نصف جهان: امسال بودجه کشور براساس پروپاگاندا و مظلوم نمایی تایین شده و بودجه استان اصفهان با وجود اینکه ۱۳ هزار میلیارد تومان برای کشور خلق درآمد دارد، در جمع هزینه و درآمد خود کسری عملیاتی دارد.

بودجه 1400 در حالی به مجلس ارائه شد که با گمانه‌نی‌های بسیاری همراه است و اعداد و ارقام بودجه با اقتصاد فعلی جامعه سازگاری ندارد. توجیه دولت در ارائه لایحه بودجه با چنین اعداد و ارقامی دو شوک بزرگ کرونا و تحریم است که در سال 99 میزان وصول 6.4 میلیارد دلار بوده و درآمد ارزی کشور  نزدیک به 6.5  میلیارد دلار رسیده است و از این به عنوان یک دیتا استفاده می‌کردند که نشان دهنده شدت فشار اقتصاد بر ایران باشد اما این مقدار با پیش بینی بودجه تناقض دارد. نکته دومی که دولت از آن به عنوان بهانه‌ای برای ارقام بودجه مطرح می‌کند، آثار نسبتا شدیدی است به خصوص تراز تجاری منفی بر اقتصاد کشور داشته است.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در خصوص تحلیل بودجه 1400 اظهار داشت: اصلاح ساختار بودجه حتی بر اساس مطالعات خود دولت که ما آن را ناقص می‌دانیم، هیچ‌کدام از کارهایی که باید اتفاق می‌افتاد در بودجه دیده نمی‌شود؛ کاهش کسری عملیاتی بودجه، کاهش وابستی به نفت، افزایش مالیاتی که قرار بود در آخر برنامه ششم توسعه به 50 درصد برسد و غیره مواردی است که باید اصلاح می‌شد اما  قدمی برداشته نشده است.

وی ادامه داد: زمزمه‌های رد بودجه در مجلس دیده می‌شود اما در واقع خبری که از کمیسیون برنامه بودجه شنیدم این بود که بودجه را رد نکند و اصلاحاتی که نیاز دارد انجام شود. این در صورتی است که در کمیسیون اقتصادی مخالف هستیم و با این ارقام و اعداد تائید آن امکان‌پذیر نیست. اگر هم دخل و تصرف بیش از حد صورت گیرد با مخالفت شورای نگهبان مواجه خواهیم شد.

*فقدان درآمد قابل توجه پایه‌های مالیاتی جدید در بودجه

مهدی طغیانی با بیان اینکه افزایش بودجه متصور از منابع فروش نفت و دریافت مالیات اثرات نادیده گرفتن کرونا و تحریم هاست، تصریح کرد: حدود 7 میلیارد دلاری که درآمد داشتیم سال دیگر نمی‌تواند دگرگون شود و افزایش داشته باشد. از طرفی هم معتقدیم که پایه‌های مالیاتی جدید می‌تواند درآمد مالیاتی قابل توجهی برای کشور ایجاد کند.

وی در پاسخ به اینکه چرا دولت به صندوق‌های etf  روی آورده است، گفت: دلیل آن را باید در تجربیات خصوصی‌سازی دولت جست‌و‌جو کرد. بعد از واگذاری‌های مستقیم، دولت به دنبال فروش سهام رفت که یکی از انواع آن بحث etf است. در etf عملا مدیریت دولت حفظ می‌شود اما مالکیت منتقل می‌شود و این همان چیزی است که بروکرات‌های دولتی خواهان هستند و بعد هم مورد سوال نهادهای نظارتی قرار نمی‌گیرند؛ زیرا در خصوصی‌سازی، دولت به شدت دچار بحران نظری است که آیا وارد شود یا نشود و از طرفی هم قانون خصوصی‌سازی را الزام کرده و از سویی دیگر مدیران دولتی از عملکرد بدی که سازمان خصوصی‌سازی داشته می‌ترسند که مورد پیگیری قرار گیرند.

*ناسزگاری اعداد و ارقام بودجه با واقعیت اقتصادی

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در مورد ارتباط سیاست خارجی و سیاست اقتصادی معتقد است که مطلب علنی مشخص نیست اما این اعداد و ارقام معنا دارد که با یک خوشبینی این بودجه را تنظیم کرده‌اند تا در دولت بایدن نفت را بیشتر بفروشد و یا به شکل اوراق جبران کند.

وی در خصوص اوراق سلف نفتی بیان کرد: در مورد این حجم از اوراق نگرش مثبتی نداریم و معتقدیم که نه بازار دارایی ما این قدر آمادگی دارد که این مقدار دارایی فروش برود و نه بازار بدهی این قدر ظرفیت دارد. دولت این ارقام و اعداد را داده و این مشکل جدی بودجه این اعداد و ارقام است که با واقعیت اقتصادی ما سازگار نیست.

