نصف جهان: گمانه زنی های متعدد درباره منشأ آلودگی هوای اصفهان باعث شد تا در هم پیچیدگی این بحران بیشتر شود اکنون مسئولان از اتمام دو طرح تحقیقاتی خبر می‌دهند که رافع این معضل است که باید دید سرنوشت این پژوهش‌ها چیست و آیا برای کاهش آلاینده‌ها به کار می‌آید و به این مسئله بغرنج پایان می دهد.

از مقصران و عوامل متعددی در سال های گذشته برای منشأ آلودگی هوای اصفهان نام برده شد اما درباره اینکه سهم و نقش هریک از آنها در آلودگی هوا چه میزان است همواره بین کارشناسان و مسئولان اختلاف نظر وجود داشته است.

با توجه به خسارت جبران ناپذیر جانی و مالی آلودگی هوا و پیچیده تر شدن این بحران، مسئولان و کارشناسان در صدد تعریف و اجرای دو طرح تحقیقاتی بزرگ و جامع برآمدند تا با یاری گرفتن از دانشگاه های بزرگ و برتر این استان به شناسایی دقیق و علمی منشأ آلاینده های هوای اصفهان بپردازند و با بهره گیری از نتایج آن تدابیر ویژه ای برای فرهنگسازی، برنامه‌ریزی، مدیریت و سیاستگذاری واحد اتخاذ شود.

بر اساس اسناد و اطلاعات موجود اجرای این دو طرح از سال ۹۶ آغاز شد و دانشگاه اصفهان مجری طرح «تعیین سهم منابع آلاینده در آلودگی گازی جو پایین و سیاهه آلاینده‌های گازی کلانشهر اصفهان» و دانشگاه صنعتی اصفهان مجری طرح «منشأیابی و سهم بندی ذرات معلق هوا و اولویت بندی کانون های مولد آن در کلانشهر اصفهان» شد.

اخبار منتشر شده در روزهای اخیر حاکی است که این دو طرح دانشگاهی پس از سه سال به اتمام رسیده و لازم است نتایج این پژوهش ها هرچه سریع تر ارزیابی شوند و مورد تحلیل قرار گیرد تا بتوان از آنها برای رفع آلودگی هوای اصفهان استفاده کرد.

درحالی که بسیاری از کارشناسان و مسئولان امیدوارند که با استفاده از نتایج حاصل از تحقیقات دانشگاهی در آینده نزدیک بتوان مشکل آلودگی هوای اصفهان را حل کرد اما به گفته محمدرضا طلایی مجری طرح «تعیین سهم منابع  آلاینده در آلودگی گازی جو پایین و سیاهه آلاینده‌های گازی کلانشهر اصفهان» این طرح در زمان حاضر فقط شامل داده های اولیه درباره منبع آلاینده های هوای اصفهان است و هیچ مشکلی را حل نمی کند بلکه نیاز است تا با تجزیه و تحلیل به برنامه های عملیاتی تبدیل و اجرا شود.

طلایی با بیان اینکه بر اساس نتایج این تحقیق، نقش خودروها در انتشار گاز مونواکسیدکربن، صنایع، خودروها و صنوف در انتشار اکسید نیتروژن، صنوف در انتشار ترکیبات آلی فرار و صنایع در انتشار دی اکسید گوگرد نسبت به سایر بخش ها پر رنگ تر بود، اضافه کرد: برای استفاده بهینه از این داده ها باید یک برنامه عملیاتی ارائه شود، دستگاه های اجرایی و نهادهای درگیر برای اجرای آن همکاری داشته باشند، متولی مشخصی برای پایش و نظارت آن انتخاب شود و بودجه مناسبی نیز اختصاص یابد.

به گفته محسن سلیمانی، مجری پروژه «منشأیابی و سهم بندی ذرات معلق هوا و اولویت بندی کانون های مولد آن در کلانشهر اصفهان» که توسط دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد، گزارش نهایی این طرح پژوهشی ۶۰۰ صفحه ای، به تأیید ناظران علمی طرح و امضای مسئولان این نهادها رسیده است.