دریاقدرتی پور: محله ها همیشه رکن اصلی اصالت شهرها بوده اند. محله هایی که اکنون به واسطه مهجوریت و محرومیت به یک چالش تبدیل شده اند. شاید بتوان بسیاری از محلات را در اصفهان نام برد که با وجود اینکه فاصله زیادی با لوکس ترین نقطه شهر ندارند اما به همین علت تبدیل به یک هسته آسیب زا و ناهنجاری شده اند.

کارشناسان معتقدند زمانی که یک محله از نقطه مرکزی شهر پرت می افتد و محروم از امکانات می شود به چالشی بزرگ برای مدیریت شهری تبدیل می شود بنابراین یکی از بهترین روش ها برای مدیریت بهتر شهر توجه به محلات و وارد کردن آنها در مدیریت شهر است.

در این راستا پیشنهاد ۶۰۰ میلیارد تومانی شهرداری برای «محله‌محوری» اصفهان، به نظر می رسد گامی موثر در راستای توجه به محلات باشد؛ گامی که از سال گذشته با قرار دادن بودجه ای مناسب برای محلات آغاز شد و امسال نیز قرار است با تصمیمات خوبی که گرفته شده پیگیری شود. تصمیمی که به گفته رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان در راستای پژوهش های انجام شده گرفته شده است.

به گفته مصطفی نباتی نژآد، یک تیم پژوهشی برای دریافت مسائل شهروندان به محله‌های شهری مراجعه می‌کرد و خروجی آن اولویت دادن به اعتبارات محله‌محور شهرداری بود و به همین مناسبت حدود ۵۰ محله شهر برای طرح محله‌محوری سال ۱۴۰۲ انتخاب شده است.

وی با اشاره به اینکه در سال جاری ۴۰۰ میلیارد تومان بودجه محله‌محوری برای ۳۰ محله از مناطق 15گانه شهرداری به تصویب شورا رسید از پیشنهاد ۶۰۰ میلیارد تومانی برای محله‌محوری برای سال آینده از سوی شهرداری خبر داده است.

استفاده از سکوی فرصت‌ها

به گفته کارشناسان، محله محوری به معنای استفاده از سکوی فرصت ها است و نقش مهمی در اداره شهر دارد. كامبیز مصطفی پور، جامعه شناس در این رابطه معتقد است: پررنگ شدن نقش محله ها در شهرها می تواند انزوای شهروندان از فعالیت های اجتماعی را كاهش دهد و آنها را به عنصری فعال در اداره امور شهر و جامعه تبدیل كند. حال اگر با نگاهی اجمالی به وضعیت شهرهای امروزی نگاهی بیندازیم می‌توان نتیجه گرفت که محله‌ها در عرصه‌ کالبدی کلانشهر اصفهان چندان جایگاهی ندارند و در برنامه ریزی‌ها به آن توجهی نشده‌است و این امر با توجه به رشد و توسعه کالبدی مزید بر علت شده و محله‌ها را دچار از هم گسیختگی و آشفتگی کرده ‌است. در چنین شرایطی وظایف به عهده مدیریت شهری است که با تدابیر خود علاوه بر بازیابی نقش گذشته محله‌ها بر شرایط جدید و آینده فائق آیند و از این ظرفیت و پتانسیل در اداره بهتر شهر بهره ببرند.

به گفته این کارشناس، مشاركت شهروندان در امور شهری یكی از مهمترین راهكارها برای حل مشكلات و مسائل شهر است، این مشاركت در سطوح و ابعاد مختلف امكان پذیر است، با این حال مشاركت ساكنان محلات عالی ترین و مؤثرترین سطح مشاركت را به نمایش می گذارد چرا كه ابعاد محلات نسبت به مناطق شهر كوچك تر است و شهروندان شناخت بیشتری نسبت به محل سكونت خود دارند.

بر اساس آمارهای موجود در شهرداری و بر مبنای بررسی‌های سنوات گذشته حدود ۲۲۰ محله در اصفهان وجود دارد که از این تعداد حدود ۹۰ محله در اصفهان نسبت به محلات دیگر دارای امکانات کمتری است.

با توجه به این تعداد محله محروم از امکانات، شهرداری از سال گذشته تصمیم گرفت بودجه های مناسب تری را برای محله محوری تعیین کند و به این ترتیب برخی از محلات اصفهان رنگ و بوی تازه ای به خود گرفتند.

تقسیم عادلانه خدمات همواره موضوعی بوده که مورد توجه شهردار اصفهان نیز قرار داشته و علی قاسم زاده شهردار اصفهان همواره بر این نکته تاکید کرده که فعالیت در حوزه محله محوری یکی از راهکارهای اصلی کاهش سفرهای درون شهری و در نتیجه کاهش آلاینده‌های جوی به دنبال کاهش تردد است و باید توجه داشت که با این رویکرد تقسیم عادلانه خدمات را نیز خواهیم داشت و کمتر شهروندان مجبور خواهند بود از حاشیه‌ها به مرکز شهر سفر کنند.