دریا قدرتی پور: عددها در بازار اسباب بازی درشت و پر طمطراق است تا جایی که گفته می شود حدود دو سال پیش بازار مصرف اسباب بازی در کشور یک میلیارد و 100 میلیون دلار بوده است و در همین سال 550 میلیون دلار در همین حوزه تولیدات داخلی داشته ایم.

از اینها که بگذریم این بازار لوکس حرف های زیادی برای گفتن دارد تا جایی که بررسی‌ها از وضعیت بازار اسباب‌بازی نشان می‌دهد قیمت بعضی از محصولات به میلیارد رسیده است و به گفته کارشناسان این موضوع ضعف در داخلی‌سازی و وابستگی به واردات را نشان می دهد.

کافی است به فروشگاه های لوکسی که به صورت آنلاین هستند سری بزنید تا ماشین های کنترلی و شارژی را ببینید که قیمت آنها تا بیش از یک میلیارد هم می رسد؛ بسته به اینکه اسباب بازی خرد و کوچک مثل لوگو بخواهید یا ابراسباب بازی، قیمت ها فرق می کند. گرچه برخی از نمونه های لوگو هم هست که بین 100 تا 200 میلیون قیمت دارند.

با این حساب اگر تا پیش از این قیمت خانه و مسکن میلیاردی بود حالا باید جای پای میلیاردی ها را در بازار اسباب بازی هم پیدا کرد؛ مسئله ای که به اعتقاد عماد ارغند، طراح و تولید کننده اسباب بازی امر معقولی شمرده می شود.

این تولیدکننده معتقد است قیمت این محصولات در مبدأ گران است و با توجه به قیمت ارز و ضرب آن در ریال بالارفتن نرخ‌ها منطقی به نظر می‌رسد.

عوارض گمرکی، هزینه ترخیص بار، حمل بار و... از جمله مواردی هستند که به گفته این تولید کننده باعث می شود قیمت نهایی محصول تغییر کند؛ امری که در بازار وارداتی ها به شدت نقش دارد.

اینها همه در حالی است که بخش‌قابل توجهی از اسباب‌بازی‌هایی که به ایران وارد می شود قاچاق است و با اینکه طیف گسترده ای از اسباب بازی ها تولید ایران هستند اما به دلایل مختلف از جمله عدم کیفیت مطلوب کمتر مخاطب دارند.

ارغند با اشاره به آزادبودن قیمت‌گذاری‌ها در بازار تشریح کرد: شورای نظارت بر اسباب‌بازی نباید نظارت سلبی داشته باشد. نمی‌توان صاحب سرمایه را محدود به واردات کالا‌های به خصوصی کرد. نباید مبنای ارزیابی را بر کالا‌هایی بگذاریم که قیمت سرسام‌آور دارند. ما اسباب‌بازی باکیفیت و داخلی داریم. تنوع قابل ملاحظه‌ای هم دارد. البته به اندازه‌ای نیست که بازار را اشباع کند.

با وجود اینکه سازمان نظارت بر اسباب‌بازی همواره به این نکته اشاره داشته که در حال تدوین ساز و کاری برای فروش سایت‌های آنلاین است و  شیوه‌نامه‌هایی برای نظارت بر فروش اسباب‌بازی در سایت‌ها تدوین شده است اما باز هم شاهد قاچاقی هایی هستیم که از این طریق به فروش می رسند.

چندی پیش عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی به همین موضوع اشاره کرد و اعلام کرد که  سالانه حدود 90 میلیون دلار اسباب بازی به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود. این در حالی است که گویا صنعت اسباب‌بازی ما همچنان در خواب زمستانی است و به اندازه ای که اسباب بازی قاچاق وارد ایران می شود تولیدات داخلی نتوانسته صادر شود.

این درحالی است که به گفته عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی نمی‌توان رقم دقیقی در زمینه ظرفیت صادرات ارائه داد، اما بر اساس آمارهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال 98حدود 25 میلیون دلار اسباب بازی به طور قانونی از ایران صادر شده، اما ظرفیت خیلی بیشتر از این رقم است.

حامد تأملی، حذف مالیات و عوارض صادراتی را از جمله حمایت‌های لازم از صنعت اسباب بازی عنوان کرده و معتقد است که با تهیه یک برنامه 10 ساله می‌توان بازار اسباب بازی منطقه را در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار داد. چرا که در کشورهای اطراف به جز ترکیه هیچ کدام تولیدکننده اسباب بازی نیستند و تولیدکنندگان ایرانی به ترکیه هم صادرات دارند.

هم اکنون تنها  15 تا 25 درصد بازار اسباب بازی در اختیار کالای ایرانی است گرچه این عددها هم چندان دقیق نیست؛ با این حال، می توان گفت که درصد زیادی از واردات اسباب بازی به صورت قاچاق است.