ممنوعیت عرضه قلیان و استعمال دخانیات موضوعی است که این روزها نقل هر چایخانه و قهوه‌خانه‌ای شده و متأسفانه قشر جوان به دلایل مختلفی از جمله مشکلات اجتماعی رو به آن آورده‌اند؛ البته این مشکلات توجیهی برای استعمال قلیان و دخانیات ندارد و نشان از کمبود ظرفیت این قشر در برابر مشکلات است.

با میل مردم به قلیان درگذر تاریخ تنباکوهای میوه‌ای به چرخه بازار قلیان‌ها آمدند و دوره تنباکوهای سنتی مثل برازجان به سرآمد و بازار مصرف قلیان رنگ جدیدی را به خود گرفت و بر مخاطبان خود افزود.

در سال‌های اخیر رشد مصرف قلیان آمار چشمگیری را به خود اختصاص داده به نحوی که مسئولان هم به خود آمده‌اند و تصمیم بر حل معضلی گرفتند که با یک پیشگیری ساده، شاید امروز به این نحو شیوع پیدا نمی‌کرد.

جمع‌آوری و برخورد با چایخانه‌هایی که دست به ارائه قلیان می‌زنند از اقدامات مشهود در راستای کاهش مصرف دخانیات بود که با استقبال مردم و مخالفت چایخانه داران صورت گرفت.

قانونگذار موظف به تعطیلی مکان‌های مضر سلامت است

حسن رحیمی دادستان عمومی و انقلاب اصفهان در این باره گفت: بر اساس ماده 114، اگر مکانی مضر برای سلامت در جامعه وجود داشته باشد، دادستان موظف به تعطیلی آن صنف است. بر اساس قوانین هیچ مرجعی نه اجازه دارد که قلیان عرضه کند و نه هیچ پروانه‌ای در این رابطه صادرشده تا واحدی بتواند قلیان عرضه کند؛ به‌طور کلی هر چایخانه‌ای چه بدون مجوز و چه با مجوز حق عرضه قلیان را ندارد.

وی با اشاره به تجمع چایخانه‌داران و اعتراضات این افراد بیان داشت: این خواسته تجمع‌کنندگان یک امر قانونی بوده و ممکن است که دولت انعطاف نشان دهد اما دستگاه‌ها در تجمع‌های غیرقانونی برخورد جدی را با تجمع‌کنندگان خواهند داشت.

یکی از دلایل چایخانه داران برای اعتراض به جمع‌آوری قلیان‌ها بحث مالی و کاهش مراجعه کنندگان این صنف در صورت جمع‌آوری قلیان است که در مقامی دلیل محکمه پسندی است و از منظر دیگری از دید آنها جمع‌آوری قلیان از این صنف عملاً تیر خلاصی برای نابودی چایخانه‌داران بیان می‌شود.

معیشت چایخانه‌داران در خطر

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان نیز در رابطه با عدم عرضه قلیان در این مکان‌ها می‌گوید: سازمان صنعت، معدن و تجارت هم به این نتیجه رسیده است که در واحدهای صنفی دیگر نباید قلیان عرضه شود و قطعاً ممنوع بودن عرضه قلیان در تمام واحدهای صنفی مخصوصاً چایخانه‌ها باید در دستور کار قرار گیرد که با توجه به این موضوع، اساسنامه‌های چایخانه‌ها اصلاح و سپس صادر شده است.

اسرافیل احمدیه اختصاص مکان‌های کوچک برای استعمال قلیان را به عنوان یک پیشنهاد دانست و افزود: چایخانه‌ها که مراکز عمومی هستند باید رعایت عدم عرضه قلیان را کنند و در غیر اینصورت با آنها برخورد جدی خواهد شد.

دست‌های پشت پرده در کار است

نبود همکاری و یکپارچگی بین مسئولان و گاهی وجود افرادی برای جلوگیری از اجرایی نشدن این قانون از عوامل دیگری هستند که در این معضل اجتماعی دخیل بوده و بر افزایش آن چون تند بادی بر آتش می‌دمد.

