابد و اولویت های والدین تغییر کند.

وی به تجارت از راه آموزش و سود مالی زیادی که نصیب این موسسه ها می شود، اشاره کرده و می گوید: وقتی پول وارد چرخه آموزش و تربیت دانش آموزان می شود، خود به خود مدیریت این موضوع را تحت تاثیر قرار می دهد.

عباسی ورود تلخ آموزشگاه های کنکوری به بازی تجاری با موضوع آموزش را درد آور توصیف کرد و گفت: هژمونی این موسسه ها حتی به مدارس مقاطع ابتدایی هم رسوخ پیدا کرده است.

معاون آموزش و پرورش تاکید می کند: ثمره نظام آموزشی کشور باید منجر به تربیت شود و باید حاصل این نظام فردی در تراز انقلاب اسلامی باشد، این موضوع میسر نمی گردد مگر در اساس سیستم آموزشی تجدید نظر شود.

وی به نقش مهم انجمن اولیا و مربیان در تغییر این روند اشاره کرده و اضافه می کند: این انجمن باید مطالبه گر بوده و با دادن مشاوره های کاربردی و راهبردی مانع از گسترش ناهنجاری های اجتماعی در فرزندانمان شود.

وی تصریح می کند: دانش آموز باید مهارت های اجتماعی، مهارت زندگی و راه های برخورد با ناهنجاری ها را یاد بگیرد تا توانایی برخورد مناسب با معضلات موجود در جامعه را داشته باشد.

وی با اشاره به سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در حوزه آموزش، می گوید: دانش آموز مسلمان ایرانی باید چند بعدی بوده و در تمام حوزه های عبادی - تربیتی - ورزشی به حد مطلوبی برسد.

به خاطر وجود زمینه های گسترده تحقیقاتی، پژوهشی و همچنین کثرت مدارس برای دستیابی به نتایج کامل در این موضوع، امکان اینکه بتوان جایگاه واقعی پرورش در نظام آموزشی کشور را به طور کامل تبیین کرد، وجود ندارد.

اما آنچه که آشکار است این است که نمی شود تا زمانی که نگاه به این نهاد، مادی است و تنها یک درصد از بودجه کل آموزش و پرورش در استان زنجان به تمام حوزه ها به غیر از حقوق کارمندان در این اداره کل اختصاصی می یابد، انتظار توازن در پرورش و آموزش داشت.

گفتنی است، نزدیک به 99 درصد از بودجه اداره کل آموزش و پرورش به حقوق کارکنان، این نهاد آموزشی - تربیتی تخصیص می یابد.

ماهانه نزدیک به 360 میلیارد ریال صرف حقوق کارکنان این اداره کل می شود.

شاید بهتر باشد مسئولان برای پیشگیری از وقوع ناهنجاری ها در جامعه مشکل را ریشه ای حل کنند و به فکر تربیت انسانی باشند که به طور واقعی به درد کشور بخورد.

ماحصل تربیت سیستم آموزشی باید به گونه ای باشد که، یک دهه تحصیل در این نظام آموزشی باعث افزایش نشاط در جامعه و جلوگیری از گسترش آسیب های اجتماعی شود.