سازندگان «پنج ستاره»،‌ از ابتدا آن را بزرگ‌ترين مسابقه تاريخ تلويزيون خواندند و شايد به همين علت، امروز با پخش اين برنامه توقعات از آن بالا رفته است. حضور اشکان خطيبي به‌عنوان يک بازيگر در قامت مجري برنامه نيز به اين توقعات دامن مي‌زند.

به گزارش آریا، در اين ميان سازندگان برنامه مي‌گويند تا امروز بازخوردهاي خوبي دريافت کرده‌اند و همچنان براي تغيير و اصلاح برنامه و رساندن آن به سطح ايده‌آل خود در تلاش هستند. پنج ستاره، يک مسابقه بازي در قالب پرسش و پاسخ‌هاي علمي و اطلاعات عمومي، به تهيه‌کنندگي اميرعلي بنايي و نويسندگي و کارگرداني اميد سهرابي است که در 50 قسمت، پنجشنبه و جمعه هر هفته ساعت 21 از شبکه پنج سيما پخش مي‌شود.

نقطه آغاز پنج ستاره

اميرعلي بنايي،‌ تهيه‌کننده مسابقه پنج ستاره، نخستين هدف از توليد اين برنامه را نخبه‌پروري مي‌داند و به جام‌جم مي‌گويد: طبق بحث‌ها و صحبت‌هايي که در آموزش و پرورش مطرح مي‌شد،‌ اين طرح به ذهن من رسيد و آن را متناسب با نياز جامعه يعني نخبه‌پروري ديدم. در اين مسابقه با طرح سوالات تحليلي سعي داريم اطلاعات عمومي مردم را افزايش دهيم و ساختار فکري آنان را بهبود ببخشيم. هدف ديگر در بعد اجتماعي برنامه قابل جست‌وجوست. اين بعد به شادسازي و سرگرمي مخاطب اختصاص دارد. به اين جهت به دنبال ساخت اين مسابقه رفتم که متوجه شدم چنين برنامه‌اي در هر کجاي دنيا که ساخته شده، اثر جذابي بوده و از پس يکي از وظايف تلويزيون يعني جذب مخاطب بر آمده است.

جذابيت‌هاي پنج ستاره

همان‌طور که تهيه‌کننده برنامه اذعان دارد،‌ مشابه اين برنامه پيش از اين در جهان و ايران ساخته شده است. مثال بومي‌اش برنامه ستاره‌ها با اجراي ايرج نوذري است که سال‌ها پيش از تلويزيون پخش مي‌شد و شباهت‌هاي زيادي به پنج ستاره داشت. بنايي در واکنش به اين مقايسه، تمايز و برتري اين برنامه نسبت به نمونه‌هاي مشابه‌اش را اين‌گونه توصيف مي‌کند: نمونه‌هاي مشابه اين برنامه همگي خوب هستند اما اغلب آنچنان که بايد به استاندارد جهاني نزديک نيستند و پرسش‌هاي مطرح شده در آنها به نخبه‌پروري کمک نمي‌کند، زيرا بيشتر جنبه حفظي دارند. ما در اين مسابقه سعي کرده‌ايم سوال‌هايي تحليلي طرح کنيم تا شرکت‌کننده براي پاسخ به يک پرسش ملزم شود ساير گزينه‌ها را نيز تحليل‌کند. همچنين تلاش کرديم در نوع و تعداد سوالات استاندارد جهاني را رعايت کنيم.

او ادامه مي‌دهد: رويه معمول در اين‌گونه مسابقه‌ها اين است که تعداد سوالات 16 عدد باشد، ولي ما 19 سوال داريم و از اين طريق ريتم و جذابيت برنامه را هم حفظ کرده‌ايم.

اميد سهرابي، کارگردان و نويسنده اين مسابقه نيز که پيش از اين بيشتر او را به عنوان نويسنده سريال‌هاي تلويزيوني مثل مهرآباد و شمس‌العماره مي‌شناختيم، به ما مي‌گويد: نمي‌توانم بگويم از برنامه‌هاي مشابه خارجي ايده نگرفته‌ايم اما آنها را متناسب با فرهنگ خودمان تغيير داده‌ايم.

سوالات طرح شده در اين مسابقه، برگرفته از علوم مختلف است و از اين رو لزوم حضور گروه طراحي سوال که خود به اين حوزه واقف باشند، احساس مي‌شود. تهيه‌کننده برنامه در اين مورد اظهار مي‌کند: در اين مسابقه، يک اتاق فکر شامل تيم طراحي سوالات که داراي تحصيلات عاليه هستند، کارگردان و نويسنده اميد سهرابي، اشکان خطيبي و من وجود دارد. غير از اين، شخص ديگري بررسي درستي پرسش و پاسخ‌ها را به عهده دارد. يعني حدودا ده نفر در طراحي سوالات درگير هستيم. با وجود اين گاه اشتباهاتي در سوال و جواب‌ها پيش آمده است که در تلاشيم آنها را رفع کنيم تا ديگر تکرار نشود.

