دریا قدرتی پور: رکود و سردی در بازار کفش اصفهان در زمستان بیشتر خودش را نشان داده است. این موضوع به خصوص در دو کانون عمده فروش کفش خودش را بیشتر نشان می دهد. حالا در راسته کفش فروشان واقع در چهارباغ پایین محدوده میدان شهدا باشی یا راسته خیابان سپه را گز کنی هر دو به فاصله چند صد متر از یکدیگر شباهت زیادی به یکدیگر دارند.

رکود و سکوت این روزها بازار کفش اصفهان را اشباع کرده است و فروشندگان نگرانند که اگر تا روزهای مانده به عید نوروز و موسم گرمتر شدن هوا به همین منوال بگذرد، نیم چکمه های زمستانی شان روی دستشان خواهد ماند.

به گفته آنها رونق خیلی وقت است از بازار کفش سپه و افتخار و شهدا رخت بربسته و با وجود اینکه بازار کفش به صورت فصلی تغییر شکل می دهد و نیم چکمه ها در زمستان مشتری پیدا می کند اما امسال زمستان، این بازار یخزده و سرمازده است.

به گفته فروشندگان، با وجود اینکه تا سال گذشته مشتریان کفش های زمستانه نسبتاً خوب بودند و بازار رونق مناسبی داشت اما امسال با تورم موجود و گرانی های پیش آمده، مخاطبان این بازار هم کم شده اند و آنها تا ورشکستگی فاصله ای ندارند.

منصوری یکی از باسابقه های بازار کفش است که در محدوده میدان شهدا مغازه کفش فروشی دارد. به گفته خودش از 18 سال پیش که این کار را شروع کرده، هیچوقت بازار کفش را به این شکل ندیده است. به گفته این فروشنده تا همین سال پیش هم با وجود کرونا مردم کفش می خریده اند.

او یکی از نیم بوت ها را برمی دارد، ورنداز می کند و می گوید: «این کفش ها چرم نیستند اما به قول معروف شبه چرم هستند و نسبتاً با کیفیت هستند. اما چون قیمت آنها بالاست مشتری چندانی ندارد.» برچسبی که روی کفش خورده قیمت 650 هزار تومان را نشان می دهد؛ عددی که نشان می دهد در ابعادی کلی تر،  بازار کفش با رکود مواجه شده است. به گفته منصوری سال پیش همین کفش به قیمت 400 هزار تومان فروخته می شد و با اینکه فروشنده ها سعی کرده اند قیمت را زیاد بالا نبرند تا خریدار کم نشود اما در واقعیت چنین اتفافی نیفتاده است.

حالا برچسب خورده ها تکلیفشان معلوم است و برچسب نخورده ها هم وقتی مشتریان قیمت هایشان را می پرسند، هکذا. آنها خیره به این برچسب ها نگاهی می اندازند و می روند. به گفته فروشندگان، این نگاه های خیره در بازار کفش زیاد شده است؛ خریداری هم اگر باشد، کارش تنها به نگاهی معنی دار ختم می شود.

فروشنده ها از وضعیت بازار ناراضی اند. به گفته آنها نیاز بازار کفش به صورت فصلی تغییر شکل پیدا می کند اما این زمستان با بقیه زمستان های اصفهان متفاوت است.

در این زمستان؛ گرانی، پایش را در یک کفش کرده و مشتریان را فراری داده است. بنابراین نارضایتی تنها محدود به فروشندگان نمی شود، خریداران نیز از این بازار دل خوشی ندارند و گرانی چندبرابری نرخ کفش ها را دلیلی بر نخریدن می دانند. به گفته خریداران معیشت و سفره ها مهم تر از پاپوش است و آنها ترجیح می دهند بر اساس نیازها و ضروریاتی که دیگر نمی توان از آنها گذشت اقدام به خرید کنند.

علت گرانی کفش هم مشخص است، افزایش نرخ مواد اولیه به‌ویژه مواد پتروشیمی و گرانی دلار باعث شده که بازار کفش رونق گذشته را نداشته باشد و این نه تنها در وضعیت داخل بلکه در زمینه صادرات هم تاثیر زیادی داشته است و به گفته تولیدکنندگان عمده کفش، وضعیت حکایت از این دارد که صادرات کفش هم در مقایسه با گذشته از وضعیت خوبی برخوردار نیست.

