روزبه متقی، یکی از استعدادهای درخشان ایرانی است که برخلاف علاقه پدرش پا به عرصه کامپیوتر گذاشت و بعد از تحصیل در دانشگاه شریف از یکی از دانشگاه‌های کانادا بورسیه گرفت و بعد از آن نیز در جورجیاتک و استنفورد ادامه تحصیل داد. وی هم‌اکنون در مؤسسه هوش مصنوعی «پل آلن» روی پروژه‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی کار می‌کند. پل آلن شخصی است که به همراه «بیل گیتس»، شرکت مایکروسافت را بنیانگذاری کرده است. خبرگزاری آنا با این مغز متفکر ایرانی که یک نمونه واقعی از فرار مغزهاست گفتگویی انجام داده که بخش هایی از اظهارات او را می خوانید:

■ در دوره لیسانس که در ایران بودم، در مسابقات ربوکاپ می‌دیدم که محققان ایرانی خیلی خوب عمل می‌کنند و همیشه هم جزو سه رتبه اول می‌شدند. اما این برتری در همینجا باقی مانده است. چون کسی روی این افراد سرمایه‌گذاری نمی‌کند و این افراد مجبور می‌شوند که از ایران خارج شوند. می‌توانم بگویم تقریباً همه کسانی که هم‌دوره من در ربوکاپ مقام آوردند، از ایران رفتند.

■ تحقیقات در تخصیص بودجه در ایران اولویت آخر است. البته در بسیاری جاهای دنیا به این شکل است. حتی شرکت‌های بزرگی مثل «یاهو» که در حال ورشکست شدن هستند، اولین بخشی را که قلع و قمع می‌کنند، بخش تحقیقاتی‌شان است. ولی در کشورهایی مثل آمریکا چون بودجه زیاد دارند، تحقیقات خیلی با کسری بودجه مواجه نمی‌شود.

■ نکته خوبی که دانشگاه‌های آمریکا و کانادا دارند این است که به دانشجویان بورس می‌دهند یعنی در مدت تحصیل، هم شهریه دانشگاه و هم کمک هزینه‌ای برای اجاره خانه و هزینه‌های شخصی پرداخت می‌کنند. در نتیجه دانشجو دیگر دغدغه فکری پول درآوردن ندارد. اما در ایران این تسهیلات وجود ندارد و دانشجو مجبور است تمام فکر و ذهنش پول درآوردن باشد و تحقیقات ناخودآگاه در اولویت بعدی قرار می‌گیرد و در نهایت وقتی را که باید، روی تحقیقات‌شان نمی‌گذارند.

■ جوانانی که از ایران به آمریکا یا کشورهای دیگر برای تحصیل می‌روند، از نظر علوم و اطلاعات پایه در سطح خوبی هستند و برخی مواقع از دانشجویان کشورهای دیگر خیلی بالاتر هستند اما اصلاً به‌روز نیستند. به همین دلیل شخصی که فوق لیسانسش را از ایران و شخصی که از کانادا یا آمریکا می‌گیرد، خیلی از نظر سواد متفاوت هستند.