نصف جهان: لابد هیچکس جز همایون شجریان نمی‌توانست در این روزها که به قول خودش،‌ روزهایی است که همه‌مان چون «سیاوش» در گذر آتش هستیم؛ با پستی چند ده کلمه‌ای در صفحه‌ شخصی‌اش، اتفاقی را در عرصه‌ موسیقی ایران رقم بزند که تا پیش از آن کمتر وجود داشت؛ اینکه کنسرت خیابانی همایون شجریان می‌تواند برگزار شود یا خیر یک طرف ماجراست و امیدی که او با پست خود ایجاد کرده است، طرف دیگر ماجرا؛ به‌خصوص آنکه اعلام آمادگی او بلافاصله با حمایت مسئولان فرهنگی کشور همراه شد. همایون شجریان البته پیش از این هم تلاش‌هایی در این زمینه انجام داده بود و در سال 92 نیز برای برگزاری یک کنسرت خیابانی اعلام آمادگی کرده بود؛ آن بار آرزویش محقق نشد؛ این بار اما این امیدواری وجود دارد تا مردم ایران شاهد‌ برگزاری کنسرتی رایگان و خیابانی از آوازخوانی شوند که در اوج قله‌ آواز ایران ایستاده است.

«هنر» برای روزهای سخت

به گزارش موسیقی ما، اگرچه اقدام همایون شجریان را باید ستود اما این ماجرا، امری مسبوق به سابقه است. اگر از فعالیت‌های کانون موسیقی «چاووش» با سردمداری هوشنگ ابتهاج، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان در همراهی مردم در زمان انقلاب بگذریم که حاصلش آثاری شده که نه تنها جزو برترین آثار موسیقی سنتی ایران است بلکه از اهمیت بسیاری در همراهی موسیقی با تحولات اجتماعی برخوردار است، می‌توان به همراهی هنرمندان در دوران جنگ هشت‌ساله نیز اشاره کرد.

هنرمندان برجسته موسیقی از ابتدای جنگ تحمیلی از هنر خویش برای همراهی با این اتفاق بهره جستند که از جمله مهمترین آنان می‌توان به محمدرضا لطفی، کیخسرو پورناظری،‌ حسین علیزاده، شهرام ناظری، کامبیز روشن‌روان، مجید انتظامی و شاهین فرهت نام برد. این در حالی است که لطفی و علیزاده قصد اجرای کنسرت در جبهه را داشتند که البته موفق نشدند و کیخسرو پورناظری با همراهی گروه «شمس» کنسرت‌هایی را در خط مقدم اجرا کرد.

لطفی اما در این زمینه از همه پرکارتر بود؛ خوانندگی تمامی آثاری که او برای جنگ می‌ساخت را شهرام ناظری برعهده داشت. از جمله قطعات او می‌توان به «ای برادر»، «کجایید ای شهیدان خدایی» و «شهید» اشاره کرد. او همچنین بعد از حادثه «هویزه» قطعه «برخیز که دشمن به دیار آمده امروز/ ای شیردلان وقت شکار آمده امروز» را بر روی غزلی از «کاشانی» و پس از پیروزی رزمندگان در خوزستان تصنیف «ظفر» در چهارگاه را با صدای شهرام ناظری ساخت.

قطعه «شهید» در دستگاه «همایون» و یک قطعه در آواز بیات اصفهان با صدای محمدرضا شجریان از جمله‌ دیگر فعالیت‌های او در این زمینه است.

رکوردی تازه برای همایون و موسیقی ایران

اگر کنسرت خیابانی همایون شجریان اجرا شود، از همین حالا می‌توان حدس زد که موسیقی ایران بار‌ دیگر با «همایون»ش، رکوردهای تازه‌ای را به دست بیاورد. این کنسرت در صورت برگزاری، می‌تواند این بخت را برای موسیقی ایران به ارمغان بیاورد که صاحب رکوردی جهانی هم بشود؛ رکوردی که تاکنون متعلق به «ژان میشل آندره ژار» فرزند «موریس ژار»ی است که در ایران بخاطر آهنگ فیلم «محمد رسول‌ا...(ص)» شناخته می‌شود. او چند سال پیش کنسرتی در فضای آزاد میدان کنکورد (پاریس) اجرا کرد که یک میلیون‌ نفر تماشاگر داشت و صد میلیون نفر نیز بیننده‌ تلویزیونی آن بودند. «ژار» در هیوستون نیز پروژه‌ «شهری در کنسرت» را اجرا کرد که در آن حدود 2000 پروژکتور، تصاویر مختلفی را بر روی ساختمان‌های شهر نشان می‌دادند و تصاویری به طول ۳۷۰ متر بر روی آسمانخراش‌های هیوستون دیده می‌شد. این کنسرت هم 5/1 میلیون نفر تماشاگر داشت. اجرای کنسرت در دانشگاه دولتی مسکو به مناسبت هشتصدوپنجاهمین سالگرد تأسیس این شهر و همزمان با روز تدفین «پرنسس دایانا» با حدود 5/3 میلیون نفر تماشاگر از دیگر رکوردهای او است. اگر تعداد مخاطبان کنسرت های همایون شجریان با بلیت‌های فروخته شده را در نظر بگیریم، می‌توان به آسانی این پیش‌بینی را داشت که او می‌تواند تمامی این رکوردها را جابه‌جا کند و به این ترتیب ارمغانی دیگر برای موسیقی ایران فراهم کند؛ اتفاقی که در این سال‌ها با آثار خاصش رقم زده است.