حتی وضعیت به گونه ای شده که تعدادی از فعالان بازار کفش به فکر تغییر شغل هستند؛ زیرا بر اساس ادعای آن‌ها تقاضا در بازار کفش پایین است. آن‌ها می‌گویند درآمد مردم به‌قدری کم است که از پس خرید اجناس جدید با قیمت بالا برنمی‌آیند. مردم نیز خرید یک جفت کفش مناسب چهارفصل را به خرید هر جفت کفش مخصوص یک‌فصل ترجیح می‌دهند.

در دو سال کرونا وضعیت بازار کفش مناسب نبود و به دلیل کاهش رفت و آمد، افراد سعی می‌کردند از وسیله هایی که دارند استفاده کنند. اینک که در زمان پساکرونا هستیم مهمانی ها دوباره از سر گرفته شده است اما بازهم حال بازار کفش به دلیل گرانی خوش نیست.

با گشتی در بازار چشممان به قیمت های عجیب میلیونی می خورد. در میان کفش‌ها، کتونی قیمت مناسب تری نسبت به کارایی آن دارد اما برخی کفش‌های مجلسی زنانه با قیمت‌های عجیب وجود دارد که برق را از سر می پراند. به طور مثال یک کفش نیم بوت زنانه با جنس چرم تا دو میلیون تومان قیمت خورده است؛ این در حالی است که این کف قیمت یک نیم بوت محسوب می شود و قیمت بوت های بلندتر دو نیم و حتی تا سه و نیم میلیون تومان هم قیمت دارند. این قیمت ها البته بیشتر در قسمت های بالای شهر رواج دارد و به گفته کفش فروشان میدان شهدا؛« اینجا کسی خریدار این کفش های گرانقیمت نیست.»

راسته کفش فروشی های هر منطقه از شهر، خریداران خاص خودش را دارد. هر چه به جنوب شهر نزدیکتر بشوی و بخواهی کفش های برند بوفالو و یا برندهای مشهور را بخری نیم بوت ها حتی تا 5 میلیون هم قیمت می خورند.

در این میان طبقه متوسط همان راسته شهدا را برای خرید کفش انتخاب می کنند. خانمی که برای خرید کفش به بازار آمده است، با نارضایتی می‌گوید: «خودتان قضاوت کنید، کفش‌ها گران و بی‌کیفیت است، دورتادور کفش‌ها چسب ریخته شده و حتی یک دوردوزی هم ندارند، پول بدهیم کفش بی‌کیفیت بخریم؟!» در فروشگاه دیگری نیز خانواده‌ای برای خرید کفش تابستانی آمده‌اند و پس از قیمت‌گرفتن، ارزان‌ترین محصول را انتخاب می‌کنند. پدر این خانواده توضیح می‌دهد: «این درست نیست که قیمت کفش‌های زمستانه با پایین‌ترین کیفیت از 500 هزار تومان شروع شود. خب ما پول بابت چه بدهیم؟ بی‌کیفیتی؟»

خیابان سپه و پاساژ افتخار از دیگر مراکز اصلی فروش کفش در اصفهان به شمار می‌روند. زمانی فروشگاه‌های این دو منطقه جزو بازارهای پر رفت‌وآمد شهر محسوب می‌شدند ولی کفش‌فروشان این مناطق اصفهان هم مانند سابق بازار شلوغی ندارند. یکی از فروشنده‌های مسن کفش در پاساژ افتخار می‌گوید: «ما رکود را پشت سر گذاشتیم و حالا با ورشکستگی دست ‌و پنجه نرم می‌کنیم! کفش مثل قبل مشتری ندارد، خود من در طول هفته قبل فقط 10 مشتری داشتم که آن‌ها ارزان‌ترین مدل‌ها را خریدند. قیمت کفش در تولیدی‌ها هم بی‌رویه بالا می‌رود.»

در خیابان سپه نیز وضعیت فروش مناسب نیست و با اینکه ویترین ها زمستانه شده اند اما کسب و کار آنطور که باید و شاید رونق ندارد. در همین رابطه فروشنده‌ای در خیابان سپه درباره کسب ‌و کار خود توضیح می‌دهد: «زمانی مغازه من به خاطر حضور مشتریان زیاد جای سوزن انداختن نداشت؛ ولی دوسه سالی می‌شود که مشتری کم شده و اجناس روی دستمان می‌ماند، از آن‌طرف قیمت کفش در تولیدی‌ها چند برابر شده است. مردم دیگر کفش اسپرت هم نمی‌خرند، من مانده‌ام چه چیزی می‌پوشند؟!»