تعطیلات در تقویم همیشه سبب کاهش بهره‌وری و سرانه کار مفید نیست بلکه برخلاف تصور آنچه تحقیقات نشان می‌دهد کاهش روزهای تعطیل در تقویم سبب کاهش کار مفید می‌شود. کشور آمریکا با ۱۱۷ روز تعطیلی سرانه کار مفیدش ۴۲ است و ایران با داشتن ۷۸ روز تعطیل، سرانه‌ کار مفیدش به ۱۵ می‌رسد. از این رو است که بسیاری از کارشناسان معتقدند که کشورهایی که تعطیلات بیشتری را در تقویم دارند سرانه کار مفیدتری نیز در تاریخ خود ثبت خواهند کرد.

گرچه آماری دقیق از تأثیر هر روزه تعطیلات بر اقتصاد کشور وجود ندارد اما کارشناسان با تقسیم میزان تولید ناخالص داخلی کشور به روزهای فعال سال، ارقامی را به دست آورده‌اند که هزینه تعطیلی بر اقتصاد را تا حدودی مشخص می‌کند. براساس آمار بانک جهانی، ارزش تولید ناخالص داخلی ایران معادل ۴۱۲۳۰۴ میلیون دلار در سال ۲۰۱۶ میلادی بوده است که بر همین اساس رقم تولید ناخالص ملی کشور روزانه معادل 1/5 میلیارد دلار است.

اگر این رقم را به ۲۶ روز تعطیلی کشور ضرب کنیم به رقمی معادل ۳۹ میلیارد دلار می‌رسیم که این عدد بار سنگینی بر اقتصاد و به سبب آن اشتغال کشور می‌گذارد. کاهش معناداری که مطالعات انجام شده در کشورهای آلمان و مالزی، مُهر تأیید بر آن می‌زنند.

حالا اما تصور کنید که این روزهای تعطیل در محل زندگی‌تان با روزهای تعطیل در سایر کشورها هماهنگ نباشد. یعنی روزهای تعطیل پایان هفته در کشور شما با کشورهای دیگر اختلاف داشته باشد. در نتیجه معاملات اقتصادی بین المللی به مراتب با مشکل روبه‌رو می‌شود و همین سبب رکود اقتصادی خواهد بود.

به همین خاطر مجلس پیشنهاداتی برای تغییر در تعطیلات رسمی و تعطیلات آخر هفته داده است که البته تا به امروز این پیشنهاد به نتیجه‌ای نرسیده و نتوانسته رأی اکثریت نمایندگان را جلب کند اما نمایندگانی که بر این موضوع معتقدند پس از شش ماه پیشنهاد تغییر در تعطیلات رسمی را دوباره مطرح کرده‌اند تا برای بار دیگر به شور گذاشته شود.

رد طرح اصلاح قانون تعطیلات در ایران

«تغییر در تعطیلات کشور» موضوعی جدید نیست. تقریباً در سال‌های ۸۹ به دنبال بحث بر سر شمار زیاد روزهای تعطیل در ایران، شورایعالی انقلاب فرهنگی دست به تنظیم سندی زد که در آن بر باور غلط عامه مردم خط بطلان می‌کشید. در این سند توضیح داده می‌شود که ایران در مقایسه با کشورهای جهان به جز یک کشور، کمترین تعطیلات را در جهان دارد. به‌گونه‌ای که اگر 25 روز تعطیل رسمی و 52 روز تعطیل جمعه‌ها در نظر گرفته شود، تعداد تعطیلات به 77 روز می‌رسد و با احتساب نیم‌روز تعطیلی جمعه‌ها هم، این تعداد به 103 روز خواهد رسید که از همه کشورهای جهان به جز یک کشور، کمتر است.

از آن سال به بعد بحث بر سر اصلاح «قانون اصلاح لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور» ‌که مصوب 1378/5/25 و مورد تأیید شورای نگهبان در تاریخ 1378/5/27 بود، بالا گرفت و مجلس را بر آن داشت تا پیشنهاد دو تغییر در تعطیلات کشور را کلید بزنند. اولین پیشنهاد، پیشنهاد تعطیلی روز شنبه‌ به جای پنج شنبه بود. تغییری که به دلیل همسان سازی با تعطیلات کشورهای دیگر جهت تبادلات بهتر اقتصادی از سوی نمایندگان پیشنهاد شد که البته با رد کلیات این طرح از سوی کمیسیون اجتماعی مجلس روبه‌رو شد که سلمان خدادادی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی حذف و جابه جایی تعطیلات رسمی کشور را دلیل رد این طرح دانسته بود.

اما پیشنهاد دوم مجلس که برای حل مشکل جابه جایی و تداخل روزهای تعطیل ذیل ماده 2 طرح اصلاح لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور مطرح شده بود نیز به واسطه رد کلیات، مورد موافقت قرار نگرفت. در این ماده پیشنهاد شده بود که تعطیلی روز 4 فروردین به 5 فروردین تغییر پیدا کرده و تعطیلی روز 12 فروردین که مصادف با روز جمهوری اسلامی ایران است و همچنین تعطیلی روز 15 خرداد از تقویم حذف شود.

حالا اما پس از اینکه مجلس پس از کش مکش‌های فراوان در آخرین ماه‌های سال ۹۵ رأی به افزایش یک روز تعطیل دیگر در بین تعطیلات مذهبی در ایران داد و روز اول امامت حضرت مهدی (عج) را در تقویم تعطیل کرد، در اولین ماه سال جاری، ۱۵ نفر از نمایندگان با امضای نامه‌ای به هیئت رئیسه مجلس طرح تغییر تعطیلات در تقویم ایران را دوباره مطرح کردند تا این بار با طرح این پیشنهاد در صحن علنی مجلس بتوانند نظر و رأی بیشتری از نمایندگان را جلب کنند.

ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس نماینده‌ای بود که از ارسال طرح تعطیلات رسمی کشور با امضای ۱۵ نفر از نمایندگان به هیئت رئیسه مجلس خبر داد. عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس، گفت: قرار است در این طرح روز ۱۲ فروردین از تعطیلات برداشته و یک روز به روزهای تعطیلی رسمی نوروز اضافه شود تا روزهای تعطیلی نوروز به پنج روز برسد؛ حال این طرح تقدیم هیئت رئیسه مجلس شده و به زودی اعلام وصول خواهد شد.

البته این طرح با مخالفت بسیاری از نمایندگان از جمله محمدعلی اسفنانی عضو کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس روبه رو شد که افزودن تعطیلات را بی حاصل دانسته است. به گفته او، تعطیلات در کشور بسیار زیاد بوده و باید با سازوکاری مشخص کاهش تعطیلات به طور قطع صورت گیرد اما از سوی مسئولان دولتی عزمی برای اجرای این موضوع وجود ندارد.