هفته گذشته گیب فریدمن مطلبی با عنوان «چرا «جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنان» تمثیلی مرتبط با مسائل ضد یهودیت است؟» در تایمز نوشت. مشخص است که او از فیلم «جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنان» خیلی لذت برده است.

به گزارش تسنیم، در مطلب فریدمن با استفاده از المان‌های تصویری فیلم، نکاتی برداشت شده است که احتمالاً اگر یک ایرانی چنین استنباطی از آن می‌کرد به داشتن «توهم توطئه» متهم می‌شد. در عین حال جالب است که نقد محتوا به خارج از مرزهای ما هم کشیده شده و حالا متفکران نقاط مختلف جهان رو به پیدا کردن رمز و رازهای نهفته در لایه‌های پایین‌تر فیلم‌ها آورده‌اند.

گیب فریدمن که مشخص است از فیلم «جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنان» خیلی لذت برده به لایه‌های سیاسی این اثر پرداخته است. او در تایمز نوشته است: اولین فیلم از مجموعه مشتق شده «هری پا‌تر» اشاراتی به شیوع بیگانه هراسی و ترس بعد از جنگ جهانی در دهه 20 دارد.

متن یادداشت فریدمن را در ادامه بخوانید.

اولین فیلم از مجموعه مشتق شده «هری پا‌تر»، «جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنان» در عین حال که هیجان انگیز است، روایت گر یک ماجراجویی سیاه و شیطانی هم هست. این فیلم که آغازی بر یک مجموعه پنج قسمتی جدید با کاراکتر‌های تازه است، تاکنون به خوبی موفق به طلسم کردن هواداران هری پا‌تر شده و در اولین «آخر هفته» اکران خود با کسب 75 میلیون دلار در جمع بهترین‌ها قرار گرفته است.

به نظر می‌رسد این فیلم همین طور تمثیلی از خطرات علیه یهودیان، بیگانه هراسی و ترس عمومی دیگران در جامعه مدرن است. داستان این فیلم در مورد نیوت اسکمندر - یک جادوگر جانور‌شناس جوان- است که برای تحقیق بر روی مخلوقات عجیب جادویی به سراسر جهان سفر می‌کند. نقش او را در نیویورک 1926، بازیگر برنده اسکار، ادی ردمین ایفا می‌کند.

او در طول مسیرش، در حالی که تلاش می‌کند جانورانی را که از چمدان جادویی‌اش فرار کرده‌اند را پیدا کند، با سه شخصیتی که به نظر یهودی می‌رسند آشنا می‌شود: تینا گولداستاینکه برای کنگره جادوگری ایالات متحده کار می‌کند، خواهرش کویینی و جیکوب کوالسکی، یک کهنه سرباز جنگ اول جهانی که قصد دارد یک نانوایی و قنادی در بخش «لاور ایست ساید» (منطقه‌ای مسکونی واقع در جنوب شرقی نیویورک) باز کند. او بر اساس دستوراتی که از مادربزرگ یهودی مرحومش به وی رسیده پخت می‌کند.

جی. کی. رولینگ همیشه از تعیین کردن دین‌ها در آثارش پرهیز کرده است اما یک نمای معرفی از تابلوی خیابان اورچارد در قلب «لاور ایست ساید» - که کانون یهودیان مهاجر در ابتدای قرن بیستم به حساب می‌آید- به نظر یک اشاره کاملا واضح است.

اگرچه اوج داستان یهودی‌ها در «جانوران شگفت انگیز» در خط داستانی دوم آن می‌باشد که ابر سیاهی به کشتار در شهر می‌پردازد. مخاطب متوجه می‌شود این توده تاریک یا «ناشناخته- Obscurus» که می‌تواند خیابان‌ها و ساختمان‌ها را به شیوه خودش از بین ببرد، در واقع خود محصول ظلم اجتماعی است.‌‌ همان طور که نیوت توضیح می‌دهد، وقتی بچه‌ای با قدرت جادویی متولد می‌شود و این قدرت را سرکوب می‌کند یا آن را بدون تعلیم‌‌ رها می‌کند، [جادو] تبدیل به نیروی تاریکی (ناشناخته- Obscurus) شده و آزاد می‌شود. بچه‌هایی که این مشکل را دارند عموما تا قبل از 10 سالگی می‌میرند.

به وضوح در تقابل با این داستان، شیوع بیگانه هراسی و تمایلات ضد یهودی را در دهه 20 می‌بینیم. مهاجرت گسترده یهودیان و اروپائیان شرقی و جنوبی [به آمریکا] با واکنش شدید آمریکایی‌ها همراه بود. به طوری که با وضع قانون‌هایی در سال‌های 1921 و 1924 مهاجرت به شدت محدود شد. انقلاب روسیه باعث ایجاد این ترس شد که رادیکال‌های خارجی در میان تازه وارد‌ها (مهاجران به آمریکا) نفوذ کنند؛ (به عنوان مثال، در نتیجه این ترس‌ها) هنری فورد یک روزنامه ضد یهودی تأسیس کرد.

سهمیه یهودیان در کالج‌های معتبر آمریکایی به خوبی در جریان بود. در نتیجه، از ترس تبعیض، خیلی از یهودیان آمریکا هویت و فرهنگ مذهبی خودشان را مخفی کردند.

دنیل جی. الازر، جامعه‌شناس فقید یهود این پدیده را این طور توصیف می‌کند: «هنگامی که یهودیان در دستگاهای اجرایی پذیرفته شدند، از آن‌ها انتظار می‌رفت که ازدیگر ساکنین مناطق اشرافی تقلید کنند، که مشخصا یعنی تبدیل شدن به انسان‌هایی با تعلقات مذهبی کمتر!» از‌‌ همان زمان کار‌شناسان یهودی تاثیرات این ادغام را بر جامعه و روان یهودیان مورد بحث و گفت‌و‌گو قرار داده‌اند.

رولینگ به نیویورک تایمز گفت که داستان او از «اوج گیری عوام گرایی» در سطح جهان تاثیر پذیرفته است. فیلمنامه او در جهانی با اقتصاد به هم ریخته و بی‌اعتمادی به هر چیز می‌گذرد. جایی که تحقیق و بررسی در مورد «ابر تاریک» صریحاً شکار جادوگران خوانده شده و نیوت توسط کنگره جادوگری دستگیر می‌شود تا قربانی رفتار دیگران شود.

دیدن چهار فیلم بعدی «جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنان» بسیار جذاب خواهد بود، خصوصا اگر این فیلم‌ها هم مضمون سیاسی این چنینی داشته باشند و اگر کاراک‌تر جذاب ادی ردمین، دوستان یهودی بیشتری در طول ماجرا‌هایش پیدا کند.