طغیانی در پاسخ سوال، در صورت رد بودجه تا چه حد به تغییر آن امیدوار هستید؟ گفت: خیلی امید به تحول بودجه نیست اما حداقل نپذیرفتیم و رد کردیم. کلیات آن اشکالا جدی دارد اما تجربیات قبلی نشان داده که امید به تغییرات جدی با این دولت نیست.

وی چرایی مالیات بر پزشکان و وکلا به راحتی وصول نمی‌شود؟ را اینگونه توضیح داد:  مالیات بر مشاغل بیشتر از اینکه دلیل سیاسی داشته باشد، به دلیل ناقص بودن سامانه اطلاعاتی در اقتصاد است و نمی‌توانیم از اجبار استفاده کنیم؛ زیرا  آنها می‌توانند هزاران کار انجام بدهند و آن را دور بزنند.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: ارقامی که در فروش دارایی کم کردند، در مجموع برای این بود که اعداد را تراز کنند و می‌توانند کسری بودجه را با مصوبات مختلف و متمم و ... از محل فروش اورق تامین کنند. یکی از مواد طرح ارائه شده در مجلس، احکام دائمی بودجه است که مجلس پیگیری می‌کند تا نفت را در داخل بتوان فروخت. فروش داخلی نفت اگر به قصد پالایش باشد، ظرفیت پالایش موجود خیلی جوابگو نیست البته پتروپالایش‌های کوچک به شرط سرمایه‌گذاری می‌تواند موثر باشد.

*کسری بودجه اصفهان علی‌رغم کمک به بودجه کشور

وی در خصوص بودجه استان اصفهان معتقد است که درآمدهای استان امسال به 13 هزار میلیارد تومان رسیده است و هزینه‌های استانی هزار میلیارد و از بُعد ملی 16. 8 هزار میلیارد است. اصفهان در درآمد هزینه 13 هزار میلیارد تومان در آمد برای کشور خلق می‌کند و با وجود اینکه به بودجه کل کشور کمک می‌کند، جمع هزینه و درآمدهای آن کسری عملیاتی دارد و نزدیک 5 هزار میلیارد تومان از بودجه کمک می‌گیرد. حدود 2 هزار و 100 میلیارد تومان هم تملک دارایی داریم.

نزدیک 7 هزار میلیارد تومان از بودجه کل کشور بیشتر از سایر استان‌ها استفاده می‌کنیم، اما به این معنی نیست که بقیه استان ها استفاده نمی‌کنند، اتفاقا بیشتر هم استفاده می‌کنند. برای نمونه خراسان رضوی 7 هزار میلیارد تومان درآمد برای کشور خلق می‌کند و در مقابل 24 میلیارد تومان هزینه دارد.

طغیانی با بیان اینکه اصفهان بعد از تهران بیشترین درآمد را دارد و از جهت عمرانی به نسبت جمعیت جزو متوسط هستیم، گفت: نبود سواد اقتصادی در بودجه باعث مشکل می‌شود که با سوء استفاده‌ها و مظلوم نمایی ضربه می‌زنند.

وی در پاسخ به اینکه چه میزان مدیران استانی قدرت چانه‌زنی در تخصیص بودجه دارند، گفت: مدیران استانی در دستگاه‌ها می‌توانند موثر باشند. زیرا بخش زیاد تاثیرگذاری در بودجه مطالعات و تشریفات بودجه‌ای است که در بودجه گنجانده شود و مدیران استانی می‌توانند در این امر موثر باشند. در واقع دست نماینده‌ها و مدیران ارشد در چانه زنی با این تشریفات به خوبی پر می‌شود و با سند و مدرک می‌توانند از تخصیص بودجه دفاع کنند.

*تامین نشدن کسری بودجه زاینده‌رود

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص بودجه آب خاطرنشان کرد: در ردیف‌ها برای برخی موراد بودجه اختصاص یافته برای مثال ساختمان تونل چشمه لنگان است که 15 میلیارد و یکی هم ساختمان سد بلطاق است که عدد ناچیزی دیده شده و بیشتر فضای بودجه آب اصفهان در بخش مشارکت خصوصی و دولتی دیده شده است. برای شبکه آبی رودشهر و شبکه آبرسانی به نطنز و گلپایگان و اردستان هم بودجه‌ای در نظر گرفته شده اما مطالبات ما را تامین نمی‌کند و ما جبران کسری زاینده رود مطالبه داریم اما چیز قابل توجهی پیش‌بینی نشده است.

وی افزود: بودجه در کشور براساس پروپاگاندا، چانه زنی، لابی و مظلوم نمایی تایین می‌شود و عملیات روانی سنگینی هم ضد اصفهان و برخی استان های صنعتی استفاده می‌شود و عملا در این موضوع از سرچشمه مشکل وجود دارد. بودجه بهشت‌آباد نه تنها صفر است بلکه مانع اجرایی آن هم هستند.