الف: آزمون سراسری سال 96 پنج شنبه و جمعه گذشته برگزار شد. به گفته مسئولان در آزمون امسال نزدیک به 930 هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند که حدود 581 هزار داوطلب خواستار رقابت در گروه آزمایشی علوم‌تجربی بوده‌اند! علامت تعجب به این علت است که مجموع داوطلبان سایر گروه‌ها به تعداد داوطلبان گروه آزمایشی تجربی نمی‌رسد.

این روزها به نظر می‌رسد با تغییراتی که در پی اجرایی‌شدن نظام سلامت رخ داده است، تلقی عمومی به زبانی عامیانه این شده که «این روزها نان در پزشکی است»‌ لذا اگر در گذشته دانش‌آموزان به تحصیل در رشته‌های فنی و مهندسی ترغیب می‌شدند، اکنون این میل فروکش کرده و داوطلبان متمایل به سمت رشته‌های علوم‌تجربی شده‌اند. تصور عمومی این است که در پی اجرای نظام سلامت، میزان حقوق پزشکان افزایش یافته و درآمد سرشار در دکترشدن است.

این در حالی است که براساس یک تحقیق انجام‌شده در سال 93، در سه سال گذشته حدود 80 درصد دانشجویان در 20 رشته اصلی تحصیل می‌کردند به‌طوری که حسابداری با 230 هزار دانشجو بیشترین سهم را در میان رشته‌محل‌ها به خود اختصاص داده بود، پس از آن حقوق با 170 هزار دانشجو و کامپیوتر (نرم‌افزار) در حدود صد هزار دانشجو، مهندسی کامپیوتر (سخت‌افزار) نیز دارای 80 هزار دانشجو بود. در رشته مدیریت بازرگانی 70 هزار دانشجو، در رشته مدیریت دولتی 63 هزار دانشجو، در رشته مهندسی عمران که نهمین رشته پرجمعیت آن سال‌ها بود حدود 62 هزار دانشجو و در رشته روانشناسی حدود 60 هزار دانشجو تحصیل می‌کردند.

علت دیگری که می‌توان درباره درخواست «دکتر شدن» نسل‌های آینده شغلی ارزیابی کرد، وضعیت نابسامان در بازار کار رشته‌های مرتبط با فنی و مهندسی است. سال گذشته بود که پس از اعلام رتبه‌های برتر کنکور ۹۵ ‌مشخص شد یک دانشجوی رشته مهندسی برق در دانشگاه صنعتی شریف، رتبه یک کنکور گروه آزمایشی تجربی را کسب کرده است! اینکه چه چیز باعث شده دانشجوی یکی از بهترین دانشگاه‌های «مهندسی» از ادامه تحصیل در این دانشگاه انصراف دهد و در رشته پزشکی درس بخواند، تحلیل‌های زیادی را در پی داشت که فصل مشترک تمام این تحلیل‌ها رکود و ورشکستگی در بازار کار فنی و مهندسی بود. چیزی که نمود آن در تعطیلی کارخانه‌ها هم دیده می‌شود.