انتقادهاي پذيرفتني

پس از پخش چند قسمت از پنج ستاره، انتقادهايي به ساختار و محتواي برنامه مطرح شد. بيشترين ايرادها به صحت برخي پرسش‌ها و جواب‌هاي آنها و نحوه اجراي اشکان خطيبي به عنوان مجري برنامه وارد مي‌شد. بنايي برخي از اين انتقادها را مي‌پذيرد و مي‌گويد: بخشي از انتقادهايي را که به برنامه مي‌شود ناشي از ضعف تيم مي‌دانم که اجرا را هم شامل مي‌شود. انتقاداتي را که در مورد اجراي اشکان خطيبي مطرح شده است از طريق تماس‌هاي برخي دوستان رسانه‌اي و همکاران شنيده‌ام. بعضي از اين انتقادها را مي‌پذيرم و بخشي از آن را سليقه‌اي مي‌دانم. پذيرفتني است که ما در برخي سوالات و پاسخ‌ها اشتباهاتي داشته‌ايم اما قسمتي که به سليقه مربوط مي‌شود آن است که کسي از اجراي اشکان خطيبي يا خود او خوشش نمي‌آيد و به همين دليل نظرات منفي مي‌دهد. درست است که يک مجري بايد به جلب رضايت بيشتر مخاطبان توجه کند اما نظرات سليقه‌اي، حرفه‌اي نيست که من بخواهم روي آنها فکر کنم. به نظرم اشکان خطيبي در اجرا فوق‌العاده است، اما نظر نهايي را مردم بايد بدهند.

او مي‌افزايد:‌ منکر بازخوردهاي منفي نيستم، اما با توجه به افکارسنجي سازمان صداوسيما، نظرات مردمي و اين که ما نسبت به بعضي مسابقه‌ها که در ايام عيد هر روز پخش مي‌شدند،‌ تنها چهار قسمت روي آنتن رفتيم بازخوردهاي خيلي خوبي دريافت کرديم و اگر اشتباه نکنم در نوروز ميان مسابقه‌ها رتبه سوم را به دست آورديم. تعداد پيامک‌هاي برنامه هم نشانه خوبي است.

بنايي همچنين در مورد دريافت انتقادها پيشنهاد مي‌کند: دوست دارم از طريق شماره پيامکي که به عنوان روابط عمومي برنامه و روابط عمومي سازمان صداوسيما در اختيار عموم قرار دارد انتقادهاي مردم را نيز بشنوم. مردم از اين شماره‌ها فقط براي شرکت برنامه استفاده مي‌کنند و ما تا امروز حدود هفتاد هشتاد هزار متقاضي داريم. اين در حالي است که آنها مي‌توانند به اين وسيله نظراتشان را هم با ما در ميان بگذارند، چون برنامه با دريافت و اعمال نظر و پيشنهادهاي آنان است که پيشرفت مي‌کند.

سهرابي،‌ کارگردان و نويسنده پنج ستاره نيز بيان مي‌کند: برنامه در عيد فراتر از انتظار ما ديده شد. با چهار برنامه‌اي که روي آنتن رفت در فضاي آکادميک و ميان مردم ديده شديم و اين خيلي خوب است. هر چند هنوز با آنچه در ذهن ماست فاصله زيادي داريم و ان شاءا... به آن نيز مي‌رسيم.

برنامه بهتر مي‌شود

کارگردان پنج ستاره، خود را پذيراي برخي انتقادها مي‌داند و در مورد تغييرات برنامه در اين راستا اضافه مي‌کند: همه آثار مشابه ايراني مثل برنامه‌هاي گفت‌وگو محور و مسابقات، در قسمت‌هاي نخست يا فصل اولشان آغاز قدرتمندي ندارند و به مرور جا مي‌افتند. ما کم و کاستي‌هايي داريم که به مرور بهتر مي‌شود. آرام آرام از قسمت سيزدهم به چيدمان تازه‌اي رسيده‌ايم. کم کم دکور را بزرگ‌تر مي‌کنيم و خيلي چيزهاي ديگر را تغيير مي‌دهيم.

سهرابي توضيح مي‌دهد: مايليم تغييرات بيشتري در برنامه داشته باشيم، اما بايد ببينيم چقدر امکانات در اختيارمان قرار مي‌گيرد. در اين صورت علاوه بر دکور، ساختمان و تعليق سوالات هم تغيير خواهد کرد. شايد چيدمان و تعداد سوالات و همچنين قيمت ايستگاه‌ها و مقدار جوايز برنامه هم تغيير کند. فعلا در حال هم‌فکري هستيم تا از جهت هيجان به استاندارد بالاتري برسيم.

