با شروع جنگ روسیه و اوکراین صادرات غلات این دو کشور متوقف شد. کشورهای فقیرتر و کمتر توسعه یافته در آفریقای جنوبی، آسیا و خاورمیانه که تا حد زیادی به واردات غلات مانند گندم وابسته هستند، بیشترین آسیب را از قطع صادرات این دو کشور می‌بینند. این دو کشور در مجموع یک سوم غلات مورد نیاز جهان را صادر می‌کنند. روز جمعه سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد هشدار داد که ممکن است بحران کمبود غذا تشدید شود و در پی آن قیمت‌های غذا افزایش پیدا کند.

روسیه همچنین اصلی ترین تولید کننده کود و یکی از تولید کنندگان اصلی اوره است. اوره یکی از ترکیبات کود است که قیمت آن در ۱۲ ماه گذشته بیش از سه برابر شد. برداشت گندم اوکراین که باید در ماه ژوئن انجام شود، احتمالا به دلیل حرکت انبوه جمعیت و کمبود کارگران مزرعه و همچنین دسترسی سخت به مزارع میسر نخواهد شد. دولت اوکراین این هفته صادارت گندم و چند محصول دیگر را برای جلوگیری از بحران داخلی ممنوع کرد. البته این ممنوعیت بر صادرات ذرت و روغن آفتابگردان اعمال نشد.

اوکراین و روسیه در مجموع ۵۲ درصد صادرات روغن آفتابگردان، ۱۹ درصد از صادرات جو، ۱۴ درصد گندم و ۴ درصد ذرت را تامین می‌کنند. هنوز مشخص نیست دیگر صادرکنندگان گندم مانند آرژانتین و آمریکا بتوانند این شکاف را پر کنند یا خیر. آنها هم احتمالا ابتدا به فکر تامین منابع داخلی خود خواهند بود.

کشورهایی مانند مصر، ترکیه، بنگلادش و ایران ۶۰ درصد از گندم خود را از روسیه و اوکراین می‌خرند. لبنان، تونس، یمن، لیبی و پاکستان نیز به شدت به واردات گندم وابسته‌اند.

طبق تخمین سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد احتمال دارد تا سال ۲۰۲۳ شمار گرسنگان جهان به هشت تا ۱۳ میلیون نفر برسد. قیمت‌های مواد غذایی نیز احتمالا هشت تا ۲۲ درصد از قیمت فعلی خود بالاتر برود.

سال گذشته نیز به دلیل شیوع همه‌گیری کرونا قیمت گندم و جو ۳۱ درصد و قیمت روغن آفتابگردان ۶۰ درصد افزایش داشت. از یک هفته قبل از حمله روسیه تاکنون قیمت گندم ۵۰ درصد بالا رفت.

در کشوری مانند ایتالیا روغن مایع سهمیه‌بندی شد و هر مشتری فقط می‌تواند دو بطری روغن خوراکی خریداری کند.