فرش دستباف یکی از شاخص‌ترین محصولات تولیدی کشور در چند دهه گذشته بوده است تاجایی كه بسیاری از مردم دنیا ایران را با نام قالی ایرانی می شناسند و اعتبار برند فرش ایران در دنیا به اثبات رسیده است.

اما در ده سال گذشته به دلیل مشکلات داخلی و همچنین تغییرات جهانی شاهد افول صادرات فرش دستباف به خارج از کشور بوده ایم و این کاهش صادرات در مرحله نخست دامن قالیبافان کشور را که تعدادشان نیز کم نبود، گرفت و موجب تعطیل شدن تعداد زیادی از کارگاه‌ها و خاموشی دارهای قالی در خانه‌های روستايی و شهری شد، علت اصلی کاهش صادرات را می توان در جاهای مختلف جستجو کرد اما ضعف سیاستگذاری های کشور برای حضور قوی در بازارهای جهانی، بروز رقبای جدید و همچنین ركود اقتصادی در غرب را می توان به عنوان دلایل اصلی این اتفاق نامبارک در حوزه فرش دستباف دانست.

با کمرنگ شدن حضور قالی‌های خوش نقش ایرانی در ویترین‌های آمریکا و کشورهای اروپایی شاهد نقش آفرینی رقبای جدیدی چون پاکستان و هند بودیم که گاهی با تقلید از طرح‌های ایرانی محصولاتشان را حتی به نام برند ایرانی به بازار جهانی قالب می کردند و سودهای سرشاری از این راه عاید این رقبای تازه به دوران رسیده قالی ایرانی شد.

با 70 میلیون دلار صادرات به آمریکا دردی از فرش دوا نمی شود

نایب رئیس اتحادیه تولید و صادرات فرش دستباف ایرانی در رابطه با موضوع صادرات فرش دستباف گفت: چالش‌های صادرات فرش جدا از چالش های کل کشور نیست و تمام مشکلاتی که صادرات در ایران با آن مواجه شده برای فرش هم صادق است.

رضی میری در ادامه افزود: نرخ ارز واقعی نیست و قیمت تمام شده ای كه در بازارهای بین المللی عرضه می شود قابل رقابت با رقبای فرش ایرانی نبوده و این نکته در صادرات فرش حائز اهمیت است.

وی تصریح کرد: نکته دیگر این است كه بازار آمریکا را از دست داده ایم واکنون هم كه دوباره وارد شده ایم به دلیل مشکلات بسیاری در این بازار جایگاه مشخصی نداريم و با 70میلیون دلار صادرات به آمریکا دردی از صادرات دوا نمی شود .

رئیس مرکز ملی فرش ایران هم در رابطه با موانع پیش روی صادرات فرش بیان کرد: فرش ایرانی در حوزه صادرات دارای موانع آزاردهنده متعددی است که یکی از آنها ظهور و بروز انواع کفپوش های جایگزین و زیراندازهای صنعتی مثل فرش ماشینی، موکت، پارکت و موارد مشابه است و نکته دیگر تغییر سبک زندگی و صلاحیت مصرف کنندگان فرش در بازارهای مختلف است.

حمید کارگر اظهار داشت: نکته قابل ملاحظه در صادرات فرش، تحریم ها، تنگناهای اقتصادی، ریسک بالای صادرات در بعضی بازارهای هدف، مشکلات نقل و انتقال ارز، افزایش هزینه های حمل و نقل و بیمه محصولات و مواردی از این دست است.

وی در ادامه افزود: حضور قدرتمند بعضی از رقبای ما مانند هند و پاکستان در برخی از بازارهای هدف به ویژه با اتکا به مزیت هایی مثل نیروی کار ارزان و قیمت تمام شده پایین مزید بر علت است زیرا می دانیم که فرش کشورهای رقیب ما با بهای کمتری تولید و به بازار عرضه می شود.

رئیس مرکز ملی فرش ایران اذعان داشت: در کنار این مسائل، مسائلی مثل سستی و کاهلی فعالان فرش در تطبیق طرح‌های و نقش‌ها و رنگ آمیزی با نیاز و سلیقه بازار امروز، تأثیر بسزایی در کاهش صادرات این هنر صنعت ایرانی داشته است.

وی اظهار داشت: از طرفی تورم هم بر قیمت تمام شده فرش اثر گذاشته و مجموعه ای از عوامل داخلی و خارجی تنگناهای شدیدی را در حوزه صادرات پدید آورده است.