دریاقدرتی پور: سهم عظیمی از حمل و نقل جاده های اصفهان بر دوش شبکه ای فرسوده و پیر از ناوگانی است که بیش از 20 سال سن و سال دارد. به شکل دقیق تر می توان گفت میانگین عمر ناوگان باری استان اصفهان 23 سال و عمر ناوگان مسافربری حدود 14 سال است. این در حالی است در سال های گذشته میانگین عمر ناوگان اصفهان حدود 5 سال بوده است، یعنی یک سوم عمر امروز.

فرزاد دادخواه، مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان  دلیل اصلی این پیری زودرس را افزایش سرسام آور قیمت اتوبوس و تولید نشدن آن می داند.

این اتفاق در زمانی افتاده که امکان واردات هم برای ناوگان وجود ندارد و این موضوع به این مشکل دامن زده است. بماند که این تمام ماجرا نیست؛ نبود قطعات با کیفیت نیز از دیگر مشکلاتی است که در پیری ناوگان حمل و نقل جاده ای اصفهان نقش دارد و اگر این موارد را به مشکلات مربوط به حوزه لاستیک بیافزاییم مشکل روی مشکل می شود. این شرایط دست به دست هم داده تا ناوگان جاده ای اصفهان قدرت سرعت گرفتن در جاده ها را نداشته باشد و همین موضوع آمار تصادفات را نیز رو به صعود ببرد.

حالا با وجود اینکه مدیر کل راه و شهرسازی از تلاش هایی گفته که قرار است در قالب تسهیلات 700 و 800 میلیون تومانی عمری دوباره به ناوگان جاده ای ببخشد اما این سوال پیش می آید که آیا همه رانندگان جاده می توانند از پس هزینه های بازپرداخت این تسهیلات برمی آیند و آیا این تسهیلات آنقدر هست که بتواند دستی به سر و گوش حجم گسترده ناوگان جاده ای اصفهان بکشد یا تنها شامل بخش محدودی می شود؟

پاسخ به این سوال سهل و ممتنع است. به این خاطر سهل است که می توان با برنامه ریزی درست و اعتبارات بیشتر و حمایت های مالی مناسب از رانندگان در جهت نوسازی این ناوگان گام برداشت و در عین حال با اختصاص ردیف های بودجه کافی برای سازمان عریض و طویلی که با کمبود بودجه مواجه است نفس تازه ای به ناوگان جاده ای استانی که قلب ترانزیت کشور محسوب می شود دمید.

اما ممتنع بودن این مساله به این خاطر است که اگر نگاهی گذرا به سیر برنامه ریزی ها و مدیریت بخش حمل و نقل جاده ای اصفهان بیاندازیم به روشنی درمیابیم که این بخش زیربنایی در استان با عمر فرتوتی که دارد از بیماری های مزمن گوناگونی رنج می برد و برای پویایی و بازگشت به مسیر توسعه، بهره وری و ارتقای سطح خدمات در زیرساخت های حمل و نقل پیش از اینکه زمان بیشتری از دست برود باید با برنامه های راهبردی مناسب به مسیر درستی هدایت شود.

اما با توجه به اینکه شبکه حمل و نقل جاده ای اصفهان عمرش دیگر کفاف جاده ها را نمی دهد به نظر می رسد نیازمند تقویت زیرساخت ها به شکل گسترده است؛ مساله ای که نه تنها زمانبر بوده بلکه هزینه های بسیار زیادی را می طلبد که به نظر می رسد با تحقق آن شرایط فعلی چندان میسر نباشد.

با توجه به این موارد،  برای رسیدن به یک مدل مناسب در ساماندهی ناوگان عمومی حمل ونقل جاده ای اصفهان می تواند در فرایند یک برنامه بلندمدت با توجه به نوسازی ناوگان و در صورت ممکن جایگزین کردن ناوگان جوان انجام شود. در کنار این موضوع نباید از مسائل دیگر نیز چشم پوشید. با توجه به اینکه اصفهان خیلی وقت است درگیر مسائل زیست محیطی و مصرف بهینه سوخت و از سویی دیگر مسائل مربوط به آرامش و سلامتی رانندگان است باید به این پارامترها نیز به شکل ویژه نگریسته شود و کم کم به سمت استاندارد سازی پیش برویم.

به نظر می رسد تا کنون نبود بودجه های لازم، عدم مدیریت صحیح و نبود برنامه ای راهبردی برای جایگزین کردن ناوگان پیر با ناوگان جوان، مشکلات بخش حمل ونقل جاده ای در اصفهان را به یک کلاف کور تبدیل کرده است که در مقایسه با سایر استان های کشور وضعیت جاده های پرتردد اصفهان چندان رضایتبخش نبوده و اتفاق شایان توجهی در این رابطه رخ نداده است.

این در حالی است که مسائل مربوط به ناوگان جاده ای اصفهان، با عمر بالای 20سال و اثرگذاری بیش از 70درصد در بخش حمل و نقل جاده ای ضرورت امر نوسازی در این استان با دقت نظر و وسواسی خاص را ایجاب می کند.

به گفته کارشناسان باید برای سامان دهی ناوگان جاده ای اصفهان تمام ملاک های بهره وری در نظر گرفته شود. به این خاطر که سهم اصفهان در رابطه با تردد های جاده ای آن قدر بارز و پررنگ است که اگر مشکلاتش پشت گوش انداخته شود نه تنها به این استان ضررهای جبران ناپذیری خواهد زد بلکه تبعات آن استان های دیگر را هم درگیر خواهد کرد.