از«چله» تا «چله کوچیکه»
کد خبر: ۱۹۲۶۱
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۳۹۵ - ۲۲:۲۴

رخت خواب ها را پهن کنید، هرچه لباس در کمد دارید به طناب آویزان کنید و تا در مقابل خورشید به «عمو چله» و «چله زری» خوشامد بگوئید.

سفره شب چله اصفهانی ها طبق ایام قدیم از شب قبل پهن شده است. از پدر بزرگ ها و مادربزرگ ها شنیده ایم که اصفهانی ها طبق رسوم خود، دو شب را به عنوان شب چله برپا می‌کردند. آیین شب چله در شهر اصفهان، خانوادگی برگزار می‌شده است و خانواده‌های اصفهانی با پهن کردن سفره‌ ای با عنوان «سفره شب چله» این شب را گرامیمی‌داشتند.

به باور اصفهانی‌های قدیم، زمستان به دو بخش «چله» و «چله‌کوچیکه» تقسیم می‌شد که موعد چله از اول دی ماه تا تا ‪ بهمن بود اما چله کوچیکه از دهم بهمن آغاز می‌شد و تا 30 بهمن ادامه داشت.

اصفهانی ها آیین برگزاری شب چله را به اسم "عموچله " و"چله زری" می شناسند زیرا از گذشته تاکنون همه موجودات و اشیاء را بر اساس جنس مذکر و مونث تقسیم می‌کردند.

هندوانه مهمترین میوه بر سر سفره چله اصفهانی هاست زیرا به‌عنوان نمادی کروی که برونش سبز و درونش قرمز است،سمبل خورشید محسوب می‌شود. انار، سیب و گلابی از دیگر میوه های شب یلدای اصفهانی به شمار می آید.

اما از هرچه بگذریم نمی شود از آجیل شب یلدا گذشت آن هم با گرانی این روزهای آن؛ آجیل شب یلدای اصفهانی ها شامل کشمش، گردو، بادام، قیسی، برگه زردآلو یا برگه گلابی، جوزقند و انجیر و خرماست که به مرور پسته، بادام هندی و دیگر خشکبار نیز به جمع آجیل شب یلدای اصفهانی ها اضافه شدند.

اگر منتظر هستید بدانید که اصفهانی ها از قدیم تا امروز در شب یلدا چه می خوردند باید بدانید که چای سفیدو چای زعفران پای ثابت منقل شب یلدای اصفهانی بوده اما به مرور وبا گران شدن این نوشیدنی ها، به طور معمول چای و شربت و چنانچه برف باشد مخلوط برف و شیره انگور مصرف می کنند.

اما این شب برای عده ای اشک چشم است و درد فراق یار و از همه بدتر جیب خالی است که دل را می سوزاند. شنیده و دیده شده که خیل عظیمی از دامادها شب چله تب می کنند و تا چند ماه لرز آن فروکش نمی کند!

تازه دامادها با هدیه یا خوانچه به خانه عروس می‌روند. در گذشته خانواده داماد هدایا را بر روی سینی بزرگی قرار می دادند که به این سینی طبق می گفتند. سپس داماد طبق را بر روی سرش قرار می داد و راهی منزل خانواده عروس می شد. این روزها در اصفهان دیگر چندان این رسوم باب نیست؛ البته فقط «چندان» باب نیست(لطفاً به داماد رجوع شود!)

والقصه؛سبدهای حصیری، جعبه های کادویی، سرویس ویا قطعه ای طلا، لباس زمستانی برای عروس، مرغ پخته ای که داخل دهان آن پرکنده شده، سکه طلایی باشد، سبد میوه همراه با میوه آرایی، شیرینی، کله قند تزیین‌شده، کفش، پارچه، آجیل، گردو وخلاصه اینکه شب یلدا داماد رسماً بدبخت می شود!

واما بعد، خوراک شب چله چنانچه مقدور باشد پلو ماهی است و در غیر اینصورت یکی از غذاهای محلی مانند کوفته، گندی، چرب و شیرین و... است.

اما پای ثابت شب چله اصفهانی ها از قدیم تا امروز دیوان حافظ بوده و هست، هرکس به نیت دیگری و به قصد گشایش کار و زندگی یک تفأل به دیوان حافظ می زند وسپس آن را بلند می خواند. ما هم به نیت خوانندگان نصف جهان از دیوان حافظ فالی می گیریم به روشنایی، کامیابی و تندرستی برای همه؛ خُرد وکلان، پیر وجوان، غنی وفقیر، دختر وپسر، خواب وبیدار و خلاصه هرکه دلش با حافظ است لطفاً نیتکند:

بر سر آنم که گر ز دست برآید / دست به کاری زنم که غصه سر آید

خلوت دل نیست جای صحبت اضداد/ دیو چو بیرون رود فرشته درآید

صحبت حکام ظلمت شب یلداست/ نور ز خورشید جوی بو که برآید

بر در ارباب بی‌مروت دنیا/ چند نشینی که خواجه کی به درآید...


ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
شماره پیامک:۳۰۰۰۷۶۴۲ شماره تلگرام:۰۹۱۳۲۰۰۸۶۴۰
پربیننده ترین
ویدئو
آخرین اخبار