او در آخر در مورد ادامه فعاليتش در برنامه‌سازي در کنار دغدغه اصلي‌اش يعني فيلمنامه‌نويسي بيان مي‌کند: سينما و تئاتر دغدغه، خاستگاه و جايگاه اصلي من است اما بر اين موضوع واقفم در دنياي امروز تلويزيون و برنامه‌سازي در اين رسانه، بسيار تاثيرگذار است، پس حوزه سرگرمي‌سازي براي من خيلي جالب است و نسبت به آن بي‌تفاوت نيستم. اگر برنامه‌اي باشد که باز من را جذب کند و شرايط زماني‌اش را داشته باشم اين کار را ادامه خواهم داد.

آراسته اما خشک و رسمي!

تبادل نيرو ميان عرصه‌هاي مختلف هنري مثل بازيگري، خوانندگي و اجرا از ديرباز بوده و هست و اشکان خطيبي يکي از همين کساني است که در تمامي اين زمينه‌ها تجربه دارد. او اين‌بار بعد از سال‌ها به صورت جدي به اجرا بازگشته است و به تنهايي برنامه‌اي را اجرا مي‌کند که بخش اعظمي از بار جذابيت آن بر دوش مجري است. خطيبي در سال‌هاي گذشته تجربه اجراي برنامه‌هايي مثل خانه طرح نو با همکاري رامبد جوان يا ويژه برنامه نوروز را داشته اما پنج ستاره قطعا چالش متفاوتي براي اين بازيگر است و توانايي او در اجرا را به آزمون مي‌گذارد. هر چقدر اجرا نيازمند تخصص باشد، در برنامه‌اي اينچنيني تخصص و شناخت مجري از مخاطب بيشتر به چشم مي‌آيد. مجري در اين مسابقه بايد هيجان و تعليق ايجاد کند و فضاي خشک سوالات را با کلام و زبان بدن مناسب بشکند. انتقادي که بيشتر در مورد اجراي اشکان خطيبي مطرح مي‌شود نيز همين است و اتفاقا به يکي از مزاياي او يعني ظاهر آراسته‌اش بازمي‌گردد. اين آراستگي و رسمي بودن قطعا لازمه حضور در قاب تلويزيون و مواجهه با مخاطب است، اما تا آنجا که روي فضاي برنامه بخصوص يک برنامه سرگرم‌کننده تاثير سوءنگذارد و گرما و صميميت در برقراري ارتباط با مخاطب را سلب نکند.

يک انتخاب جالب

اشکان خطيبي که بيشتر به عنوان بازيگر شناخته مي‌شود، اجراي مسابقه پنج ستاره را به عهده دارد. تهيه‌کننده پنج ستاره درباره انتخاب اين بازيگر به‌عنوان مجري مسابقه مي‌گويد: براي انتخاب مجري بايد به چند بعد توجه کنيد. يکي اين که آن شخص توانايي اجرا داشته باشد. دوم اين‌که مردم او را دوست داشته باشند. سلبريتي‌ها معمولا اين محبوبيت را دارند و تا امروز با حضور در برنامه‌هاي مختلف تاثيرات مثبتي داشته‌اند. البته همان‌طور که گفتم، سلبريتي بودن به تنهايي ملاک نيست و شخص بايد توانايي اجرا هم داشته باشد تا موفق شود. توانايي آقاي خطيبي به دليل سبقه اجرايشان براي ما محرز بود. آشنايي قبلي‌ام من با او نيز اين نويد را به من مي‌داد که ايشان فرد مناسبي براي اجراي برنامه است، چون بسيار حرفه‌اي و تلاشگر هستند. اشکان 24 ساعتي کار مي‌کند و اگر اتفاقي بيفتد حاضر است ساعت دو بامداد هم سر کار بيايد.

اميد سهرابي هم يکي از دلايل همکاري‌اش با پنج ستاره را حضور اشکان خطيبي در اين برنامه مي‌داند و توضيح مي‌دهد: من فيلمنامه‌نويس هستم و دغدغه‌ام سينما و تئاتر است، ولي برنامه‌سازي هميشه برايم جذاب بود. مضاف بر اين دوستي من و اشکان خطيبي قديمي است و او دوست داشت در اين برنامه کسي کنارش باشد که با خيال راحت و احساس خوب سرکار بيايد. اين اعتماد ميان من و اشکان دو طرفه است و از کار کردن با او هميشه لذت مي‌برم./ نوشين مجلسي