لادن ایرانمنش:اصفهان را می توان پایتخت طلای کشور نامید؛ قطبی که توانسته 85 درصد از صادرات 120 میلیون دلاری طلای ایران را به دست بگیرد و اکنون این استان بالاترین سهم را از این لحاظ در بین استان های کشور دارد.

اینها همه در حالی است که اصفهان قطب تولید ماشین‌آلات طلاسازی در منطقه هم به شمار می رود و در حال حاضر 37 واحد تولیدی مرتبط در این استان فعالیت دارند که دستگاه‌های خود را به کشورهای مختلف و حتی به ایتالیا صادر می‌کنند. این عناوین باعث شده که به گفته رییس انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر اصفهان میز طلای کشور بعنوان مهمترین محل تبادل نظر و رفع موانع تولید و صادرات این محصول تحت ریاست وزیر صمت در اصفهان تشکیل شود.

اما با تمام این افتخارات، تولید کنندگان این صنعت در اصفهان با مشکلات عدیده ای در زمینه تولید روبرو هستند. در حال حاضر به روایت محسن طلامینایی، رئیس انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر اصفهان از هزار و 800 کارگاه فعال طلاسازی اصفهان، 600 کارگاه تنها با 40 درصد ظرفیت فعال هستند. بااین‌وجود هنوز اصفهان، جایگاه قطب تولید طلا را بر دوش می‌کشد. تولیدی که نه افتخارش و نه سودش نصیب واحدهای تولیدی نمی‌شود.

تولیدکنندگان طلا همانند سایر حوزه‌های تولید، در خط نخست مشکلات قرار داشته و همه ترکش‌های کمبود نقدینگی تا وضعیت شمش طلا و قاچاق طلای ساخته ‌شده، مستقیم آن‌ها را هدف قرار می‌دهد.اکنون با وجود اینکه 90 درصد از دستگاه‌های تولید طلای کشور در اصفهان تولیدشده و از سوی دیگر این استان مقام نخست نوسازی دستگاه‌های تولید را هم به خود اختصاص داده و همه اولین‌ها باعث شده تا طلای تولیدشده در مواردی با همتایان ایتالیایی خود رقابت کند اما سود این جهش در تولید به جیب بنکداران و فروشندگانی می‌رود که طلای تولیدی در اصفهان را به نام ایتالیایی و با سود فروش قابل‌توجه به مشتری غالب می‌کنند! این در حالی است که تولیدکننده در این سود سهمی ندارد و به‌جای آن تاوان قاچاق طلا که توسط کیف به دست‌ها و بنکداران انجام می‌شود را می‌پردازد. همه این موارد باعث شده تا در سال‌های اخیر بخشی از کارفرمایان واحدهای تعطیل‌شده طلا به جمع فروشندگان یا بنکداران طلا در اصفهان و تهران بپیوندند.

این اتفاقات به چند دلیل افتاده است؛ هم اکنون طلای تولید شده در کارگاه‌های اصفهان به ‌صورت مستقیم به مصرف ‌کننده نمی‌رسد. بلکه پشت پرده ویترین‌های وسوسه‌برانگیز بازار طلای اصفهان، بنکداران، ویزیتورها و کیفی‌ها فعال هستند که سود درشت بازار در میان آن‌ها جابجا می‌شود و از سه طریق طلای ساخته‌شده به دست فروشنده می‌رسد. در مسیر نخست، بنکداران، طلای خام را در اختیار سازندگان قرار می‌دهند و پس از مدتی طلای ساخته‌شده را از آن‌ها خریداری می‌کنند. در این روش بسیاری از بنکداران به‌صورت نقد با سازندگان کار نمی‌کنند و بنابراین تولیدکنندگان سعی می‌کنند از این روش طلاهای تولیدشده را نفروشند. در مسیر دوم، کیفی‌ها یا همان واسطه‌ها و دلالان بازار طلا، طلای ساخته‌شده را از تولیدکنندگان خریداری و با سودی که به آن اضافه می‌کنند، آن را در اختیار فروشندگان و بازار قرار می‌دهند که در این روش هم بیشترین سود به‌جای این‌که به دست تولیدکنندگان برسد به جیب کسانی می‌رود که تنها هنرشان واسطه‌گری و توزیع و پخش طلای ساخته‌شده و یا وارداتی و قاچاق است. این افراد البته باکسانی که بازاریاب و ویزیتور طلا محسوب شده و از پورسانت فروش طلا روزگار می‌گذرانند، متفاوت هستند.

به گفته رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر اصفهان طراحی و ساخت طلا از مباحث اشتغالزا و شتاب بخش صادرات است و طراحان یکی از مهمترین عوامل زنجیره ارزش در تولید و صادرات مصنوعات طلا و جواهر هستند اما بدلیل رویکردهای سنتی در بازار کمتر مورد توجه بودند ولی از منظر ملاحظات بین‌المللی بسیار اهمیت دارند.

همین تفکر سنتی باعث شده از حدود یک هزار و 800 واحد تولیدی ساخت طلا و جواهر در استان اصفهان که در سال 92  دارای فعالیت جدی بودند اکنون 800 واحدمشغول به کار باشند. امری که به جز ایجاد و تاسیس شهرک طلا در اصفهان راهکار دیگری ندارد. به گفته رییس انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان ایجاد شهرک طلا یکی از نیازهای تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ‌های قیمتی استان است؛ مجموعه ای که طرح آن از ده سال قبل ریخته شد تا آبی باشد بر آتش مشکلات تولید کنندگان اما هنوز در خم یک کوچه مانده است؛ گرچه طلا مینایی، از اختصاص قطعه زمین 30هکتاری جنب فرودگاه اصفهان برای این امر خبر داده و گفته  که مساحت این قطعه زمین باید به یکصد هکتار افزایش یابد.

به گفته طلایی مینایی تاسیس این شهرک گام موثری در رشد و توسعه صنعت طلا و اشتغالزایی خواهد داشت و افزایش صادرات را نیز رقم خواهد زد.