دریا قدرتی پور: یک نسل کشی تمام عیار در فصل مهاجرت در فریدونکنار. اتفاقی که هر سال تکرار می شود و فرصتی برای شکارچیان غیرقانونی ایجاد می کند تا ذخایر ژنتیکی را گرفتار کرده، ذبح و روانه بازارهای سیاه کنند.

چند سالی هست که با خشک شدن تالاب ها پرندگان مهاجر راهی فریدونکنار می شوند، کوچی که سرانجامش کشته شدن پرندگانی است که سر از رستوران های گرانقیمت پایتخت و دیگر شهرهای کشور در می آورند. 

در این میان اعتراضات فعالان محیط زیست و حقوق حیوانات هم گرچه به کوچک شدن بازار پررونق فروش این پرندگان منجر شده اما سود حاصل از فروش پرندگان وحشی این منطقه نمی گذارد در این بازار آرامش برقرار شود. 

فروشندگان این بازار نه تنها به مردم منطقه پرنده وحشی شکار شده می فروشند بلکه حاضر به صادر کردن این پرندگان به بازارهای دیگر شهرها از جمله تهران هستند. کافی است هزینه حمل یک نفر به تهران را بپردازید تا شکارچیان لاشه غاز و اردک‌های مهاجر را در یخدان‌های‌ کوچک و بزرگ برایتان ارسال کنند، به این ترتیب در سایه غفلت نهادهای مسئول تا کیلومترها دورتر از محل زمستان گذرانی پرندگان مهاجر، ‌رستوران‌های لاکچری می توانند قیمت ها را در منوی خود به بهانه استفاده از  گوشت پرندگان وحشی چند برابر کنند.

گردش مالی بازار فروش لاشه پرندگان مهاجر در فریدونکنار در یک فصل، دستکم بین 150 تا 200 میلیارد تومان برآورد می شود و از وضعیت شگفت انگیز این بازار همین بس که فراگیری کرونا نیز با اینکه باعث تعطیلی تمام مشاغل و کسب و کارها در ایران شد اما درهای این بازار را نبست و اکنون که آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان هم در این منطقه از سوی سازمان دامپزشکی تأیید شده، همچنان شکار در این منطقه رونق دارد.

قصه ای که مربوط به امروز و دیروز نیست؛ طی سه سال گذشته نه کرونا و نه حتی آنفلوآنزای پرندگان هم نتوانسته حریف مافیای پشت پرده گردانندگان این بازار شود.

یک فعال محیط زیستی در رابطه با قدرت گردانندگان بازار پرندگان در فریدونکنار می گوید: قدرت مافیای شکار این پرندگان فراتر از تصور است و با اینکه بارها و بارها تذکر داده شده اما چون تجارت پرسودی است دکه های فروش این پرندگان هم برچیده نمی شود.

منظور از تجارت پرسود در این بازار یعنی گردش مالی روزانه بیش از 10 میلیاردتومان! این در حالی است که فقط لاشه پرندگان عرضه شده در این بازار به حدود روزانه شش هزار قطعه می‌رسد و میانگین قیمت نیز حدود 150 تا 200 هزار تومان است. البته که این قیمت‌ها از سال گذشته است و حتماً که در سال جاری این قیمت‌ها هم افزایش داشته است.

با این حساب، فریدونکنار حالا تبدیل شده به کیف پولی بزرگ که فرصت طلبان آن را دوره کرده اند. منطقه ای که اکنون به قتلگاه پرندگان مهاجر تبدیل شده است. طبق آمارهایی که چند سال پیش اعلام شد؛ بیش از یک میلیون قطعه پرنده مهاجر به صورت سالانه فقط در تالاب فریدونکنار شکار می‌شوند! با یک حساب سرانگشتی اگر قیمت متوسط هر لاشه را در حداقل ترین میزان 200 هزار تومان در نظر بگیریم، می توان گفت گردش مالی این بازار در فصل مهاجرت پرندگان دستکم 200 میلیارد تومان است. عددهایی که تعادل جمعیتی پرندگان وحشی فریدونکنار را به هم ریخته است.

شکارچیان این توجیه را دارند که تنها نرها شکار می شوند و این به نسل پرندگان ضربه ای وارد نخواهد شد اما عباس عاشوری پرنده شناس و پژوهشگر حوزه محیط زیست، درباره اثر صید نکردن پرندگان «ماده» برای حفظ نسل آنها، عنوان می‌کند: این اقدام هیچ تأثیر در بقای نسل پرندگان وحشی ندارند زیرا بسیاری از این پرندگان شامل غازها و اردک‌ها «مونوگام» یعنی تک همسره هستند و غالباً یک نر با یک ماده، زندگی می‌کنند. به گفته او یعنی با شکار نرها تعادل جمعیتی به هم می‌خورد.

آنطور که عاشوری ‌می گوید گونه هایی مانند درنا، لک لک و قو تا آخر عمر با یک همسر زندگی خود را می‌گذرانند و وقتی که جفت آنها می‌میرد، ممکن است جفت دیگری اختیار کنند یا در برخی گونه‌ها، پس از یک فصل زاد و ولد، احتمال تغییر جفت‌ وجود دارد اما این بدان معنی نیست که با کاهش جمعیت نرها، چند ماده زندگی خود را با یک نر می‌گذرانند؛ با کاهش جمعیت نرها، زاد و ولد و تداوم نسل پرندگان مختل می‌شود.

این پژوهشگر حوزه محیط زیست مجموعه‌ای از عوامل شامل تخریب زیستگاه‌ها، جوجه‌آوری و شکار را عواملی معرفی می‌کند که بر انقراض نسل پرندگان اثر می‌گذارند.