رسول زرگرپور استاندار اصفهان نیز از استعمال قلیان به عنوان دروازه ورود به اعتیاد یاد می‌کند و اجرایی نشدن قانون مبارزه با عرضه قلیان را ناشی از وجود دست‌های پشت پرده می‌داند.

محمد رفیعی مدیر گروه بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در این رابطه گفت: با اجرای طرح برخورد با عرضه قلیان، پرونده چایخانه‌های متخلف اصفهان بسته شده و 260 واحد عرضه قلیان و چایخانه متخلف در شهر اصفهان تعطیل شده‌اند. به 290 واحد صنفی نیز در شهر اصفهان در خصوص عرضه قلیان اخطار داده شده و 21 چایخانه نیز با ارائه آموزش‌های لازم از سوی متولیان امر تغییر کاربری داده‌اند.

تمام مسئولان به خط شوند

به گفته یکی از مسئولان ارشد طرح جمع‌آوری قلیان ها؛ برای جمع‌آوری قلیان‌ها و رفع این مشکل باید تمام دستگاه‌ها پا به میدان بگذارند و مسئله را برای مردم تبیین کنند چرا که یک دست صدا ندارد و مشکلی را حل نمی‌کند؛ بحث جمع‌آوری قلیان‌ها و برخورد با چایخانه‌های عرضه کننده آن شاید بر عهده مجموعه خاصی باشد ولی بدون همکاری دیگر دستگاه‌ها آن نتیجه مطلوب را نخواهد داشت.

سردار آقاخانی فرماندهی انتظامی استان اصفهان هم با اشاره به تعطیلی قهوه‌خانه‌ها و جلوگیری عرضه قلیان در اماکن عمومی یادآور شد: جلوگیری از ادامه فعالیت قهوه‌خانه‌ها توسط ناجا نبود ولی اقدام بزرگی بود که توسط اداره بهداشت انجام شد و از نظر نیروی انتظامی مورد تأیید و تقدیر است، برخورد با استعمالگران قلیان در پارک‌ها نیز توسط نیروی انتظامی در حال انجام است.

شاه‌عباس تاجران توتون و تنباکو را به آتش کشید

زمانی شاه‌عباس برای جلوگیری از مصرف قلیان تاجران توتون و تنباکو را به همراه تنباکو و قلیان‌ها در آتش سوزاند و دماغ و لب سربازانی که به استعمال قلیان می‌پرداختند را قیچی کرد و برید اما پس از چند سال دوباره این کار مرسوم شد و مردم به سمت آن روی آوردند.

امروز در بازارها شاهد انواع تنباکو با رنگ‌ها و طعم‌های متفاوت هستیم و متأسفانه این امر عاملی شده برای جذب تمام سلایق به سمت قلیان چراکه قبلاً دو یا نهایت سه نوع تنباکو وجود داشت ولی با ورود تنباکوهای میوه‌ای وضعیت به کلی تغییر کرد.

اساساً اکثر تنباکوهای میوه‌ای که در بازار وجود دارد اسانس‌هایی به آن اضافه می‌شود که علاوه بر تحریک دستگاه تنفس موجب حساسیت و آلرژی می‌شود، بنابراین علاوه بر بیماری‌های ذکر شده باعث ایجاد آلرژی و سرفه‌های مزمن همراه با خلط در افراد مصرف‌کننده می‌شود.

لازم به ذکر است که به گفته پزشکان تنباکوهای میوه‌ای از بدترین نوع توتون تهیه می‌شوند که معمولاً در اغلب کارخانه‌های تولید کننده نیز آن را از دورریز توتون آماده می کنند و با مواد شیمیایی معطر و در بسته بندی‌های مجذوب کننده به فروش می‌رسانند.