به رغم محبوبيت بالاي استفاده از ظروف نچسب، بحث هاي بسياري درباره اين پوشش ها از قبيل تفلون وجود دارند.برخي منابع ادعاي مضر بودن آنها و ارتباط با بيماري هايي مانند سرطان را مطرح کرده اند، در شرايطي که ديگران معتقدند پخت و پز با ظروف نچسب کاملاً بي خطر است.

ظرف نچسب چيست؟

ظروف نچسب، مانند ماهيتابه، با ماده اي به نام پلي تترا فلورو اتيلن (PTFE) که به نام تفلون مشهور است، پوشش داده شده اند. تفلون يک ماده شيميايي مصنوعي محسوب مي شود که از اتم هاي کربن و فلوئور تشکيل شده است.

با وجود اين، ايمني ظروف نچسب طي دهه گذشته مورد بررسي قرار گرفته است. نگراني ها روي يک ماده شيميايي به نام پرفلوئورواُکتانيک (PFOA) متمرکز شده بود که در گذشته براي توليد ظروف نچسب مورد استفاده قرار مي گرفت، اما امروزه ديگر اين گونه نيست.

همچنين، بررسي ها خطرات مرتبط با قرار گرفتن تفلون در برابر گرماي بيش از اندازه را شامل مي شد.

امروزه، تمام محصولات تفلون فاقد پرفلوئورواُکتانيک هستند. از اين رو، اثرات سلامت قرار گرفتن در معرض اين ماده ديگر دليلي براي نگراني نيستند.

پرفلوئورواُکتانيک تا سال 2013 در توليد تفلون مورد استفاده قرار مي گرفت. در شرايطي که بيشتر پرفلوئورواُکتانيک روي ظروف به طور معمول در نتيجه دماي بالاي فرآيند توليد از بين مي رفت، مقداري اندک از آن همچنان در محصول نهايي باقي مي ماند.

پژوهش ها نشان دادند که ظروف تفلون منبع قابل توجهي براي مواجهه با پرفلوئورواُکتانيک نيستند.

پرفلوئورواُکتانيک با تعدادي از بيماري ها مانند اختلالات تيروئيد، بيماري مزمن کليوي، بيماري کبد و ... پيوند خورده است. همچنين، اين ماده با ناباروري و وزن کم نوزاد هنگام تولد مرتبط است.

خطرات گرماي بيش از اندازه

به طور کلي، تفلون ترکيبي ايمن و پايدار است. با وجود اين، در دماي بالاي 570 درجه فارنهايت (300 درجه سانتيگراد)، تجزيه پوشش هاي تفلون ظروف نچسب آغاز شده و مواد شيميايي سمي وارد هوا مي کنند. استنشاق اين بخارات ممکن است به تب بخار پليمر که به نام آنفلوآنزاي تفلون نيز شناخته مي شود، منجر شود.

تب بخار پليمر شامل علايم موقتي شبه آنفلوآنزا مانند لرز، تب، سردرد و بدن درد مي شود. بروز علائم چهار تا ده ساعت پس از مواجهه آغاز مي شود و بيماري به طور معمول طي 12 تا 48 ساعت از بين مي رود.

برخي مطالعات موردي کوچک نيز عوارض جانبي جدي‌تر مواجهه با تفلون بيش از حد گرما ديده را گزارش کرده اند، که از آن جمله مي توان به آسييب ريوي اشاره کرد.

با اين حال، در تمام موارد گزارش شده، افراد در معرض بخارات ظروف تفلون که حداقل 730 درجه فارنهايت (390 درجه سانتيگراد) حرارت ديده بودند، قرار گرفته و اين مواجهه حداقل چهار ساعت ادامه داشته است.

نکاتي براي به حداقل رساندن خطر هنگام پخت و پز

اگر اقدامات احتياطي اوليه را مد نظر قرار دهيد، پخت و پز با ظروف نچسب بي خطر، سالم و راحت است. با دنبال کردن نکته هاي زير مي توانيد هنگام پخت و پز خطر را به حداقل برسانيد:

1)تابه خالي را از پيش گرم نکنيد: تابه هاي خالي مي توانند طي چند دقيقه به دماهاي بالا برسند، که به طور بالقوه موجب انتشار بخارهاي پليمري مي شود. پيش از اينکه تابه را روي حرارت قرار دهيد، مقداري غذا يا مايع درون آن بريزيد.

2)از پخت و پز روي حرارت بالا پرهيز کنيد: روي حرارت متوسط يا کم پخت و پز کنيد و از سرخ کردن پرهيز کنيد، زيرا اين تکنيک پخت نيازمند دماهايي بالاتر از ميزان توصيه شده براي ظروف نچسب است.

3)تهويه آشپزخانه را فراموش نکنيد: هنگام پخت و پز دستگاه هود خود را روشن کرده يا پنجره ها را براي کمک به خروج هر گونه بخار باز کنيد.

4)از وسايل آشپزخانه (قاشق، چنگال، کاردک و...) چوبي، سيليکوني يا پلاستيکي استفاده کنيد: وسايل آشپزخانه فلزي مي توانند موجب خراش سطح نچسب شوند و طول عمر آنها را کاهش دهند.

5)شستشوي ظروف نچسب را با دست انجام دهيد: ظروف نچسب را به آرامي با يک اسفنج و آب گرم صابوني شستشو دهيد. از پاک کننده هاي فلزي يا سخت مانند سيم و اسکاچ براي شستشوي ظروف نچسب استفاده نکنيد زيرا مي توانند سطح آنها را خراش دهند.

جايگزين هايي براي ظروف نچسب

ظروف نچسب مدرن به طور کلي بي خطر در نظر گرفته مي شوند. با وجود اين، اگر همچنان درباره استفاده از آنها و اثرات سلامت بالقوه نگران هستيد مي توانيد استفاده از يک جايگزين را مد نظر قرار دهيد. از جمله جايگزين هاي فاقد تفلون مي توان به موارد زير اشاره کرد:

فولاد ضد زنگ: فولاد ضد زنگ گزينه اي بادوام و مقاوم در برابر خراش محسوب مي شود. همچنين، استفاده از ظروف تهيه شده از فولاد ضد زنگ در ماشين ظرفشويي خطري ندارد و در نتيجه، پاکسازي آنها راحت است.

ظروف چدني: هنگامي که به درستي آماده شده باشد، چدن مي تواند به طور طبيعي حالتي نچسب داشته باشد. ظروف چدني از طول عمر بالايي برخوردار هستند و مي توانند دماهايي بالاتر از آنچه براي ظروف نچسب بي خطر در نظر گرفته مي شود را تحمل کنند.

ظروف سفالي: ظروف سفالي هزاران سال است که مورد استفاده قرار مي گيرند. آنها گرما را به خوبي توزيع مي کنند و در صورتي که خوب آماده شده باشند، حالتي نچسب دارند. همچنين، آنها در برابر خراش مقاوم هستند و مي توانند دماهاي بسيار بالا را تحمل کنند.

ظروف سراميکي: ظروف سراميکي محصولاتي نسبتاً جديد محسوب مي شوند. آنها از خواص نچسب عالي بهره مي برند، اما پوشش اين ظروف به راحتي خراش بر مي‌دارد.

ظروف سيليکوني: سيليکون يک لاستيک مصنوعي است که اغلب براي ساخت ظروف ضد آتش مورد استفاده براي پخت و پز در فر و وسايل آشپزخانه مورد استفاده قرار مي گيرد. سيليکون روي حرارت مستقيم مقاومت چنداني ندارد و بهتر است براي پخت استفاده شود.